Page 138 - Nobel_10.02.25_Neat
P. 138
ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
миз мумкин бўлган асосий оқим ҳар доим ҳам тўғри эмаслигини
кўрдик. Ҳаммаси жамиятда бирлашган ҳолда содир бўлиши лозим.
Бу менинг шахсий нуқтаи назарим.
Мухбир: Мен сиздан Францияда сиёсий қарорлар қабул қилишда
иқтисодчиларнинг ўрни ҳақида сўрамоқчиман. Шахсий фикрингиз ва
тажрибангиз, айниқса, сиз яшаган АҚШга нисбатан қандай эканлиги
ни билмоқчиман. Республикамиз Президенти ҳозиргина Франция банки
раҳбари лавозимига иқтисодчи бўлмаган одамни номзод қилиб кўрсат
ди. АҚШда буни тасаввур қилиш қийин бўлиши мумкин. Сизнингча шу
тўғрими? Сиёсий нуқтаи назардан кўпроқ назарий жиҳатдан қила ол
ганингизни амалга ошириш учун сиёсий қарорга яқинроқ роль ўйнаш ва
томонларни бироз алмаштириш истаги пайдо бўлганми?
Жан Тироль: Саволингиз учун раҳмат. Мен саволингизга
аниқлик киритиб шуни айта оламанки, чет элда марказий банклар
кўпроқ академик иқтисодчиларни раҳбар этиб тайинлайдилар.
Масалан, Бен Бернанке ёки Исроил банкининг губернатори бўл-
ган ва ҳозирда ФРС рейтингида 2-ўринни эгаллаган Вал Фишер
ёки Берклидаги Массачусеттс технология институтидаги Жеанет-
ти II. Англо-саксон мамлакатларида академик иқтисодчилардан
кўпроқ фойдаланишимиз мумкинлиги ростми? Нафақат Марказий
банклар, яъни аксарият мустақил назорат қилувчи органлар, баъ-
зи вазирликларнинг ҳам бош иқтисодчилари бор. Шунинг учун бу
ҳали бошланиши. Бу Европа комиссияси даражасида яратилган. Бу
турли жойларда етишиб чиққан, аммо назорат қилувчи бўлим ра-
исига тўғридан-тўғри кириш имконига эга бўлган бош иқтисодчи-
лар. Улар ҳақиқатан ҳам иерархияда жуда юқори даражада ва шу-
нинг учун ишлар қандай кетаётганини олдиндан кўришади. Улар
мана бу масала бўйича менинг фикрим, бу нима ва шунинг учун,
деб айта оладилар.
Европа иқтисодчилар учун бу йўналишда анча ривожланган,
деб ўйлайман. Ким оммавий ечимларда иштирок этиш учун кўпроқ
имкониятларга эга бўлади? Бу мен учун жуда муҳим бўлиб туюла-
ди. Шунинг учун Франциядаги иқтисодиёт бироз саёз эканлиги
ҳақиқат. Яъни Франциядаги иқтисодиёт бўйича мунозаралар жуда
қизғин эмас.
Биламан, менинг шахсий фаолиятим, шубҳасиз, мустақил ҳо-
136