Page 31 - ศาสนาและหน้าที่พลเมือง ม.ต้น

23

1.4 ขั้นพิธีเบื้องปลาย เสด็จออกมหาสมาคมและสถาปนาสมเด็จพระบรมราชินีแลว

เสด็จพระราชดําเนินไปทําพิธีประกาศพระองคเปนศาสนูปถัมภกในพระพุทธศาสนา
พรอมทั้งถวายบังคมพระบรมศพ พระบรมอัฐิพระเจาอยูหัวองคกอนและเสด็จ

เฉลิมพระราชมณเฑียร เสด็จเลียบพระนคร
2. การทําน้ําอภิเษก

พระมหากษัตริยที่จะเสด็จขึ้นเถลิงถวัลยราชสมบัติบรมราชาภิเษก จะตองสรง
พระมุรธาภิเษก และทรงรับน้ําอภิเษกกอนไดรับการถวายสิริราชสมบัติ ตามตําราพราหมณน้ําอภิเษกนี้

ใชน้ําจากปญจมหานที คือ คงคา ยมุนา มหิ อจิรวดี และสรภู ซึ่งทําเปนน้ําที่ไหลมาจากเขาไกรลาส
อันเปนที่สถิตของพระศิวะ สมัยรัตนโกสินทรตั้งแตรัชกาลที่ 1 ถึงรัชกาลที่ 4 ใชน้ํา 4 สระในเขต

สุพรรณบุรี คือ สระเกษ สระแกว สระคงคา และสระยมุนา และไดเพิ่มน้ําจากแมน้ําสําคัญในประเทศ
5 สาย คือ
น้ําในแมน้ําบางปะกง ตักที่บึงพระอาจารย แขวงนครนายก

น้ําในแมน้ําเจาพระยา ตักที่ตําบลบางแกว เขตอางทอง

น้ําในแมน้ําราชบุรี ตักที่ตําบลดาวดึงส เขตสมุทรสงคราม
น้ําในแมน้ําเพชรบุรี ตักที่ตําบลทาไชย เขตเมืองเพชรบุรี
3. พระราชพิธีจองเปรียง

คือ การยกโคมตามประทีปบูชาเทพเจาตรีมูรติ กระทําในเดือนสิบสองหรือเดือนอาย
โดยพราหมณเปนผูทําพิธีในพระบรมมหาราชวัง พระราชครูฯ ตองกินถั่ว กินงา 15 วัน สวนพราหมณอื่น

กินคนละ 3 วัน ทุกเชาตองถวายน้ํามหาสังขทุกวัน จนถึงลดโคมลง ตอมสมัยรัชกาลที่ 4 ไดทรงโปรด
ใหเพิ่มพิธีพุทธศาสนาเขามาดวย โดยโปรดใหมีสวดมนตเย็น แลวฉันเชาอาลักษณอานประกาศ

พระราชพิธี จากนั้นแผพระราชกุศลใหเทพยดา พระสงฆเจริญพุทธมนตตอไป จนไดฤกษแลวทรงหลั่ง
น้ําสังขและเจิมเสาโคมชัย จึงยกโคมขึ้น เสาโคมชัยนี้ที่ยอดมีฉัตรผาขาว 9 ชั้น โคมประเทียบ 7 ชั้น

ตลอดเสาทาน้ําปูนขาว มีหงสติดลูกกระพรวน นอกจากนี้มีเสาโคมบริวารประมาณ 100 ตน ยอดฉัตร
มีผาสีขาวสามชั้น

4. พระราชพิธีตรียัมปวาย
เปนพิธีสงทายปเกาตอนรับปใหมของพราหมณ เชื่อกันวาเทพเจาเสด็จมาเยี่ยมโลกทุกป

จึงจัดพิธีตอนรับใหใหญโตเปนพิธีหลวงที่มีมานานแลว ในสมัยรัตนโกสินทรไดจัดกันอยางใหญโตมากระทํา
พระราชพิธีนี้ที่เสาชิงชา หนาวัดสุทัศนเทพวราราม ชาวบานเรียกพิธีนี้วา “พิธีโลชิงชา” เดิมพิธีนี้กระทํา

ในเดือนอายตอมาเปลี่ยนเปนเดือนยี่