Page 6 - สิริบันยัน
P. 6
6
พิธีกรรม - ความเชื่อ ของชาวศรีวิชัย
การไหว้ภูมิ (บูชาพระภูมิในแบบปักษ์ใต้)
ชาวทะเลใต้ มีความเชื่อเรื่องจิตวิญญาณเข้มข้นไม่ได้ บัตรพลีไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับสายวิชาที่ได้ร่ำเรียนสืบทอดกันมา
น้อยกว่าภาคใดๆ เรื่องของพระภูมิ หรือ ภูมิเริน ชาวปักษ์ใต้ ส่วนทางเจ้าบ้าน จะเตรียมเครื่องสังเวยใส่ในบัตรพลี ประกอบด้วย
มีความเชื่อกันว่า พระภูมิไม่ได้ประทับบนศาล แต่จะมีที่สถิตอยู่ อาหารคาวและหวาน ๑๒ ชนิด, ธูปเทียนดอกไม้, ผลไม้,
ที่เสาเอกของเริน อันเปรียบได้กับ “หลัก” ของบ้าน และพระภูมิ หมากพลูใส่เครื่องเชี่ยน, มะพร้าวอ่อน, น้ำหวาน และเหล้า
ในคติชาวใต้ไม่ได้มีองค์เดียว ยังมีพระภูมิบริวารหลายองค์ที่ หลังจากเจ้าพิธีจัดสิ่งของใส่บัตรแล้ว ก็จะนำบัตรพลีทั้งหมดใส่กระด้ง
รักษาบริเวณต่างๆ ของอาคาร เช่น พระภูมิตีนครก (ฐานเสา), แล้ววางบนเสื่อกระจูดที่หันหน้าไปทางทิศหัวพระภูมิ
พระภูมิเสาดัง, พระภูมิประตู, พระภูมิครัว, พระภูมิชายคา ฯลฯ ครันได้ฤกษ์งามยามมงคลของวัน เจ้าพิธีจะเชิญเจ้าภาพ
เป็นต้น จุดธูปเทียน แล้วบูชาพระ รับศีลรับพรเสร็จ หมอพิธีกรรมจะ
ความเชื่อเรื่องพระภูมิของชาวทะเลใต้ จะค่อนออกไปทาง ชุมนุมเทวดา สวดบทไหว้พระสัสดีใหญ่ แล้วจึงสวดบทไหว้ภูมิ
พราหมณ์ ที่ว่าพระภูมิเป็นโอรสของเจ้ากรุงพาลี มีทั้งหมด ๙ องค์ เนื้อหาจะเชิญพระภูมิ เจ้ากรุงพาลี พระแม่ธรณี พญานาค
แต่ล่ะองค์จะมีหน้าที่ปกครองในสถานที่ต่างๆ อยู่กันโดยเอกเทศ ท้าวบริถิว พระมหาลาภ พระมหาไชย ตลอดจนเทวดาศักดิ์สิทธิ์
จึงทำให้บทสวดไหว้ภูมิในแต่ล่ะที่แตกต่างกัน ไหว้ภูมิบ้านแบบหนึ่ง, องค์อื่นๆ ให้มาประทับยังพิธี รับเอาเครื่องสังเวยในบัตรพลี
ไหว้ภูมิวัดก็จะเป็นแบบหนึ่ง, ไหว้ภูมิวัวควายก็จะเป็นอีกแบบหนึ่ง, แล้วหมอจะกล่าวขอพรให้เจ้าภาพ ก่อนที่จะทำน้ำมนต์เป็นการ
ไหว้ภูมินาก็แบบหนึ่ง ครันมีกิจการสำคัญ ชาวศรีวิชัยจะตบแต่ง ปิดท้าย เมื่อเสร็จพิธี จึงนำเอาบัตรพลีในกระด้ง ไปวางยังริม
ขันหมากไปหาพราหมณ์ หรือหมอพิธีกรรม เพื่อติดต่อให้มาทำ อาณาเขตของพื้นที่ เป็นอันเสร็จพิธี
พิธีไหว้ภูมิในบริเวณบ้านของตน การทำพิธีไหว้ภูมิของชาวทะเลใต้ ได้บ่งบอกถึงการให้
เมื่อเจ้าพิธีเดินทางมาถึง ก็จะไปตัดใบเตยดง (ใบของต้นเตยป่า ความสำคัญต่อบ้านเรือน และสถานที่ที่ได้อาศัย ต้องมีการให้เกียรติ
หรือเตยหนาม) มาพับเป็นบัตรพลี ที่แตกต่างกับบัตรพลีของ รู้คุณค่า รู้จักเคารพสถานที่ และเป็นการขอขมา บอกกล่าว
ที่อื่นๆ คือบัตรพลีแต่ล่ะใบ เป็นสื่อสัญลักษณ์ของเทพเจ้าแต่ล่ะองค์ ขออนุญาตในการทำกิจการต่างๆ อย่างเป็นทางการแต่ในทุกวันนี้
เช่น บัตรสามชั้นของพระภูมิ บัตรสามเหลี่ยมของพญานาค คติการไหว้ภูมิ ยังไม่ได้ห่างหายไปจากภาคใต้ ยังคงมีอยู่อย่าง
บัตรวงกลมของพระแม่ธรณี เป็นต้น แต่ล่ะสถานที่ จะใช้จำนวน ต่อเนื่อง แต่อาจไม่ชินตาเท่ากับพิธีกรรมหลักๆ เท่านั้น
