Page 12 - บทเรียนการสื่อสาร
P. 12
ทักษะการสื่อสารส าหรับแพทย์ประจ าบ้าน
แพทย์ประจ าบ้านสาขาต่างๆ ส่วนใหญ่จบการศึกษาแพทยศาสตร์บัณฑิตและ
่
ปฏิบัติงานเป็นแพทย์มาได้ 2-3 ปีก่อนมาศึกษาต่อ จึงพอมีประสบการณ์ในการดูแลผู้ปวยอยู่
บ้าง แต่บ่อยครั้งที่ความรู้และเจตคติในวิชาชีพยังอยู่ในระหว่างการเพาะบ่มให้มีความสมบูรณ์
อีกทั้งยังขาดความเชี่ยวชาญในเชิงของทักษะต่างๆ ทางการแพทย์ และทักษะของการสื่อสาร
่
นับเป็นทักษะส าคัญที่แพทย์ประจ าบ้านจ านวนไม่น้อยมีไม่เพียงพอที่จะใช้ในการดูแลผู้ปวยท า
่
ให้ผู้ปวยเกิดความพึงพอใจ ตลอดจนท าให้ตนเองมีความสุขในการปฏิบัติงานเพิ่มขึ้น
ประเด็นปัญหาในการสื่อสารของแพทย์ประจ าบ้าน
แพทย์ประจ าบ้านเป็นแพทย์รุ่นใหม่ที่ถูกหล่อหลอมให้มีแนวคิดแบบนักวิทยาศาสตร์
่
ั
มากกว่าแนวคิดแบบเป็นองค์รวม จึงพบปญหาหรืออุปสรรคในการสื่อสารกับผู้ปวย เพื่อนร่วม
และครูแพทย์หรือแพทย์รุ่นพี่ มีรายละเอียดดังนี้
1. การขาดปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น แพทย์ประจ าบ้านจ านวนไม่น้อยที่ให้ความส าคัญของ
่
การดูแลผู้ปวยในเชิงวิทยาศาสตร์เท่านั้น เขาจึงสนใจในการซักประวัติและตรวจร่างกายตามที่
ได้เล่าเรียนมา ท าการวินิจฉัยโรค ส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการเพื่อยืนยันการวินิจฉัยโรคและให้
การดูแลรักษา โดยอาจลืมไปว่ามิติด้านสุขภาพนอกจากจะครอบคลุมถึงมิติทางร่างกายแล้ว ยัง
ต้องให้ความส าคัญของมิติทางจิตสังคมและจิตวิญญาณอีกด้วย
่
แพทย์ประจ าบ้านจึงต้องใส่ใจในการสื่อสารกับผู้ปวยและญาติ และขั้นตอนแรกที่มี
ความส าคัญยิ่งได้แก่ การสร้างปฏิสัมพันธ์หรือสัมพันธภาพกับผู้ที่อยู่ตรงหน้า
ั
่
การแนะน าตนเองกับผู้ปวยและญาติเป็นสิ่งที่ควรปลูกฝงให้เกิดขึ้นในวงการแพทย์ไทย
ทั้งๆ ที่รู้ว่าการแนะน าตัวของแพทย์เป็นสิ่งส าคัญและเป็นมาตรฐานสากลที่พึงต้องปฏิบัติ แต่ก็มี
แพทย์จ านวนไม่น้อยโดยเฉพาะในโรงเรียนแพทย์และโรงพยาบาลของรัฐที่ไม่แนะน าตนเองกับ
่
ผู้ปวยและญาติ โดยมักมีข้ออ้างหลายๆ ประการ เช่น มีชื่อของเราอยู่ที่เสื้อกาวน์ อยู่หน้าห้อง
้
หรือมีปายชื่ออยู่แล้ว ดูจากการแต่งตัวก็ต้องรู้แล้วว่าเป็นหมอ รู้ไปก็ไม่มีประโยชน์และบางชื่อก็
่
่
จ าไม่ได้ง่ายๆ แต่ในความเป็นจริงแล้วการแนะน าตัวกับผู้ปวยและญาติไม่ได้มุ่งให้ผู้ปวยและ
ญาติรู้จักชื่อและเรียกชื่อเราได้อย่างถูกต้องเท่านั้น แต่เป็นส่วนหนึ่งของการทักทายของคนที่ยัง
ไม่รู้จักมักคุ้นกันมาก่อน และเป็นการเชื่อมโยงไปสู่ส่วนอื่นๆ ของกระบวนการสื่อสารต่อไป
“สวัสดีครับ ผมชื่อหมอกวินครับ เป็นแพทย์ประจําบ้านชั้นปีที่ 2 ... (จากนั้นอาจขยาย
ความค าว่าแพทย์ประจ าบ้าน)”
จากนั้นควรบอกภาระหน้าที่ ต าแหน่ง หรือความรับผิดชอบของเราด้วย เนื่องจากใน
่
ั
ปจจุบันนอกจากทีมรักษาพยาบาลแล้ว ยังมีทีมผู้เชี่ยวชาญด้านต่างๆ มาช่วยร่วมดูแลผู้ปวยอีก
่
ด้วย ซึ่งมักสร้างความสับสนให้กับผู้ปวยและญาติโดยเฉพาะเรื่องข้อมูลและความคิดเห็นต่างๆ
ซึ่งอาจมีความแตกต่างกัน
12
