Page 70 - e-book Health Knowledge Articles
P. 70
โรคอุจจาระร่วง
โรคอุจจาระร่วง (Diarrhoeal Diseases) หมายถึง โรคที่ทำให้เกิดการถ่ายอุจจาระที่มี
ลักษณะเหลวหรือเป็นน้ำเกินกว่า 3 ครั้ง/วัน หรือมีการถ่ายอุจจาระที่มีเลือดปนอย่างน้อย 1
ครั้ง/วัน และหากมีการถ่ายอุจจาระ ในลักษณะดังกล่าวนานเกิน 2 สัปดาห์ ถือว่าเป็นโรค
อุจจาระร่วงแบบเรื้อรัง ทั้งนี้การถ่ายอุจจาระบ่อยครั้ง แต่อุจจาระเป็นปกติไม่ถือว่าเป็นโรค
อุจจาระร่วง
สาเหตุเกิดจากการติดเชื้อ เช่น เชื้อแบคทีเรีย ไวรัส โปรโตซัว ปรสิตและหนอนพยาธิใน
ลำไส้ จากการรับประทานอาหาร และน้ำไม่สะอาด การไม่ล้างมือให้สะอาดก่อนการเตรียมหรือ
ปรุงอาหาร และภาชนะสกปรก มีเชื้อโรคปะปน อันตรายจากโรคอุจจาระร่วงทำให้ร่างกายขาด
น้ำและเกลือแร่ไปพร้อมกับการถ่ายอุจจาระจำนวนมาก จนอาจทำให้ช็อก หมดสติ และถึงแก่
ความตายได้ โดยเฉพาะในเด็ก
โดยทั่วไปผู้ป่วยจะมีอาการอยู่นาน 1-6 วัน หากอุจจาระร่วงจากอาหารเป็นพิษ มักมี
อาการปวดท้องร่วมกับถ่ายอุจจาระเหลว คลื่นไส้ อาเจียน อาจมีอาการปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตาม
เนื้อตัว โรคอุจจาระร่วงจะมีอาการถ่ายอุจจาระเหลวจำนวน มากกว่า 3 ครั้งต่อวัน ในทารกและ
เด็กเล็ก ๆ อาจมีไข้ต่ำ เป็นหวัด มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน และถ่ายอุจจาระเหลวตามมา
วิธีปฏิบัติเมื่อเกิดอาการอุจจาระร่วงที่บ้าน รับประทานอาหารอ่อน ย่อยง่ายมากกว่า
ปกติ และดื่มเกลือแร่สารละลายน้ำตาลเกลือแร่ โออาร์เอส น้ำแกงจืด หรือนำข้าวใส่เกลือ เพื่อ
ป้องกันการขาดน้ำ ส่วนการดูแลเด็ก เด็กที่เลี้ยงด้วยนมแม่ ให้ลูกกินนมแม่มากขึ้น เด็กที่กินนม
ผสม ให้ผสมนมตามปกติแล้วให้กินครึ่งหนึ่ง สลับกับสารละลาย น้ำตาลเกลือแร่โออาร์เอส ใน
ปริมาณเท่ากับนมที่เคยกินตามปกติ ส่วนในเด็กอายุ 6 เดือนขึ้นไป ให้อาหารเหลวที่ย่อยง่าย เช่น
โจ๊ก ปลาต้ม เนื้อสัตว์ต้มเปื่อย เป็นต้นค่ะ หากอาการไม่ดีขึ้น ยังถ่ายเป็นน้ำจำนวนมาก หรือถ่าย
เหลวหลายครั้งอาเจียนบ่อย รับประทานอาหารหรือดื่มน้ำไม่ได้ มีไข้ กระหายน้ำมากกว่าปกติ
อ่อนเพลียมาก ตาลึกโหล่ ถ่ายอุจจาระเป็นมูกเลือดต้องพาผู้ป่วยไปพบแพทย์ทันที หลีกเลี่ยงการ
ใช้ยาหยุดถ่ายเพราะยาหยุดถ่ายทำให้ลำไส้เก็บกับเชื้อโรคไว้นานขึ้น
การป้องกันตนเองจากโรคอุจจาระหรือโรคติดต่อทางอาหารและน้ำ ทั้งหมดเป็นโรคที่
ประชาชนสามารถป้องกันได้ด้วยการช่วยกันดูแลสุขอนามัย ในการรับประทานอาหาร การเก็บ
อาหาร และการปรุงอาหาร รวมทั้งล้างมือหลังเข้าห้องน้ำทุกครั้งและหลังทำกิจกรรม รวมถึง
เลือกอาหารที่ผ่านกระบวนการผลิตอย่างปลอดภัย เช่น เลือกนมที่ผ่านกระบวนการพาสเจอไรซ์
64
