Page 49 - สุขศึกษา พลศึกษา ม.ต้น

49

9. ในชวงมีประจําเดือนไมควรออกกําลังกายที่ผาดโผนและรุนแรง ควรออกกําลัง
กายเพียงเบา ๆ และพักผอนใหเพียงพอ
10. ควรจดบันทึกการมีประจําเดือนไว ถาประจําเดือนมาชาหรือเร็วบางเล็กนอยถือวา

ปกติ ถาประจําเดือนมาชาหรือเร็วกวาปกติ 7-8 วันขึ้นไป ควรไปปรึกษาแพทย
11. ในชวงมีประจําเดือน ถามีอาการปวดทองควรใชกระเปาน้ํารอนมาวางที่

ทองนอย เพื่อใหความอบอุน และอาจรับประทานยาแกปวดไดบาง
12. ถามีอาการผิดปกติทางรางกายในชวงมีประจําเดือน เชน ปวดทองมาก หรือมี

เลือดไหลออกมา ควรรีบไปปรึกษาแพทยทันที
13. ระวังอยาใหอวัยวะเพศกระทบกระแทกแรง ๆ
14. ถาหากมีการเปลี่ยนแปลงที่ผิดปกติของอวัยวะเพศ ควรไปปรึกษาแพทย

เรื่องที่ 2 การเปลี่ยนแปลงเมื่อเขาสูวัยหนุมสาว

1. พัฒนาการทางเพศและการปรับตัวเมื่อเขาสูวัยรุน

วันรุนจะมีการเปลี่ยนแปลงทางรางกายอยางรวดเร็ว และมีพัฒนาการทางเพศควบคูกันไปดวย
โดยเพศชายและเพศหญิงจะมีความแตกตางกัน
1.1 การเปลี่ยนแปลงทางรางกายของเพศหญิง

การเขาสูชวงวัยรุนของเด็กหญิงจะเกิดขึ้นเร็วกวาเด็กชาย คือ จะเริ่มขึ้นเมื่ออายุประมาณ
11-13 ป ตอมใตสมองจะผลิตฮอรโมนที่ไปกระตุนการเจริญเติบโต และกระตุนการทํางานของรังไขใหสรางเซลล
สืบพันธุและผลิตฮอรโมนเพศหญิง ในชวงนี้วัยรุนหญิงจะมีการเจริญเติบโตอยางรวดเร็ว สวนสูงและนําหนักเพิ่มมาก

ขึ้น อวัยวะเพศโตขึ้น มีขนขึ้นบริเวณหัวหนาวและรักแร เอวคอดสะโพกผายออก เตานมโตขึ้น อาจมีสิวขึ้นตาม
ใบหนา สวนมดลูก รังไข และอวัยวะที่เกี่ยวของเจริญเติบโตขึ้น เริ่มมีประจําเดือน ซึ่งลักษณะการมีประจําเดือนใน

เพศหญิงจะเปนการบงบอกวา วัยรุนหญิงไดบรรลุวุฒิภาวะทางเพศแลว และสามารถตั้งครรภได
การมีประจําเดือน (menstruation) เปนปรากฎการณตามธรรมชาติที่เกิดในเพศหญิง
เมื่อยางเขาสูวัยรุน โดยรังไขจะสรางฮอรโมนและผลิตไข ปกติไขจะเจริญเติบโตและสุกเดือนละ 1 ฟอง สลับกัน

ระหวางรังไขซายและขวา เมื่อไขสุกจะหลุดออกจากรังไขแลวถูกพัดพาเขาไปในทอรังไขหรือปกมดลูก เพื่อรอ
รับการผสมจากตัวอสุจิของเพศชาย ในขณะเดียวกันฮอรโมนเพศหญิงที่ผลิตจากรังไขและสงไปตามรางกาย จะ
ทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงของเยื่อบุมดลูก โดยในชวงสัปดาหแรกของรอบเดือน ผนังมดลูกจะหนามากที่สุด มี

หลอดเลือดมาเลี้ยงมากมาย เพื่อเตรียมพรอมที่จะรับการเกาะฝงของไขที่ไดรับการผสมจากตัวอสุจิ ถาหากไข
ไมไดรับการผสม เยื่อบุมดลูกก็จะคอย ๆ หลุดออก หลอดเลือดบริเวณเยื่อบุมดลูกก็จะลอกหลุดและฉีกขาด ทํา

ใหเลือดไหลออกทางปากมดลูกผานชองคลอดออกสูภายนอก เรียกวา ประจําเดือน