Page 727 - Innovatsion iqtisodiyot

INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
va (yoki) ko‘rib idrok etishi uchun, shu tarzda eshitish yoki ko‘rish
mumkin bo‘lgan asarlar yoki turdosh huquqlar obyektlari amalda
idrok etilishi-etilmasligidan qatʼi nazar, har qanday boshqacha
usullarda yetkazish (nusxalarni tarqatish bundan mustasno).
Barqarorlik – tinchlik-osoyishtalik va ijodiy mehnat muhiti qatʼiy,

uzil-kesil mustahkam o‘rnatilgan muhim sharoit. Barqarorlik har qan-
day bunyodkorlik faoliyatining zamini va zaruriy sharti hisoblanadi.
Bazisli innovatsiyalar – bu ilgari mavjud bo‘lmagan isteʼmol
xususiyatlari va jihatlariga yoki ishlab chiqarish unumdorligi yohud
narxi bo‘yicha sezilarli darajada yaxshilangan mahsulot, jarayon yoki
xizmatlardir. Bazisli innovatsiyalarni baʼzan radikal innovatsiyalar
ham deb atashadi.
Barqaror iqtisodiy o‘sish – makroiqtisodiy barqarorlik
tushunchasi bilan chambarchas bog‘liq bo‘lib, maʼlum bir tizimning

tashqi taʼsirlar ostida joriy holatini saqlagan holda iqtisodiy o‘sishga
eri shish tushuniladi.
Bitim – fuqarolar va yuridik shaxslarning fuqarolik huquq va
burchlarini belgilash, o‘zgartirish yoki bekor qilishga qaratilgan
harakatlar. Bitimlar bir taraflama, ikki taraflama yoki ko‘p taraflama
(shartnomalar) bo‘lishi mumkin. Bitim tuzish uchun qonun
hujjatlariga yoki taraflarning kelishuviga muvofiq bir tarafning

xohishi zarur va yetarli bo‘lsa, bunday bitim bir taraflama bitim
hisoblanadi. Shartnoma tuzish uchun ikki taraf (ikki taraflama bitim)
yoki uch yoxud undan ko‘p taraf (ko‘p taraflama bitim) kelishib xohish
bildirgan bo‘lishi kerak.
Bozor narxlari – xalqaro hisoblarni baholashning asosi
hisoblanadi. Tranzaksiyalar bo‘yicha bozor narxlari xaridorning
ixtiyoriy ra vishda biror-bir narsani uni ixtiyoriy ravishda sotayotgan
sotuvchiga to‘lashga tayyor bo‘lgan mablag‘larning hajmi kabi
aniqlanadi. Ayirboshlash faqatgina mustaqil shaxslar o‘rtasida va

tijorat maqsadlarida amalga oshiriladi.
Bozor segmenti – muayyan tovar bozorining bir bo‘lagi bo‘lib,
unda xaridorlarning muayyan guruhi mahsulotning muayyan ko‘ri-
nishlariga mo‘ljal oladilar. Bozorni segmentlash xaridorlar talabi-

726