Page 50 - สุขศึกษา พลศึกษา ม.ต้น

50

อาการเมื่อมีประจําเดือน กอนมีประจําเดือน บางคนอาจมีอาการบางอยางเกิดขึ้นได
เชน ปวดศรีษะ ทองอืดเฟอปวดเมื่อกลามเนื้อบริเวณหลังและบั้นเอว เตานมตึงและเจ็บ หงุดหงิดงาย อารมณ

ไมปกติหรือเบื่ออาหาร คลื่นไสอาเจียน
ขอควรปฏิบัติขณะมีประจําเดือน คือ ใชผาอนามัยอยางถูกวิธี และลางมือให
สะอาดทุกครั้ง นอกจากนี้ขณะมีประเดือน บางคนมีอาการบางอยางดังกลาวขางตน และอาจมีการปวดทองนอย

เพิ่มดวย ซึ่งเปนอาการปกติที่จะหายไปเองเมื่อประจําเดือนหยุด หากมีอาการผิดปกติที่รุนแรง เชน ปวดทองมาก
ขณะมีประจําเดือน มีประจําเดือนนานเกิน 7 วัน หรือประจําเดือนมาคลาดเคลื่อนจากปกติมาก ควรปรึกษาแพทย

โดยเฉพาะสูตินรีแพทย
ผาอนามัยควรเปลี่ยนบอย ๆ อยางนอยวันละ 2-3 ครั้ง และทุกครั้งหลังอาบน้ําหรือ
หลังถายอุจจาระ รักษาความสะอาดของรางกายและเสื้อผาที่สวมใส ไมใชเสื้อผารวมกับผูอื่น ออกกําลังกายให

นอยลงกวาปกติ พักผอนใหเพียงพอ ทําจิตใจใหราเริงแจมใส ถามีอาการปวดทองนอยมากใหนอนคว่ําแลวใช
หมอนรองใตทองนอยประมาณ 15-20 นาที ประจําเดือนจะออกไดดีและชวยใหทุเลาปวด อาจไมจําเปนตองใช
ยาแกปวด ควรรับประทานยาแกปวดหากมีอาการปวดมาก ถาปวดทองรุนแรงมากรหรือมีเลือดออกมากผิดปกติ

ควรรีบปรึกษาแพทย และขณะมีประจําเดือนไมควรอาบน้ําแบบแชในแมน้ําลําคลอง อางน้ําในบานหรือสระวาย
น้ํา เพราะเชื้อโรคในน้ําอาจเขาสูโพรงมดลูกได เนื่องจากปากมดลูกจะเปดเล็กนอย จึงควรอาบน้ําแบบตักแบบ
หรือใชฝกบัว

1.2 การเปลี่ยนแปลงทางรางกายของเพศชาย
เด็กชายจะเริ่มเขาสูวัยรุนเมื่ออายุประมาณ 13-15 ป ตอมใตสมองจะผลิตฮอรโมนที่ไป
กระตุนใหรางกายเจริญเติบโต และกระตุนใหอัณฑะผลิตเซลลสืบพันธุและฮอรโมน เพศชายมีการเปลี่ยนแปลง

ของรางกายที่เห็นไดชัดโดยเฉพาะความสูงและนําหนักตังที่เพิ่มขึ้น แขนขายาวเกงกางไหลหวางออก กระดูก
และกลามเนื้อแข็งแรงขึ้นและมีกําลังมากขึ้น เสียงแตก นมแตกพาน มีหนวดเครามีขนขึ้นที่หนาแขง รักแร และ

บริเวณอวัยวะเพศ บางคนอาจมีสิวขึ้นบริเวณใบหนา หนาอก หรือหลัง อวัยวะเพศโตขึ้นและแข็งตัวเมื่อมี
ความรูสึกทางเพศหรือถูกสัมผัส และมีการหลั่งน้ําอสุจิหรือน้ํากามออกมาในขณะหลับ (ฝนเปยก) ซึ่งเปนอาการ
ที่บงบอกวาไดบรรลุวุฒิภาวะทางเพศแลว และยังหมายถึงการมีความสามารถที่จะทําใหเพศหญิงเกิดการตั้งครรภ

ไดอีกดวย
การฝนเปยก (wet dream) เปนปรากฎการณตามธรรมชาติที่เกิดในเพศชาย กลาวคือ

ในดานรางกายลูกอัณฑะจะทําหนาที่สรางฮอรโมนเพศชายและตัวอสุจิ โดยจะเก็บสะสมไวที่ถุงเก็บน้ําอสุจิ ใน
ดานจิตใจและอารมณ ฮอรโมนเพศจะมีผลทําใหวัยรุนเริ่มมีความรูสึกทางเพศ และสนใจเพศตรงขาม เมื่อ
รางกายมีการผลิตน้ําอสุจิเก็บไวมากขึ้น ประกอบกับจิตใจและอารมณมีการเปลี่ยนแปลงดังกลาว จะมีผลทําให
เกิดความตึงเครียดของประสาท ในขณะหลับอาจฝน จิตนาการเกี่ยวกับเรื่องเพศหรือเรื่องที่หวาดเสียว สงผลให

ถุงเก็บน้ําอสุจิรัดตัวทําใหตัวอสุจิและน้ําหลอเลี้ยงถูกบีบเขาสูทอปสสาวะและขับเคลื่อนออกมาภายนอกโดย
อัตโนมัติ ซึ่งเรียกอาการที่เกิดขึ้นนี้วา ฝนเปยก ซึ่งนับวาเปนการผอนคลายความตึงเครียดทางจิตใจและอารมณ

ทางเพศตามธรรมชาติ จึงไมถือวาผิดปกติแตอยางใด
1.3 ตอมไรทอที่มีอิทธิพลตอการควบคุมพัฒนาการทางเพศ