Page 131 - Nobel_10.02.25_Neat
P. 131
ИЛМИЙ-ОММАБОП РИСОЛА , II ҚИСМ
дали бўладиган ишларни қилдик. Тўғрисини айтсам, иқтисодий
истиқболлар фантастик эмас эди, лекин ўша пайтда ким биринчи
бўлиб бепул дастурий таъминотга бироз тежамкорлик назари би-
лан қараса тижорат дастурий таъминоти ўртасида зиддиятларга
дуч келар эди. Асосан Майкрософт, ана ундан кейин бепул дасту-
рий таъминот. Биз рағбатлантириш масаласини кўриб чиқдик,
яъни нима учун одамлар бепул дастурий таъминотда қатнашади-
лар. Яъни классик мотивлар, ички ўз компаниясида ишлаш учун
мотивaция бор эди. Масалан, компания учун дастурий таъминот-
ни чиндан ҳам яхшилашни истаган ишлаб чиқувчилар, кейин эса
ўзига ўхшаш мотивaция пайдо бўлди. Яъни компаниянинг обрўси,
бошқа бепул дастурий таъминот муаллифларини кузатиш, шунин-
гдек, тижорат соҳасида иш қидириш компаниялари кейинчалик
ҳужжатлаштирилган. Қайси лицензиялар у ёки бу нарсага мос ке-
лишини бироз кўриб чиқдик.
Шунингдек, биз ниҳоят ким иштирок этаётганини ва компа-
ниялар қачон иштирок этишини кузатдик. Тижорат компанияла-
ри бепул дастурий таъминотда қатнашмоқчи. Биз бир қатор
муаммоларни кўриб чиқмоқчи эдик, натижада бу ишни бироз осон-
лаштирдик ва бепул дастурий таъминот ҳамда тижорат дастурий
таъминоти ўртасида бирлик бор, деган хулосага келдик. Лекин
тўғрисини айтсам, менимча, алоҳида ҳолатда бу ҳақда ҳеч нарса
билмасдан, интеллектуал мулк бизнес модели нуқтаи назаридан
нимага олиб келиши мумкинлигига ҳам бироз разм солиш керак.
Интеллектуал мулкнинг тузилиши жуда муҳим. Бу ҳам иқ-
тисод соҳасида ҳали кўп ўрганадиган масала ва шунинг учун мен
бу саволларга жавоб беришни хоҳламайман. Чунки мен мутахассис
эмасман, лекин бизда буларнинг барчасини ўрганиш учун воси-
талар мавжуд.
Талаба Саад: Менинг исмим Саад. 2014 йилда битирган-
ман. Маълумки, 2015 йил сўнгида Парижда иқлим ўзгаришига
оид глобал саммит бўлиб ўтади. Ҳозиргача иқлим масалалари
бўйича халқаро музокараларда жуда чалкаш натижаларга эри-
шилди. Менинг саволим икки хил. Жаноб Тироль, сизнингча,
бу боши берк кўчада қандай сабаблар турибди ва уни бартараф
этиш учун қандай чораларни таклиф қиласиз?
129
