Page 14 - บทเรียนการสื่อสาร
P. 14
เปลี่ยนแปลงไป กลายเป็นลักษณะการให้ข้อมูลหรือการให้สุขศึกษาแทน ซึ่งวิธีหลังท าได้ง่าย
กว่าแต่ไม่ค่อยมีพลังในการน าไปสู่การปฏิบัติ
่
การให้การปรึกษาเป็นการสื่อสารแบบสองทาง ยึดหลักผู้ปวยเป็นศูนย์กลาง พูดให้
่
ั
ั
น้อยลงและฟงให้มากขึ้น พยายามท าความเข้าใจในปญหาและความรู้สึกของผู้ปวย และ
่
ั
ช่วยเหลือให้ผู้ปวยสามารถคิดแก้ไขปญหาด้วยตนเอง โดยเราช่วยเหลือในการให้ข้อมูลเท่าที่
จ าเป็น
่
แพทย์ประจ าบ้านและทีมรักษาพยาบาลมักจะเข้าไปเยี่ยมผู้ปวย โดยยึดลักษณะตนเอง
่
เป็นศูนย์กลาง เพื่อไปเก็บข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ซึ่งได้จากการสอบถามและตรวจร่างกายผู้ปวย
นอกจากนั้นก็จะท าหน้าที่เป็นผู้ให้ข้อมูลทางการแพทย์ที่ได้จากการประมวลมาจากหลายแหล่ง
่
่
ั
กับผู้ปวยและญาติ อีกทั้งมักท าหน้าที่เสนอและชี้แนะทางออกหรือการแก้ไขปญหาให้กับผู้ปวย
และญาติอีกด้วย และบ่อยครั้งหากรู้สึกไม่ถูกใจก็าจแสดงท่าทีไม่พอใจ เสียดสี ประชดประชัน
หรือท าหน้าที่อบรมสั่งสอนอีกด้วย
“วันนี้อาการเป็นอย่างไรบ้างคะ ถ่ายอุจจาระหรือยัง กินอาหารโรงพยาบาลได้ไหมคะ”
(สอบถามข้อมูล)
“ผลการตรวจเลือดเบื้องต้นบอกว่า น้องอาจเป็นโรคไข้เลือดออก” (ให้ข้อมูล)
“คุณยายควรจะคุมอาหารหวานจัดให้ดีกว่านี้ หมอบอกหลายครั้งแล้วนะ” (เสนอแนวทาง
แก้ไข)
ในอีกมุมหนึ่งแพทย์ประจ าบ้านและทีมรักษาพยาบาลควรพยายามให้เกิดกระบวนการ
สื่อสารสองทางและมีความเป็นกันเอง เปลี่ยนจากการเป็นผู้สอบถามข้อมูลตามที่เราอยากรู้และ
่
ั
ผู้ให้ข้อมูลตามที่เราอยากบอก มาเป็นผู้ฟงที่ดีเพื่อเก็บข้อมูลส าคัญตามที่ผู้ปวยอยากเล่าหรือ
่
ั
ั
อยากแสดงความรู้สึก ส่วนในขั้นตอนในการแก้ไขปญหาควรสนับสนุนให้ผู้ปวยคิดแก้ไขปญหา
่
ด้วยตนเอง โดยเราท าหน้าที่เป็นผู้กระตุ้นให้ผู้ปวยคิดและแสดงความเห็น หลีกเลี่ยงการชี้น าโดย
ไม่จ าเป็น แพทย์ควรหลีกเลี่ยงการพูดจาเสียดสีและการพูดจาในลักษณะอบรมสั่งสอน แต่ควรจะ
่
ั
เป็นผู้ให้ก าลังใจผู้ปวยขณะพยายามคิดแก้ไขปญหาด้วยตนเองและน าไปสู่การปฏิบัติให้ได้อย่าง
มีประสิทธิภาพ
ั
“วันนี้อาการเป็นอย่างไรบ้างคะ มีอะไรจะเล่าให้หมอฟงบ้าง” (ใช้ค าถามปลายเปิดเพื่อ
สอบถามข้อมูล)
ั
“นํ้าตาลในเลือดของคุณลุงสูงมากเลยค่ะ คุณลุงคิดว่าเกิดจากอะไร และจะแก้ไขปญหานี้
อย่างไรดีคะ” (กระตุ้นให้คิด)
“หมอรู้ว่าการเลิกสุราไม่ใช่เรื่องง่าย หมอจะเป็นกําลังใจให้นะครับ” (ให้ก าลังใจ)
่
3. การขาดทักษะในการเสนอความคิดเห็นที่มีความแตกต่างกัน ผู้ปวยบางคนมี
ั
ปญหาด้านสุขภาพหลายด้าน ต้องอาศัยทีมผู้เชี่ยวชาญหลายทีม ในแต่ละทีมมีสมาชิกหลายคน
่
นอกจากผู้ปวยและญาติจะมีความสับสนว่าใครเป็นใคร ท าหน้าที่และมีความรับผิดชอบอะไรแล้ว
การแสดงความคิดเห็นจากแพทย์และพยาบาลหลายๆ คน โดยเฉพาะถ้ามีความคิดเห็นที่
14