Page 255 - Innovatsion iqtisodiyot

INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
innovatsion kompaniya, ertami-kechmi marketing omillari haqida
o‘ylashlari kerak.
Hozirgi iqtisodiy nobarqarorlik, biznes-modellarning va texnolo-
giyaning yuqori surʼatda o‘zgarishi, mahsulotlarning hayotiylik
davri ning tezlashishi korxona raqobatdoshligini innovatsiyalardan

foy dalanmay turib oshirishning imkoni mavjud emasligini
isbotlamoqda.
Korxona raqobatdoshligi uning maʼlum bir sohada boshqa
raqib korxonalardan ustunligini anglatadi. M. Porterning fikricha,
raqobatdoshlik, o‘z navbatida, resurslardan samarali foydalanishni
aks ettiradi. Korxona raqobatdoshligini oshirish yo‘llaridan biri
innovatsiyalarni ishlab chiqish va ulardan foydalanish hisoblanadi.
Shuningdek, bozor sharoitlarining doimiy o‘zgarishi marketingda
innovatsiyalarni qo‘llash zaruratini oshirmoqda.

Inqirozli vaziyatlar sharoitida isteʼmolchilar ehtiyojiga tayangan
holda mahsulot ishlab chiqarish, korxonani bozorda raqobatdoshligi-
ni oshiradi va o‘z faoliyatini samarali amalga oshirish imkoniyatlari-
ni beradi. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, texnologik innovatsiyalar
uchun moliyaviy resurslar bilan bog‘liq muammolar yuzaga kelganda,
innovatsion marketing korxonaning raqobat kurashida asosiy dastak
bo‘lib xizmat qiladi. Korxonaning bozor muhitidagi faoliyati uning

mijozlari tomonidan belgilanadi. Agar mijozlar korxona mahsulot
va xizmatlarini ularni yaratish uchun ketgan xarajatlarga nisbatan
ko‘proq baholasa, biznes rivojlanadi, aks holda unga tashqi yordam
zarur bo‘ladi yoki bunday korxona inqirozga yuz tutadi. Bu borada P.
Druker quyidagi fikrni bildirgan: “biznesning asosiy maqsadi mijoz-
larni jalb qilish bo‘lganligi sababli, korxonaning ikkita va faqat ikkita
asosiy funksiyasi mavjud: marketing va innovatsiya”.
Tadqiqotlarga ko‘ra, innovatsion marketing yangi mahsulotlar,
uskunalar, xizmatlar va yangi texnologiyalarni ishlab chiqish hamda

ularni bozorda realizatsiya qilish uchun yangi marketing usullaridan
foydalanish bilan bog‘liq. Korxonalar faoliyatini tahliliga asosan,
marketingda innovatsiyalardan foydalanish, isteʼmolchilar talabini
to‘liq qondirish hamda yangi bozorlarni egallash imkoniyatini beradi.

254