Page 164 - gjuha shqipe 3 per shtyp.pdf
P. 164
Lexojmë
MAMUTHI
Mamuthi leshtor ishte tre a katër metra i lartë. Trupin ia mbulonte një
gëzof i dendur i kuqërremtë që e mbante ngrohtë.
Nën lëkurë kishte një shtresë të trashë dhjami që e mbronte nga i ftohti.
Kishte dhëmbë të mëdhenj shumë të gjatë e të spërdredhur, që mund t’i
përdorte për të pastruar dëborën që të nxirrte bimët me të cilat ushqehej.
Jetonte në vendet e ftohta bashkë me ujkun dhe rinocerontin leshtor. Ai
është zhdukur si specie nga fundi i periudhës së akullnajave.
Ne e njohim mamuthin për dy arsye. Arsyeja
arsye. Arsyeja
e parë është që njerëzit e lashtë e vizatuan vizatuan
atime
në faqet e shpellave. Këto vizatime
mbërritën deri në ditët tona. Arsyeja yeja
e dytë është që shkencëtarët e e
kanë gjetur të ruajtur më së miri
(përfshi gëzofin dhe pjesët e
buta) në akullnajat e Siberisë
dhe të Alaskës.
D. De Miko
Fjalë të reja
periudha e akullnajave –
periudha kur sipërfaqja e Tokës ishte e
mbuluar me masa akulli.
LEXOJ DHE KUPTOJ
Mamuthi leshtor ishte i lartë: pesë metra; tre a katër metra.
Gëzofi i mamuthit ishte: i kuqërremtë; i kafenjtë.
Mamuthi kishte dhëmbë: të vegjël dhe të gjatë; të mëdhenj dhe të spërdredhur.
Mamuthi ushqehej: me bimë; me insekte.
Ai jetonte në vende: të ngrohta; të ftohta.
Njerëzit e lashtë e vizatuan mamuthin: në faqet e shpellave; në fletore vizatimi.
Mamuthin e kanë gjetur të ruajtur më së miri: në akullnajat e Siberisë dhe të Alaskës;
në shkretëtirat me rërë.
VEPRIMTARI
Gj
Gjeni në internet i ë i t t
REFLEKTOJ
fotografi të kafshëve të
Sipas teje, pse u zhduk mamuthi si specie?
ndryshme, të cilat janë zhdukur me
kalimin e viteve dhe bëni një
SHKRUAJ
Nënvizo në tekst fjalët që tregojnë pamjen e album me to.
jashtme të mamuthit.
164