Page 166 - gjuha shqipe 3 per shtyp.pdf
P. 166
Lexojmë
NJË SKULPTOR: UJI
Uji që rrjedh nën tokë ka gërmuar një labirint gjigant
dhe mahnitës tunelesh dhe shpellash. Studiuesit e
shpellave dhe të tuneleve të nëndheshme pohojnë se
edhe sot e kësaj dite njohin vetëm një pjesë fare të
vogël prej tyre.
Brenda shpellave mund të shihen forma të
çuditshme dhe me majë. Ato ngjajnë si skulptura të
vërteta.
Këto “skulptura” i ka gdhendur uji. Ai depërton
nëpër shkëmbinj dhe pasurohet me gëlqere, të cilën e
depoziton duke kulluar pikë-pikë.
Ato që varen nga tavani i shpellave, janë stalaktitet, kurse
ato që zgjaten nga dyshemeja shkëmbore, janë stalagmitet.
Këto shpella, të zbukuruara kështu nga natyra, janë sa të mistershme,
aq edhe tërheqëse për t’u parë.
Fjalë të reja
labirint – kalime e shtigje të ngatërruara, nëpër të cilat mund të dilet diku, por
me shumë vështirësi.
mahnitës – që të bën shumë përshtypje, të lë pa fjalë.
depërton – futet.
stalaktite – shtyllëza të gurta që zbresin nga tavani i një shpelle dhe që janë
krijuar nga uji gëlqeror.
stalagmite – shtyllëza të gurta që ngrihen nga dyshemeja e një shpelle dhe që
janë krijuar nga uji gëlqeror.
LEXOJ DHE KUPTOJ
Uji ka gërmuar një labirint shpellash dhe tunelesh: mbi tokë; nën tokë.
Brenda shpellave ka: skulptura të vërteta; forma me majë të gdhendura nga uji.
Uji depërton nëpër shkëmbinj dhe pasurohet: me gëlqere; me kripë.
Nga tavani i shpellave varen: stalagmitet; stalaktitet.
Nga dyshemeja e shpellave zgjaten: stalagmitet; stalaktitet.
REFLEKTOJ
Po ti, a ke dëshirë të vizitosh një shpellë të tillë? Pse?
SHKRUAJ
Shkruaj fjali, në të cilat të përdorësh fjalët e fjalorit të këtij mësimi.
166