Page 16 - บทเรียนการสื่อสาร
P. 16
นอกจากอาจไม่เคยมีประสบการณ์โดยตรงแล้ว อาจไม่เคยแม้แต่ได้เห็นตัวอย่างที่ดีจากครู
แพทย์หรือแพทย์รุ่นพี่ที่เชี่ยวชาญก็ได้
การแจ้งข่าวร้ายมักสร้างความล าบากใจให้กับแพทย์ประจ าบ้านและบุคลากรทางการ
แพทย์ทั่วไป แนวคิดที่ส าคัญของการแจ้งข่าวร้ายคือ ควรท าเป็นขั้นตอนตั้งแต่เริ่มสงสัยว่าอาจ
่
เป็นข่าวร้ายโดยไม่จ าเป็นต้องรอให้มีหลักฐานชัดเจนก่อน ทั้งนี้เพื่อให้ผู้ปวยและญาติมีเวลาใน
การปรับใจและมีความหวังที่อาจได้รับแจ้งข่าวดีเมื่อมีหลักฐานยืนยันว่าไม่ใช่ข่าวร้าย การแจ้ง
ข่าวร้ายควรท าในห้องมิดชิดและมีลักษณะเป็นทางการ ควรใช้เวลาไม่นานนักในการแจ้งข่าว
่
เพื่อประหยัดเวลาไว้ใช้ในการจัดการกับอารมณ์ของผู้ปวยและญาติที่มักเกิดตามมา
“ผลชิ้นเนื้อที่ส่งตรวจพบเซลล์มะเร็งครับ (แล้วใช้ทักษะเงียบ)”
่
แพทย์ประจ าบ้านควรท าความเข้าใจกับความรู้สึกและอารมณ์ของผู้ปวยเรื้อรังแต่ละ
บุคคลและแต่ละโรค ประเด็นที่เกี่ยวข้องคือ การแจ้งข่าวร้าย การเตรียมตัวเตรียมใจเพื่อการดูแล
้
รักษา ผลการรักษาและผลข้างเคียงจากการรักษา ตลอดจนเปาหมายในการรักษาซึ่งอาจ
แตกต่างตามประเภทและระยะของโรค ซึ่งรวมถึงการหายจากโรค การทุเลาจากโรค อาการคงที่
อาการค่อยๆ เลวลงจนเกิดความพิการหรือเสียชีวิต
ั
“แม้ว่าในปจจุบันยังไม่มียาที่จะรักษาให้ผู้ติดเชื้อเอชไอวีหายจากโรคได้ แต่ยาต้านเอดส์
่
จะทําให้อาการของผู้ปวยดีขึ้น เม็ดเลือดขาวซีดี 4 เพิ่มขึ้น และมีคุณภาพชีวิตที่ดีใกล้เคียงกับคน
ปกติทั่วไป”
่
่
การดูแลผู้ปวยระยะสุดท้ายและผู้ปวยสิ้นหวังดูจะเป็นประเด็นในการสื่อสารที่สร้างความ
ล าบากใจให้กับแพทย์ประจ าบ้านและบุคลากรทางการแพทย์อื่นๆ ไม่น้อย จนกลายเป็นศาสตร์
หรือสาขาวิชาหนึ่งในทางการแพทย์ ทั้งๆ ที่มีหลักการและแนวคิดที่ใกล้เคียงกับการสื่อสาร
ั
่
่
ทั่วไป กล่าวคือ ต้องยึดผู้ปวยและญาติเป็นศูนย์กลาง รับฟงความคิดเห็นของผู้ปวยและญาติ
อย่างเข้าใจและท าการตอบสนองให้ดีที่สุด และพยายามให้การรักษาต่อไปอย่างดีที่สุด เพื่อให้
่
ผู้ปวยคุณภาพชีวิตที่ดีและจากไปโดยไม่เจ็บปวดและทรมาน โดยหลีกเลี่ยงการชี้น าโดย
่
พยายามให้ผู้ปวยและญาติเห็นด้วยกับความคิดเห็นของแพทย์ทั้งหมด แพทย์ควรเชื่อมโยงและ
่
่
ประสานแนวคิดส าคัญต่างๆ มาใช้ ไม่ว่าจะเป็นการดูแลผู้ปวยแบบเป็นองค์รวม การดูแลผู้ปวย
ด้วยหัวใจของความเป็นมนุษย์ ตลอดจนการให้ความส าคัญของจริยธรรมทางการแพทย์
่
“ขณะนี้ผู้ปวยไม่ตอบสนองต่อยาที่เราใช้ในการรักษา มีความเป็นไปได้ว่า การหายใจ
่
่
และหัวใจของผู้ปวยอาจจะหยุดไปเองในเร็วๆ นี้ ทีมรักษาพยาบาลจะดูแลผู้ปวยต่อไปอย่างดี
ที่สุด เพื่อไม่ให้เขาเจ็บปวดหรือทรมาน และสามารถจากพวกเราไปได้อย่างสงบ”
บรรณานุกรม
1. ชิษณุ พันธุ์เจริญ. ปรัชญาของทักษะการสื่อสาร. ใน: วีระศักดิ์ ชลไชยะ, สุชีรา ฉัตร
เพริดพราย, ชิษณุ พันธุ์เจริญ, จรุงจิตร์ งามไพบูลย์, บรรณาธิการ. ทักษะการสื่อสาร
16
