Page 67 - วารสาร สช มค-มีค 61(new)

ปัจจัยที่มีผลต่อการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งเต้านมด้วยตนเองของผู้หญิง
เขตอ�าเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต ง�นวิจัย

ที่ผ่านการประเมินทักษะการตรวจ ในปีงบประมาณ วิธีด�ำเนินกำรวิจัย
2554-2556 คิดเป็นร้อยละ 41.28, 47.33
และ51.21 ตามล�าดับ (ส�านักงานสาธารณสุขจังหวัด การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา
ภูเก็ต, 2560) จากข้อมูลสรุปผลการปฏิบัติงาน (Descriptive research study) ประชากรที่ศึกษาคือ ผู้
ประจ�าปี ของส�านักงานสาธารณสุขอ�าเภอถลาง พบ หญิงอายุ 35-60 ปีเขตอ�าเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต จ�านวน
ว่า การจัดกิจกรรมรณรงค์เพื่อตรวจคัดกรองโรค 14,219 รายโดยมีเกณฑ์การคัดเข้าศึกษาคือ ผู้หญิงที่
มะเร็งเต้านมในระยะเริ่มแรก โดยวิธีการให้ความรู้ มีอายุ 35-60 ปี (เกิดวันที่ 1 มกราคม พ.ศ.2500–31
แก่ผู้หญิงกลุ่มอายุ 35-60 ปี ในการตรวจเต้านม ธันวาคม พ.ศ.2517) มีภูมิล�าเนาตามทะเบียนบ้านอยู่
ด้วยตนเองนั้น ผลการปฏิบัติงานยังไม่ครอบคลุม ในอ�าเภอถลาง ไม่น้อยกว่า 6 เดือนและไม่มีประวัติได้
กลุ่มเป้าหมาย โดยจากข้อมูลการตรวจเต้านมด้วย รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคมะเร็งเต้านม เกณฑ์การคัดออก
ตนเองของสตรีอายุ 30-70 ปี เขตอ�าเภอถลาง คือ ผู้ที่มีปัญหาทางด้านร่างกายและด้านจิตใจจนไม่
ปีงบประมาณ 2557-2559 คิดเป็นร้อยละ 54.98, สามารถตอบแบบสอบถามได้ ค�านวณขนาดกลุ่มตัวอย่าง
50.58 และ 54.31 ตามล�าดับ (ส�านักงาน โดยใช้สูตร Daniel (2010) ก�าหนดระดับความเชื่อมั่น
สาธารณสุขอ�าเภอถลาง, 2560) ซึ่งต�่ากว่าเป้าหมาย ที่ 95% ค่าความคลาดเคลื่อนสามารถยอมรับได้เท่ากับ
ของกระทรวงสาธารณสุขมาก ดังนั้นการรณรงค์เพื่อ 0.05 ได้กลุ่มตัวอย่าง 268 คน คัดเลือกกลุ่มตัวอย่าง
เป็นการเฝ้าระวังและค้นหาโรคมะเร็งเต้านมตั้งแต่ โดยใช้วิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน (Multi-stage sam-
ระยะเริ่มแรกจึงเป็นสิ่งจ�าเป็นที่จะท�าให้สามารถ pling) ขั้นตอนแรก เริ่มต้นจากการสุ่มเลือกต�าบลใน
ค้นหาผู้ป่วยโรคมะเร็งเต้านมได้ตั้งแต่ระยะแรก และ อ�าเภอถลางมา 50% ของต�าบลทั้งหมด ด้วยวิธีการสุ่ม
เป็นการลดอัตราการเสียชีวิตได้ผู้หญิงกลุ่มเสี่ยง แบบกลุ่ม (Cluster random sampling) ได้รายชื่อต�าบล
จ�าเป็นต้องมีความรู้เกี่ยวกับประโยชน์ของการ มา 3 ต�าบล ขั้นที่สองท�าการสุ่มเลือกรายชื่อหมู่บ้านมา
ป้องกันโรคมะเร็งเต้านม และพฤติกรรมการป้องกัน 50% ของแต่ละต�าบล ได้รายชื่อหมู่บ้าน 12 หมู่บ้าน
โรคมะเร็งเต้านม ซึ่งการที่จะมีความรู้และพฤติกรรม ขั้นที่สาม ท�าการสุ่มเลือกรายชื่อประชากรหญิงอายุ
การป้องกันโรคมะเร็งเต้านมที่ถูกต้องจะเกิดขึ้นได้ 35-60 ปี เพื่อเป็นกลุ่มตัวอย่างโดยใช้การสุ่มแบบมีระบบ
เมื่อผู้หญิงมีการรับรู้เรื่องการป้องกันโรคมะเร็งเต้า (Systematic random sampling)
นมได้อย่างถูกต้อง (บงกช เก่งเขตกิจและคณะ, แบบสอบถามประกอบส่วนที่ 1 คุณลักษณะ
2542)
ส่วนบุคคล ส่วนที่ 2 ความรู้ ได้แก่ความรู้โรคมะเร็งเต้า
วัตถุประสงค์กำรวิจัย นม และความรู้ในการตรวจเต้านมด้วยตนเอง ข้อค�าถาม
คือ ถูก ผิด และไม่แน่ใจ ใช้เกณฑ์การแปลผลของ Bloom
1. เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการ (1975) แบ่งเป็น 3 ระดับคือ
ตรวจคัดกรองโรคมะเร็งเต้านมด้วยตนเองของผู้หญิง ระดับสูงสุด (ค่าคะแนน ≥ 80%)
เขตอ�าเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต ระดับปานกลาง (ค่าคะแนน ระหว่าง 61%-

2. เพื่อท�านายปัจจัยที่มีผลต่อการตรวจคัด 79%)
กรองโรคมะเร็งเต้านมด้วยตนเองของผู้หญิงเขต ระดับต�่า (ค่าคะแนน ≤ 60%)
อ�าเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต ส่วนที่ 3 การรับรู้ด้านสุขภาพ ได้แก่ การรับรู้
ถึงโอกาสเสี่ยงของโรคมะเร็งเต้านม การรับรู้ถึงความ

65
วารสารสุขภาพภาคประชาชน