Page 123 - หนังสือเรียนภาษาไทย ม.ปลาย พท.31001

114

ตัวอยาง
กระตือรือรน ก.รีบเรง, เรงรีบ, ขมีขมัน, มีใจฝกใฝเรารอน

เครื่องหมายอัฒภาค ( ; )
(1) ใชคั่นเครื่องหมายหรือบทนิยามของคําที่มีความหมายหลายอยางแตความหมายมีนัย

เนื่องกับความหมายเดิม

ตัวอยาง
กิ่ง น. สวนที่แยกออกจากลําตน,แขนง;ใชเรียกสวนยอยที่แยกออกไปจากสวนใหญขึ้นอยูกับ

สวนใหญ เชน กิ่งอําเภอ กิ่งสถานีตํารวจ; ลักษณะนามเรียกงาชางวา กิ่ง; เรือ ชนิดหนึ่งในกระบวน
พยุหยาตรา

(2) คั่นบทนิยามที่มีความหมายไมสัมพันธกันเลย

ตัวอยาง
เจริญ (จะเริน) ก.เติบโต, งดงาม, ทําใหงอกงาม เชน เจริญทางไมตรี, มากขึ้น; ทิ้ง เชน เจริญ

ยา; ตัด เชน เจริญงาชาง; สาธยาย, สวด (ในงานมงคล) เชน เจริญพระพุทธมนต เปนตน

(3) คั่นอักษรยอบอกที่มาของคํา
ตัวอยาง

กุณฑล [ทน] น. ตุมหู.(ป. ; ส.)

คั่นอักษร ป. กับ อักษร ส. ซึ่งมาจากคําวาบาลีกับสันสกฤต
เครื่องวงเล็บเหลี่ยม [ ] คําในวงเล็บเหลี่ยมเปนคําที่บอกเสียงอาน

ตัวอยาง
ราชการ [ราดชะกาน] เปนตน

เครื่องหมายนขลิขิต ( )

อักษรยอที่อยูในวงเล็บบอกที่มาของคํา เชน (ข.) มาจากภาษาเขมร
อักษรยอที่อยูในวงเล็บหนาบทนิยามบอกลักษณะคําที่ใชเฉพาะแหง เชน (กฎ) ในภาษา

กฎหมาย
เครื่องหมายยัติภังค ( - )

(1) เขียนไวขางหนาคําเพื่อใหสังเกตวาเปนคําที่ใชพวงทายคําศัพทอื่น

ตัวอยาง
- เก็งกอย ใชเขาคูกับคํา เขยง เปน เขยงเกงกอย.

(2) เขียนไวหลังคําเพื่อใหสังเกตวามีคําพวงทาย

ตัวอยาง
โ-ขม [โขมะ] (แบบ) น. โกษม, ผาใยไหม (ผาลินิน), ผาขาว, ผาปาน ประกอบวาโขมพัตถ และ

แผลงเปน โขษมพัสตร ก็มี. (ป. ; ส. เกษม.)