Page 328 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

ФРAНКО МОДИЛьЯНИ

наларни нархлаш ва ҳосилалар устидан олиб бориладиган изланиш-
ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
лар учун замин яратди. Модильяни 1985 йил иқтисодиёт соҳасида
нобель мукофотини қўлга киритди.
Макроиқтисодиёт дастурида Модильяни икки қитъада ўз таъси-
рини қолдирди. Қўшма штатларда Федерал захира тизимининг катта
миқёсдаги чораклик макроиқтисодий моделининг яратилишида асосий
ролни ўйнади ва тез-тез вашингтондаги Федерал захира тизими ака-
демик маслаҳатчилари Бошқарувчилар кенгаши томонидан ўтказилади-
ган ярим йиллик йиғилишларда қатнашди. Унинг оавда чиқишларидан
кейин деярли ҳамма уни машҳур инсон сифатида қабул қила бошлади.
европанинг қолган қисмларида эса у ўзининг машҳурлигини, бир гуруҳ
европа ва америка иқтисодчилари билан биргаликда, бир нечта машҳур
иқтисодчи томонидан маъқулланган ва имзоланган «иқтисодчининг ев-
ропа иттифоқидаги ишсизлик ҳақида манифести» орқали кучайтирди.
Ушбу интервью турли вақтда, икки жойда ва икки қисмда олинди,
кейинчалик бирлаштирилди. Дастлабки интервью Марта винеярд-
даги Модильянининг дам олиш уйида Роберт Солоу томонидан олин-
ди. Қуйидагилар ўша суҳбатдан ёзиб олинган кассетадаги сўзлардир,
суҳбатнинг қолгани эса, Массачусетсда, Гарвард университети яқини-
даги Чарльз дарёсидаги Модильянининг кўп қаватли уйида Уильям а.
Барнетт томонидан ўтказилди. Модильянининг молия ва иқтисод фанла-
рига қилган таъсири шу соха вакилларининг барчасига маълум бўлса-да,
фақат ўзининг талабаларигина унинг бошқаларга бахш этган илҳомини
тушунишади. Бироқ, Йел университитетида Роберт шиллернинг Мо-
дильянини «менинг қаҳрамоним» деб атаганида яққол ўз аксини топди.
Барнетт: Қуйидаги Солоу билан муҳокамангизда, сиз Италияда
талаба бўлганингизда кўп ўқимаётганингиз ва Қўшма Штатлар-
га кўчганингизни айтиб ўтдингиз. Нима учун кўчиб ўтганингиз ва
қачон Италияни тарк этганингиз тўғрисида батафсилроқ айтиб
бероласизми бизга?
Модильяни: Эфиопия уруши ва испан фуқаролар урушида фа-
шистлар бартараф этилгандан сўнг, фашистларга қарши кучли ғояни ва
италияни тарк этишни ўйлашни бошладим, лекин Муссолини ва Гит-
лернинг яқин бирлашуви натижасида ҳосил бўлган ва италияда мутлақо
салобатли яшашни имконсизлаштирган антисемитизм қонунлари мен-
га охирги зарба бўлди.
Ўша пайтда мен аллақачон бўлажак рафиқам Серенани учратган ва
биз унаштирилган эдик. Унинг отаси анчадан буён фашистларга қарши
эди ва италиядан кетишга тайёргарлик кўрарди. Ўша қонунлар ўрнатил-
ганда, биз дарҳол нарсаларимизни жойлаб, Францияга жўнаб кетдик.
2