Page 276 - Nobel_10.02.25_Neat
P. 276

ИҚТИСОДИЁТ  ИЛМИ ОСМОНИДА  ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР


         эмпирик  тадқиқотларни  ривожлантириш  мумкинлигига  ишон-
         майман. Аммо кўплаб эмпиристлар бу ёндашувни ёқтирмайдилар.

                Иқтисодиётга соф эмпирик ёндашув жуда кўп изоҳли аҳа-
         миятга эга эканлигига ишонмайман. Мен яқинда Имбенс ва Ан-
         грист  (1994)  нинг  КЕЧИ  моделини  ундаги  иқтисоддан  фойдаланган
         ҳолда қандай кенгайтириш мумкинлигини кўрсатадиган мақола
         ёздим  [Ҳеcкман  (2010)].  Адабиётда  ифодаланганидек,  ЛАТЕ  асбоб-
         га  боғлиқ  параметрдир.  ЛАТЕ  тарафдорлари  аниқ  нимани  тахмин
         қилишлари ёки унинг қандай сиёсатга алоқадорлиги ҳақида аниқ
         эмас.

                Селекция  муаммоси  бўйича  тадқиқотлар  давом  этмоқда.
         Биз  ҳаммамиз  ҳар  куни  қарама-қарши  фактларни  яратамиз.  Қа-
         рама-қарши  фактларни  яратишнинг  умумий  қоидаси  йўқ.  Етиш-
         маётган  иш  ҳақи  учун  контрафактураларни  яратганим  шундай
         эди: «Мен иштирок этиш ва иш соатлари бўйича иқтисодий модел-
         ни ёзаман ва ўзаро тенгламадан фойдаланаман.
                Оддийликнинг  бутун  танлов  корхонаси  учун  қанчалик  аҳа-
         миятсиз  эканлигини  тушуниш  учун  эконометристларга  25  йил
         керак бўлди. Мен Бо Ҳоноре билан тўғридан-тўғри синфдаги маъ-
         рузадан чиққан мақола ёздим. Бо ва мен ўзаро мулоқот қилишни
         бошладик.  Биз  Рой  модели  ҳақида  84-85  йилда  у  ҳали  Чикагода
         талаба  бўлганида  ёзган  эдик.  Оддийликдан  халос  бўлишимиз  ва
         ҳали  ҳам  иқтисод  ёрдамида  танлов  муаммосини  таҳлил  қилиши-
         миз мен учун жуда кучли эди. Фан фаразларни тушуниш ва улар-
         ни  тинчлантириш  орқали  ривожланади.  Амалиётда  фойдалими
         ёки йўқми, бошқа масала, аммо бу манбаларни аниқлашда фойда-
         лидир.
                Мухбир:  Ҳа,  бу  ҳақиқий  масала.  Хўш,  меҳнат  иқтисодини
         табиий  тажрибаларга  урғу  бериш  ҳақида  нима  деб  ўйлайсиз?

                Ҳеcкман:  Мен  бу  реакцияга  таъсир  қилдим  деб  ўйлайман.
         70-йилларнинг  охири  ва  80-йилларнинг  бошларида  меҳнат  иқти-
         содиётида  танлов  моделларини  қўллашга  катта  эътибор  берилди.
         Хаусманнинг  солиқлар  ва  ишчи  кучи  таъминоти  бўйича  кейинги
         иши  уни  меҳнат  иқтисодиётида  ишлаб  чиқилганидан  тахминан
         беш йил ўтгач, уни давлат молиясида оммалаштирди. Муаммо шун-


         274
   271   272   273   274   275   276   277   278   279   280   281