Page 140 - 10-Жаҳон тарихи метод ўзбек
P. 140
@edurtm_uz
Respublika
ta’lim markazi
1985-yil 10-martda K.Chernenko vafot etdi. Bu paytga kelib partiya va
davlat boshqaruvidagi hatto eng konserva tiv kuchlar ham “intellektual
METODIK QO‘LLANMA METODIK QO‘LLANMA METODIK QO‘LLANMA Qayta kundan soʻng boʻlib oʻtgan KPSS MK Plenumi Mixail Gorbachyovni Bosh
va siyosiy jihatdan zaif, qarashlari qoloq boʻlgan yana bitta Chernenkoga
mamla kat bardosh bera olmaydi” degan yakdil xulosaga keldi. Bir
kotib qilib sayladi. 1980-yillarning oʻrtalarida SSSR tashqaridan juda
qudratli davlat boʻlib koʻrinar edi. Mamlakat nisbatan kuchli iqtisodiyot,
qurish
cheksiz tabiiy boyliklar va mustahkam mudofaa qudratiga ega edi.
Aslida esa mamlakatda koʻplab hal qilinmagan muammolar toʻplanib
qolgan boʻlib, iqtisodiy rivojlanishning sifat koʻrsatkichlari yil sayin
pasayib borardi. Mehnat unumdorligi amalda oʻsishdan toʻxtagan edi.
KPSS MKning 1985-yil aprel plenumida mamlakatni ijtimoiy-iqtisodiy
rivojlantirishni jadallashtirish dasturi “yangi rahbariyat va butun sovet
jamiyatining maqsadi” deb eʼlon qilindi.
Qo‘shimcha maʼlumot
GKCHP va sotsialistik islohotchilikning barbod bo‘lishi. 1991-yil avgust
oxirida Yangi ittifoq shartnomasi imzolanishi kutilayotgan edi. Unga Boltiqbo‘yidan
tashqari barcha respublikalar rozilik bildirdi. Ammo voqealar butunlay boshqa
tomonga burilib ketdi. Ko‘pchilik respublikalarda, jumladan, O‘zbekistonda bu
paytga kelib mustaqillik harakati real kuchga aylangan, endi uni ortga qaytarishning
iloji yo‘q edi.
Shunday sharoitda 1991-yil 18-avgustdan 19-avgustga o‘tar kechasi SSSR vitse-
prezidenti A. Yanayev, bosh vazir V. Pavlov, KGB (Davlat xavfsizlik qo‘mitasi) raisi
V. Kryuchkov, mudofaa vaziri Y. Yazov va boshqalardan iborat GKCHP
(Favqulodda holat davlat qo‘mitasi) tuzildi. M. Gorbachyov Qrimda dam olayotgan
edi. U GKCHPni tuzgan o‘z safdoshlarini qo‘llamadi.
GKCHPning barbod bo‘lishi
140