Page 728 - Innovatsion iqtisodiyot
P. 728
INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
ning qondirilish darajasi bilan bozordagi joriy taklifni taqqoslash
asnosida bozor ulushini, yaʼni bozordagi to‘ldirilmagan bo‘sh joylarni
aniqlashga imkon beradi.
Balans hisoboti – tashkilotning maʼlum bir vaqtdagi aktiv va
passivlarining o‘lchami va tarkibini aks ettiruvchi moliyaviy hujjat.
Benchmarking – mehnat usullarini takomillashtirish maqsadida
turli faoliyat sohalarida kompaniyaning erishgan natijalarini
raqobatchi kompaniyalarning erishgan natijalari bilan solishtirishning
uzluksiz jarayoni.
Biznes-reja – tadbirkor tomonidan to ish boshlangunga qadar
tuziluvchi va unda yangidan tashkil etilayotgan korxona faoliyati-
ning barcha jihatlari to‘liq aks ettiriluvchi hujjat.
Boshqaruv funksiyalari – bu boshqaruv faoliyatida bajarilgan
ishlarning mazmunan bir turda bo‘lishi va ularning maqsadli
yo‘naltirilishi alomati bo‘yicha ajratiladigan ixtisoslashgan turlari.
Biznes – inglizcha so‘z bo‘lib, bu atamaning ortida – ish, yaʼni
biror bir faoliyat bilan shug‘ullanish yoki korxona tashkil qilish
jamiyat (isteʼmolchilar) uchun zarur bo‘lgan mahsulotlarni yaratish,
ishlab ishlab chiqarish yoki sotish, hamda ushbu faoliyat natijasida
daromad olish maʼnosini anglatadi.
Blokchain – bir-biri bilan internet orqali bog‘langan ko‘plab
kompyuterlarda bir vaqtning o‘zida saqlanuvchi maʼlumotlar bazasi.
Bitcoin (inglizcha bit – “bit” – coin – “tanga”) – o‘tkazmalarni
va operatsiyalarni hisobga olishda qo‘llaniluvchi birlik. Tomonlar
o‘rtasidagi elektron to‘lov vositachilarsiz amalga oshiriladi va u ortga
qayt maydi. Bitcoinning yaratuvchisi yaponiyalik Satoshi Nakamoto
hisoblanadi. Maʼlumotlarga ko‘ra bugungi kunda dunyoda bitkoindan
tashqari yana 1514 turdagi kriptovalyutalar mavjud. (ETHEREUM,
RIPPLE, DASH, LITECOIN, NEO).
Bulutli texnologiyalar (ingliz tilida cloud services, cloud
technologies) – hozirgi kunda keng qamrovli atama bo‘lib, uning
asosiy mazmuni – biror-bir dastur yoki dasturlar majmuasini
foydalanuvchi qurilmasida emas, balki internet tarmog‘i orqali
xizmat ko‘rsa tuvchi qurilmasida ishlatgan holda maʼlum turdagi
727