Page 125 - หนังสือเรียนภาษาไทย ม.ปลาย พท.31001

116

วิธีใชสารานุกรม

1. พิจารณาวาเรื่องที่ตองการคนควาเปนความรูลักษณะใดเปนความรูทั่วไปหรือเปนความรู
เฉพาะวิชา

2. เลือกใชสารานุกรมตามเรื่องที่ตนเองตองการ ตัวอยาง ถาตองการคนหาความรูงาย ๆ พื้นฐาน

ทั่วไปก็ใหใชสารานุกรมทั่วไปสําหรับเยาวชน แตถาตองการหาความรูพื้นฐานอยางละเอียดก็ใชสารานุกรม
ทั่วไปสําหรับผูใหญ หรือถาตองการคนหาความรูเฉพาะวิชาก็ใหเลือกใชสารานุกรมเฉพาะวิชา

3. ดูอักษรหนาเลม หรือคําแนะนําที่สันหนังสือจะรูวาเรื่องนั้นอยูในเลมใด
4. เปดดูดรรชนีเพื่อดูเรื่องที่ตองการคนหาวาอยูในเลมใด หนาที่เทาไหรและจะตองเลือกดูให

ถูกลักษณะของสารานุกรม เชน เปดดูดรรชนีทายเลม แตสารานุกรมเยาวชนและสารานุกรมบางชุด ดรรชนี

จะอยูดานหนา สวนสารานุกรมสําหรับผูใหญและสารานุกรมบางชุดใหเปดดูดรรชนีที่เลมสุดทายของชุด
5. อานวิธีใชสารานุกรมแตละชุดกอนใชและคนหาเรื่องที่ตองการ

เรื่องที่ 4 คําราชาศัพท

คนไทยมีวัฒนธรรมที่ยึดถือกันเปนปกติ คือ การเคารพนับถือ ผูที่สูงอายุ ชาติกําเนิดและตําแหนง

หนาที่ สื่อที่แสดงออกอยางชัดเจนคือ การแสดงกิริยามารยาทอันเคารพ นอบนอมและใชภาษาอยางมี

ระเบียบแบบแผนอีกดวย ภาษาที่ใชอยางมีระเบียบและประดิษฐตกแตงเปนพิเศษเพื่อใชกับบุคคลที่มีฐานะ
ตาง ๆ ทางสังคมดังกลาวแลวเรียกวา คําราชาศัพท

คําราชาศัพท คือ คําที่ใชสำหรับพระเจาแผนดินและพระบรมวงศานุวงศ แตปจจุบันคําราชาศัพท
มีความหมายรวมถึง คําสุภาพ ที่สุภาพชนตองเลือกใชใหเหมาะสมตามฐานะของบุคคลทุกระดับและ

เหมาะสมกับกาลเทศะดวย

คําสุภาพ พระยาอุปกิตศิลปสาร ไดอธิบายไววาไมใชคําแข็งกระดางไมแสดงความเคารพ เชน
โวย วาย วะ ไมใชคําหยาบ เชน ใหใชอุจจาระแทนขี้ ปสสาวะแทนเยี่ยว ไมใชคําที่นิยมกับของคําหยาบ

เชน สากกะเบือ เปรียบเทียบกับของลับผูชายใหใชไมตีพริกแทน เปนตน ไมใชคําผวน เชน ตากแดด ใหใช

ใหม เปนผึ่งแดด เปนตน และไมพูดเสียงหวน เชน ไมรู ไมเห็น และมีคําวา ครับ คะ คะ ขา ประกอบ
คําพูดดวย

ลักษณะของคําราชาศัพท

1. คํานามที่นํามาใชเปนราชาศัพท
1.1 คําที่นํามาจากภาษาบาลี สันสกฤต เขมรและคําไทย เมื่อจะใชเปนคําราชาศัพทจะตองใช

พระบรมราช พระบรม พระราชและพระนําหนา คือ
พระบรม พระบรมราช ใชนําหนาคํานามที่สมควรยกยองสําหรับพระเจาแผนดิน

โดยเฉพาะ เชน พระบรมอัฐิ พระบรมโอรสาธิราช พระบรมราโชวาท พระบรมราชวินิจฉัย พระบรมราช-

โองการ พระบรมมหาราชวัง พระบรมราชูปถัมภ