Page 20 - ch2_Neat

CHAPTER 2 หมอมี เภสัชกรสมัยรัชกาลที่ ๕

ยานัตถุ์ (smokeless tobacco, snuff, dry nasal tobacco) ความ
หมายตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ ให้
ความหมายว่า (น.) ผงละเอียดที่ปรุงขึ้นจากใบยาสูบหรือวัตถุใด ๆ
ส�าหรับนัด โดยเป่าหรือสูดเข้าจมูก, เรียกกิริยาเช่นนั้นว่า นัดยานัตถุ์

ใบพืชป่นละเอียดที่ใช้ท�ายานัตถุ์
มีแพทย์ชาวฝรั่งเศสได้ค้นพบขึ้นและน�าไปรักษาอาการของผู้ที่
ป่วยด้วยโรคไซนัส ซึ่งเชื่อกันว่ารักษาได้ชะงัดนัก และยานัตถุ์ก็ได้
แพร่หลายขึ้นมากในหมู่ชาวยุโรป ตั้งแต่ชนชั้นแรงงานไปจนถึงชนชั้น
สูง ในยุคอาณานิคม ยานัตถุ์เป็นเครื่องบรรณาการที่ชาวตะวันตก
มอบให้แด่เจ้าแผ่นดิน หรือเสนาบดีระดับสูง จนกระทั่งได้แพร่หลาย
สู่ทวีปเอเชีย ว่ากันว่ายานัตถุ์ของชาวจีนจะผสมสมุนไพรบางชนิดที่มี
คุณสมบัติเป็นยาอายุวัฒนะที่เสริมสร้างสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง
และช่วยรักษาโรคหัวใจได้ด้วย

About Ya Nutt
Snuff (n.) [Oxford Dictionary]
Powdered tobacco that is sniffed up the nostril rather than
smoked

The finely ground herbal leaves ingredients
A French physician invented it and applied to sinusitis
patients, believed to be effective. It became popular in
Europe, from working class to upper class.
During the age of Colonialism, Ya Nutt was a present
from the West to kings and higher-ranked officials and so it
became popular in Asia. It is believed that the Chinese
applied the recipe by adding herbs with heart healing quality
and served as elixir.

ยังช่วยให้สดชื่นโดยไม่ต้องพึ่งพาคาเฟอีน มีสรรพคุณคล้าย ing and others would use it for refreshment.
การดีท็อกซ์จมูก ช่วยให้หายใจโล่งขึ้น สมัยก่อนผู้คนท�างาน Moh Mee’s Ya Nutt’s Quality
ในโรงงาน โรงทอผ้า เหมืองแร่ถ่านหินหรือโรงเหล็ก มักจะต้อง Each ingredient in Ya Nutt powder is a medicine by
สูดฝุ่นผง ฝุ่นฝ้าย หรือละอองถ่านเข้าไปมาก ตัวยานัตถุ์จะ itself. Chewing tobacco helps micturate, nasal conges-
เข้าไปเกาะภายในโพรงจมูก ท�าให้จามเพื่อขับน�้ามูกออกมา tion and asthma. Borneol relieves weak heart, fainting,
พวกเศษใยเล็ก ๆ ที่ติดอยู่ในจมูกก็จะออกมาด้วย และบาง stomach ache, colic and flatulence. Dahurian angelica
คนนัดยาเพื่อลดอาการอยากบุหรี่ก็มี หรือแก้ง่วงก็ได้ reliefs fever, asthma and cough. Szechuan lovage root
สรรพคุณของยานัตถุ์หมอมี releases gas from the intestine. Chinese Angelica root
ในผงยานัตถุ์หมอมีประกอบด้วยสมุนไพรหลายชนิด relieves fever, reduces acid in the stomach, stops hic-
ได้แก่ ยาฉุน พิมเสน ปูนแดง โดยแต่ละชนิดมีสรรพคุณแตก cup and cough. Red lime reduces acid, heals enter-
ต่างกัน คือ ยาฉุนขับปัสสาวะ แก้คัดจมูก แก้หอบหืด พิมเสน opathy, micturate, heals Nephrosis and enriches the
แก้ลมวิงเวียนหน้ามืด หัวใจอ่อน บ�ารุงหัวใจ แก้จุกเสียดแน่น bones. During war time, soldiers even used Ya Nutt to
เฟ้อ แก้ปวดท้อง โกฐสอแก้ไข้ แก้หืด แก้ไอ ขับลมในล�าไส้ heal wounds.
โกฐเชียงแก้ไข้ แก้สะอึก แก้ไอ ลดแก๊สในกระเพาะ ปูนแดง
ช่วยลดกรด แก้โรคล�าไส้และไตพิการ ขับปัสสาวะ บ�ารุง
กระดูก ในสมัยสงคราม ทหารจะใช้ยานัตถุ์หมอมีในการ
สมานแผล เป็นต้น

40

๑ ๑ ๙ ปี ห ม อ มี คู่ คุ ณ