Page 118 - định lý hình học - hứa thuần phỏng
P. 118

116                                              §17 Các phương pháp chùng minh khác


               §n tưñng sâu s­c v· phương pháp chùng minh và rút ra đưñc nhi·u kinh nghi»m
               mîi. Các b¤n håc hình nh§t thi¸t đøng bä qua cơ hëi nghiên cùu này.

                   Sau đây là mët ví dö v· tính ch§t cõa hình thang.

                   (1) Hai đưíng chéo cõa mët hình thang cân b¬ng nhau.

                   Đành lý này có thº chùng minh theo cách sau:
                   Tø A düng AE//DC c­t BC t¤i
               E, düng AF//DB c­t CB kéo dài                                      A               D
               t¤i F, düng AG ⊥ BC. Ta s³ có
               tù giác AECD và tù giác AFBD
               là các hình bình hành ta suy ra
               AE = DC = AB, AF = DB, tø đành
                                                           F                B    G     E                C
               lý “Trong tam giác cân, đưíng cao
                                                                             Hình 135
               h¤ tø đ¿nh chia đôi c¤nh đáy”, ta
               có: BG = GE. Vì FB = AD = EC nên
               FG = GC. Tø đành lý đ£o cõa đành lý nêu trên, ta bi¸t AF = AC hay là DB = AC.

                   Bi¸t phương pháp chùng minh đành lý này rçi, bây gií c¦n chùng minh đành lý
               đ£o cõa nó.

                   (2) Trong mët hình thang có hai đưíng chéo b¬ng nhau. Chùng minh hình thang
               đó là hình thang cân.
                   Ta v³ đưíng phö như trưîc và chùng minh như sau: Tø AF = DB = AC, ta suy
               ra FG = GC. Đem đ¯ng thùc này trø đi tøng v¸ cõa FB = EC, đưñc BG = GE. Do đó
               ta bi¸t đưñc AB = AE = DC.

                   Sau đây là đành lý ph£n cõa nó.

                   (3) N¸u hai c¤nh cõa mët hình thang không b¬ng nhau, thì hai đưíng chéo cõa
               nó cũng không b¬ng nhau, đưíng chéo đi qua đ¿nh cõa góc xen giúa đáy lîn và c¤nh
               bên lîn thì lîn hơn!
                   Ta v¨n v³ đưíng phö như trưîc và chùng minh như sau:

                                                                        N¸u AB > DC thì AB > AE,
                                       A               D            tø đành lý “trong hai đưíng xiên,
                                                                    đưíng nào có hình chi¸u lîn thì
                                                                    lîn hơn”, ta suy ra BG > GE, đem
                                                                    cëng tøng v¸ vîi FB = EC, đưñc
                                                                     FG > GC. L¤i tø đành lý đ£o cõa
                F                B    G     E                C
                                                                    đành lý trên, ta có AF > AC hay
                                  Hình 136                           DB > AC.

                                                                        Khi chùng minh đành lý ph£n
               đ£o cõa nó:

                   (4) N¸u hai đưíng chéo cõa mët hình thang không b¬ng nhau, thì hai c¤nh bên
               cũng không b¬ng nhau, c¤nh bên đi qua đ¿nh cõa góc xen giúa đáy lîn và đưíng




    LT X sÕách hÕ¬nh hò»c
     A
       E
   113   114   115   116   117   118   119   120