Page 155 - พท21001
P. 155
146
แนวทางในการพินิจวรรณคดีและวรรณกรรม
การพินิจวรรณคดีและวรรณกรรมมีแนวใหปฏิบัติอยางกวาง ๆ เพื่อใหครอบคลุมงานเขียน
ทุกชนิดซึ่งผูพินิจจะตองดูวาจะพินิจหนังสือชนิดใด มีลักษณะเฉพาะอยางไรซึ่งจะมีแนวในการพินิจ
ที่จะตองประยุกตหรือปรับใชใหเหมาะสมกับงานเขียนนั้น ๆ
หลักเกณฑกวาง ๆ ในการพินิจวรรณคดีและวรรณกรรม มีดังนี้
1. ความเปนมาหรือประวัติของหนังสือและผูแตงเพื่อชวยใหวิเคราะหในสวนอื่น ๆ ไดดีขึ้น
2. ลักษณะคําประพันธ
3. เรื่องยอ
4. เนื้อเรื่อง ใหวิเคราะหเรื่องตามหัวขอตามลําดับ โดยบางหัวขออาจจะมีหรือไมมีก็ได
ตามความจําเปน เชน โครงเรื่อง ตัวละคร ฉาก วิธีการแตง ลักษณะการเดินเรื่อง การใชถอยคําสํานวน
ในเรื่อง การแตงวิธีคิดที่สรางสรรค ทัศนะหรือมุมมองของผูเขียน เปนตน
5. แนวคิด จุดมุงหมาย เจตนาของผูเขียนที่ฝากไวในเรื่องซึ่งจะตองวิเคราะหออกมา
6. คุณคาของวรรณคดีและวรรณกรรม ซึ่งโดยปกติแลวจะแบงออกเปน 4 ดานใหญ ๆ
และกวาง ๆ เพื่อความครอบคลุมในทุกประเด็น ซึ่งผูพินิจจะตองไปแยกแยะหัวขอยอยใหสอดคลอง
กับลักษณะหนังสือที่จะพินิจนั้น ๆ ตามความเหมาะสมตอไป
การอานวรรณคดีมรดกตองอานอยางพินิจจึงจะเห็นคุณคาของหนังสือ การอานอยางพินิจ
หมายความวาอยางไร
การพินิจวรรณคดี คือ การอานวรรณคดีอยางใชความคิด ไตรตรอง กลั่นกรอง แยกแยะ
หาเหตุผล หาสวนดี สวนบกพรองของหนังสือ เพื่อจะไดประเมินคาของหนังสือนั้น ๆ อยางถูกตองและ
มีเหตุผล การอานหนังสืออยางพินิจพิเคราะหมีประโยชนตอชีวิตมาก เพราะผูพินิจวรรณคดี จะรูจักเลือก
รับประโยชนจากหนังสือและนําประโยชนไปใชในชีวิตของตนไดและความสามารถในการประเมินคาของ
ผูพินิจวรรณคดีจะชวยใหผูพินิจเปนผูมีเหตุผล มีความยุติธรรม มีวิจารณญาณ การพินิจวรรณคดี
ผูพินิจไมควรเอาความรูสึกหรือประสบการณสวนตนมาเปนหลักสําคัญในการตัดสินวรรณคดี เพราะแตละคน
ยอมมีความรูสึกและประสบการณตางกัน
หลักการพินิจวรรณคดี
การพินิจวรรณคดี เปนการแนะนําหนังสือในลักษณะของการวิเคราะหวิจารณหนังสือ
อยางงาย ๆ โดยบอกเรื่องยอ ๆ แนะนําขอดีขอบกพรองของวรรณคดี บอกชื่อผูแตง ประเภทของ
หนังสือ ลักษณะการแตง เนื้อเรื่องโดยยอ ๆ คุณสมบัติของหนังสือ ดวยการวิจารณเกี่ยวกับเนื้อหา
แนวคิด ภาษา คุณคา และขอคิดตาง ๆ ประกอบทัศนะของผูพินิจ ซึ่งเปนลักษณะของการชักชวน
ใหผูอานสนใจหนังสือเลมนั้น การพินิจวรรณคดีเปนการศึกษาและวิเคราะหลักษณะของวรรณคดี
เพื่อนํามาแนะนําใหเกิดความเขาใจซาบซึ้งอยางแจมแจง