Page 340 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

ФРAНКО МОДИЛьЯНИ

поратив молиянинг негиз қонунларига қарши эди, оптимал капитал
ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
тузилмаси фани. Биз уларни ишонтириш учун «ишчан» исботни кўрса-
тишимиз керак эди. Бахтга қарши, кўп МБа талабаларининг айтишича,
улар бу курсни ўқишга мажбур бўлишган ва бу курс энг қийин курслар-
дан бири бўлган. Бу жуда ёмон эди, чунки ҳозир бу теорема ҳамма учун
жуда осон, ҳаттоки бу теорема икки карра нобель мукофотига арзирми-
ди деб ўйлаб қоламан. Теоремада айтилмоқчи бўлган нарса шуки, фир-
ма қиймати ўз мажбуриятларининг бозор капиталлашуви билан унинг
мол-мулклари қийматига тенг бўлиши керак.
Даъволар композицияси ўзгариши мумкин, лекин уларнинг умумий
қиймати ўзгармайди. Бу – мол-мулклар қиймати. Бу, албатта, сиз ин-
вестицияни қандай йўл билан киритганингиз аҳамиятсизлигини кўр-
сатади. Демак, биз талаб қилинган фойдани, яъни капитал нархини
ҳисоблаётганимизда, молиявий композицияларнинг майда деталлари
билан қайғуришимизнинг ҳожати йўқ. Бу борада, Йоргенсон ҳақ.
Сўнгги йилларда, Модильяни-Миллер теоремаси ҳосилалар устида-
ги илмий ишларга асос бўлиб хизмат қилди. Фирманинг ост қиймати
унинг амалдаги мажбуриятлари структурасидан озоддир. Теоремани
ушлаб турган баъзи фаразларни эслатиб ўтсам. алоҳида шахсларнинг
оладиган корпоратив фойдалари – солиқ тўсиғига учрамаслиги. агар
шундай таъсирлар бўлганда, ҳолат бундан-да чигаллашган бўларди,
мен ва Миллер ўртасида келишмовчилик бўларди. Мен солиқлар тур-
ли инструментларга фарқ олиб кириши мумкин деб ишонаман, Миллер
эса йўқ. Қўшимча қилишим керакки, солиқлар турли инструментларга
таққослама фойдалар беради, Миллер билан айтамизки, ҳозирги солиқ
тизими билан бу фарқлар қўллаб-қувватланмайди.
Солоу: Энди бироз ҳақиқий бизнес айланмаси назарияси ҳақида
нутқ билдирсангиз. Кейнс иқтисодиёти ўрнига келган макроиқ-
тисодий назарияга сиз ва мен ёшларнинг хаёлидаги ҳақиқий бизнес
айланмаси назариясидек қараймиз.
Модильяни: Ҳақиқий иқтисодиётда бизнес айланмаси борлигини
тушунишда қийинчилигим йўқ. Сиз пулга муҳтож эмассиз, мен ҳам,
шундай моделлар урфда бўлганда уларни яратганман. Хикс ҳам бу ҳақда
мақола ёзган, Сидней александр ҳам пулсиз айланма яратиш мумкин
бўлган йиғинди ҳақида қизиқарли мақола ёзган.
Фикримча, унинг кейнс ишсизлиги билан унчалик боғлиқлиги йўқ.
Мисол учун 30-йилларда катта пул етишмовчилигидан келиб чиққан
улкан депрессия мавжуд эди. Милтон ва мен келишган бир фикр бор-
ки, яъни Федерал захира бу борада даҳшатли хатога йўл қўйган. Ўшан-
да жиддий пул танқислиги ва пул таъминотига нисбатан масъулиятсиз
0