Page 18 - หนังสือ เรื่อง ภาษากับวัฒนธรรมไทยในท้องถิ่น
P. 18
ประเพณีเกี่ยวกับการเกิด
พ่อแม่ที่รู้ว่าจะมีลูก ความเชื่อเกี่ยวกับการตั้งครรภ์นั้นคือตอนแม่ตั้งครรภ์มักจะมีเหตุให้นิมิตฝันไปต่าง ๆ
นานา และทำนายว่าจะได้ลูกผู้หญิงหรือผู้ชาย แม่จะมีอาการแพ้ท้องอยากกินอาหารต่าง ๆ เมื่อยามครรภ์แก่ก็ฝาก
ท้องกับหมอตำแย (ปัจจุบันนี้อาชีพหมอตำแยเกือบหมดไปแล้ว) มีการตระเตรียมข้าวของเครื่องใช้ในการอยู่ไฟ
(ปัจจุบันไม่นิยมการอยู่ไฟ) เพราะความเชื่อมีการเปลี่ยนแปลงตามสภาพสังคมได้ เวลาคลอดก็มีความเชื่อต่าง ๆ
แทรกอยู่ เช่น “บ้างก็เสกมงคลปรายข้าวสาร เอกเบี้ยบนลนลานเหน็บฝาเกลื่อน” หรือ “บ้างเอาเบี้ยขึ้นบวงบน”
เป็นต้น การเสกข้าวสารปรายไปก็เพื่อป้องกันผี และการเอาเบี้ยบน (คือบนด้วยเงิน) เหน็บข้างฝาหลาย ๆ อัน หรือ
เบาเบี้ยขึ้นควงบนบานขอให้คลอดลูกง่ายนั่นเอง ปัจจุบันความเชื่อเช่นนี้ไม่เหลืออยู่เลย การทำคลอดของหมอ
ตำแยในสมัยโบราณ กวีได้บันทึกไว้อย่างละเอียด เช่น ตอนคลอดขุนช้าง ดังบทประพันธ์ที่ว่า
“หมอตำแยแยงแย่เข้าคร่อมท้อง แม่นางเทพทองเข้าข่มส่ง
ตัวสั่นหวั่นไหวมิใคร่ลง หมอตำแยว่าตรงแล้วข่มมา
ยายคงโก้งโค้งโขย่งข่ม เสียงผลุดนอนล้มไปจมฝา
ลูกร้องแงแงแม่ลืมตา พอช้างเผือกเข้ามาถึงวันนั้น”
(ขุนช้างขุนแผน)
พิธีตอนตั้งครรภ์
คนในสมัยโบราณเชื่อว่า การเกิดของคนในสมัยนั้นเกี่ยวข้องกับ “ผีปั้นลูก” เป็นความเชื่อเกี่ยวกับ
ผีสาง เพราะในสังคมไทยสมัยก่อนคิดว่าไม่ควรให้ความรู้เรื่องเพศศึกษาแก่เด็ก จึงใช้ความเชื่อว่าผีเป็นผู้ปั้นคน
ขึ้นมา อีกหนึ่งความเชื่อคือ การนิมิตฝัน เมื่อตั้งครรภ์ ผู้มีครรภ์มักจะฝันแปลก ๆ เป็นนิมิตบอกล่วงหน้าว่าบุตรจะ
เป็นผู้ชายหรือผู้หญิง อนาคตจะเป็นคนอย่างไร นางเทพทองฝันว่ามีนกตะกรุมตัวใหญ่คาบช้างพลาย (ช้างตัวผู้) ที่
ตายเหม็นเน่าบินเข้าในห้อง นางเรียกนกนั้นเข้ามาหาและได้กอดนกและช้างเน่าไว้ เมื่อนางตื่นก็ได้เล่าความฝัน
ทั้งหมดให้ขุนศรีวิชัยสามีฟัง ขุนศรีวิชัยได้ทำนายฝันว่า นางจะตั้งครรภ์ ได้ลูกผู้ชายหัวล้านมาแต่กำเนิด ส่วนนาง
ทองประศรีนั้นฝันว่าพระอินทร์นำแหวนเพชรเม็ดใหญ่มาส่งให้นาง นางก็รับแหวนนั้นไว้ด้วยความดีใจ แสงทอง
เพชรมีรัศมีสว่างไสว ทำให้นางตื่นขึ้นมาเล่าความฝันให้ขุนไกรฟัง ขุนไกรทำนายฝันนั้นว่าเป็นมงคลยิ่งนัก นางจะได้
ลูกชาย มีความสามารถในการรบ และจะได้เป็นนายทหารคอยรับใช้ใต้เบื้องพระยุคลบาทของพระเจ้าแผ่นดิน ฝ่าย
นางศรีประจันนั้นฝันว่า พระวิษณุกรรมนำแหวนประดับมาสวมนิ้วให้นาง พันศรโยธาสามีทำนายฝันว่า นางจะได้
ลูกสาวมีรูปร่างหน้าตาสวยสดงมงามยิ่งนัก จะเห็นได้ว่าผู้ชายไทยสมัยก่อนมักจะมีความรู้ทางโหราศาสตร์และ
หน้า | ๑๓
