Page 137 - 10-Жаҳон тарихи метод ўзбек

@edurtm_uz

Respublika
ta’lim markazi
Darsning maqsadi: Sovet Ittifoqidagi islohotlar va imperiyaning inqirozini tushun-
tirib berish.
Darsda shakllantiriladigan tayanch bilimlar: Sovet Ittifoqidagi islohotlar va inqi-
roz, imperiyaning tugatilishi bilan bog‘liq manzaralarni ochib berish; aniq dalillar va
ko‘rgazmali vositalar yordamida SSSR taraqqiyotidagi hal qiluvchi omillarni ko‘rsatib
berish.

Darsdan kutiladigan natijalar:
• o‘quvchi Sovet Ittifoqida, islohotlar, Inqiroz, imperiya kabi atamalarning mohiyatini
tushu nib oladi;
• Sovet Ittifoqidagi islohotlar va inqiroz, imperiyaning tugatilishi haqidagi tarixiy METODIK QO‘LLANMA
faktlarni bilib oladi;
• topshiriqlarni bajarish jarayonida Sovet Ittifoqidagi islohotlar va inqiroz, imperiya-
ning tugatilishi bilan bog‘liq maʼlumotlardan foydalana oladi;
• Sovet Ittifoqidagi islohotlar va inqiroz, imperiyaning tugatilishini tahlil qiladi;
METODIK QO‘LLANMA
• mavzuga doir muhim ko‘rsatkichlarni umumlashtiradi;
• imperiyaning tugatilishi haqidagi fikrga o‘zining mustaqil munosabatini bildiradi.
Darsning borishi:
I. Faollashtiruvchi bosqich.
1-topshiriq. O‘zlashtirilgan bilimlarni takrorlash. O‘qituvchi o‘quvchilarga avval
o‘zlashtirgan bilimlari asosida “Sovet Ittifoqi Ikkinchi jahon urushi yillarida” mavzusida
erkin yozish topshirig‘ini beradi.
II. Asosiy bosqich.
2-topshiriq. O‘qituvchi o‘quvchilarning diqqatini Sovet Ittifoqida amalga oshirilgan
islohotlar va kommunistik harakat inqirozining boshlanishi bilan bog‘liq quyidagi
jadvalga qaratadi va ularni xulosa chiqarishga undaydi.

1-jadval Sovet Ittifoqida islohotlar va inqiroz

Yillar Tarixiy voqealar

“Marshal rejasi” boʻyicha yordam olgan Gʻarb davlatlaridan farqli
ravishda SSSR iqtisodiyotni toʻliq ichki resurslar hisobiga oʻz ku-
chi bilan tikladi. Faqat Germaniya toʻlagan repa ratsiya sezilarli
1948–1952-yillar
rol oʻynadi, bu pullar sanoatda oʻrnatilgan uskunalar xarajatining
yarmini taʼminladi va boshqa sohalarda ilmiy-texnik taraqqiyotga
turtki boʻldi.

I. Stalin vafot etdi. Hokimiyatni boshqa shaxsga oʻtkazishning
legitim yoʻli boʻlmaganligi sababli uni egallash uchun kurash avj
oldi. Hokimiyatga rasman diktatorning eng yaqinlaridan iborat
1953-yil 5-mart
kollektiv rahbariyat keldi. Ammo ular oʻrtasida hokimiyat, ayni
paytda jamiyatdagi oʻzgarishlar yoʻnalishini tanlash uchun kurash
avj oldi. Bu kurashda Nikita Xrushchyov gʻolib chiqdi.

137