Page 162 - NRCM2
P. 162
NHẬN RA CHÍNH MÌNH - QUYỂN II ĐỨC THANH
rồi lại mất, đâu còn hoài đâu mà nhận là mình. Thường xét kĩ đối vật thì hiện bóng trong gương, khi không có vật thì không
như vậy mới hiểu tại sao nói ngồi tu phải biết vọng tưởng không hiện bóng. Nhưng dù có vật hay không có vật thì vẫn không
theo. Đó là chỉ mặt cho biết nó là giả, không phải thật là mình. mất đi ánh sáng bản hữu của nó. Gương tuy hiện bóng mà vẫn
Nếu ta biết đó là vọng tưởng, lúc đó ai biết? Là mình biết. Vậy như như bất động; thấy bóng này là đẹp, bóng kia là xấu là do
vọng tưởng là cái bị biết, như nhìn thấy cây tùng thì cây tùng tâm phân biệt nhị biên mà có. Điều này ta có thể trải nghiệm
đâu phải là mình. Cũng vậy, khi ta biết vọng tưởng thì vọng được lúc ngồi thiền tâm đã lắng đọng, một hình ảnh, một ký
110
tưởng không phải là chúng ta. ức hiện lên tâm liền biết, khi tâm không có hình ảnh, ký ức nó
+ Không sợ niệm khởi mà sợ giác chậm. Vọng khởi mà tỉnh vẫn có cái biết lặng lẽ. Vậy với bao nhiêu cái bóng (vọng) cũng
giác là đều có tỉnh giác hiển lộ. Một trăm lần vọng khởi có một không sao, miễn là gương (tâm) biết mình đang chiếu soi. Nếu
trăm lần giác. Biết sóng là nước, thì không sợ vọng, vì nó là chân. duyên theo bóng trong gương rồi khởi tri kiến phân biệt, đó là
nhận bóng mà quên gương, tức là quên mình theo vật.
Trong Pháp Bảo Đàn Kinh, Ngọa Luân nói: “Niệm bất khởi.”
Nên biết vọng tưởng không phải là cái gì đó tồn tại khách
Lục Tổ nói: “Niệm sổ khởi.” quan, ngoài tâm mình, nên không cần tìm biện pháp để diệt
Cần niệm giác, giác là Phật. trừ, đè bẹp chúng. Vì khi ta khởi tâm diệt chúng là đã thêm một
Nhớ mặt biển mà không ngại sóng dậy, vì sóng từ biển sinh. lớp vọng tưởng thứ hai (như có một cái đầu lại mọc thêm một
cái đầu nữa); hoặc khởi tâm kìm hãm, đè nén nó thì cũng vô ích
Sống với bao nhiêu người mê mà mình vẫn tỉnh, chớ không như việc làm lấy đá đè cỏ. Vọng tưởng là niệm sinh diệt nơi tâm,
phải đóng cửa không tiếp khách.
như những lượn sóng nhấp nhô ngoài biển cả, lìa sóng mà tìm
Người thấy tánh gặp duyên liền khởi dụng, nhưng thể tánh nước thì không thể được. Chỉ có sự tỉnh giác trong đương niệm
chân thật không thay đổi. Ấy là tự tánh dụng. 111 mới thực sự chuyển hóa nó. Như thể hiện trú ở trong từng trạng
Tự tánh dụng của tâm như cái mặt gương sáng lớn cùng tận thái động của con sóng mà vẫn giữ cái biết lặng lẽ, chẳng động,
pháp giới, ánh sáng của gương vô phân biệt mà chiếu soi, khi thấu suốt bản thể của mình là nước.
Thế nên, khi vọng tưởng khởi chỉ biết vọng tưởng không
110 “Vọng tưởng… chúng ta” Lược trích: Phụng hoàng cảnh sách, Tập 4, trang
187-188, Hòa thượng Thích Thanh Từ, Nxb Tôn giáo 2004. thật, thể nó là không, không theo nó thì tự nó lặng; chỉ còn lại
111 “Không sợ… tánh dụng” Nhặt lá bồ đề, trang 91-92, Hòa thượng Thích cái biết rỗng rang, sáng suốt của bản thể thanh tịnh chính là
Thanh Từ, Nxb Tôn giáo 2003. Đạo (chân như).
160 161