Page 5 - คู่มือปฏิบัติงานสำหรับวิสัญญีพยาบาล 2562

จุดประสงค์ของการท าหัตถการ DL with ML
1. เพื่อการวินิจฉัย คือ ตรวจดูบริเวณ supraglottis, glottis และ subglottis
2. เพื่อตัดเอาชิ้นเนื้อ เนื้อเยื่อหรือสารคัดหลั่งที่สงสัย ส่งตรวจทางพยาธิวิทยา

3. ฉีดยาเพื่อการรักษาบางอย่าง
“เลเซอร์: LASER” เป็นค าย่อของ Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation
ก๊าซที่ใช้ท าเลเซอร์มีหลายชนิด เช่น ก๊าซผสมฮีเลียม-นีออน (Helium-neon, He-Ne) ก๊าซผสม

+
คาร์บอนไดออกไซด์-ไนโตรเจน-ฮีเลียม (CO2-N2-He) ก๊าซผสมฮีเลียม-แคดเมียม (He-Cd) ก๊าซอาร์กอน (Argon, Ar )
นิยมใช้คาร์บอนไดออกไซด์เลเซอร์ (CO2 laser) ในการผ่าตัดรักษาโรคทางหู คอ จมูก เนื่องจาก CO2 laser
มีคุณสมบัติสามารถที่จะยิงเนื้อเยื่อได้โดยใช้จุดที่เล็กมากถึง 250 ไมครอน และความลึกของการท าลายเนื้อเยื่อโดย
ความร้อนสามารถที่จะควบคุมได้ระหว่าง 50-80 ไมครอน ท าให้เนื้อเยื่อที่ดีถูกท าลายและสูญเสียเลือดน้อย โรคที่นิยม

ใช้แสงเลเซอร์รักษาในทาง ENT ได้แก่ subglottic stenosis, vocal cord nodule, laryngeal papilloma เป็นต้น
ส าหรับการผ่าตัดหู คอ จมูก ของโรงพยาบาลศรีนครินทร์ได้มีการใช้ CO 2 laser ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2532 จนถึงปัจจุบัน
ประโยชน์ทั่วไปของเลเซอร์
1. ใช้ผ่าตัดเนื้องอกที่มีหลอดเลือดมาเลี้ยงมาก

2. ใช้ผ่าตัดในรายที่มีปัญหาเรื่องการแข็งตัวของเลือด
3. ใช้ผ่าตัดในบริเวณที่ก าลังมีการอักเสบได้
4. ผ่าตัดได้โดยไม่ต้องใช้เครื่องมือสัมผัสเนื้อเยื่อ
5. ใช้ผ่าตัดได้แม้ในผู้ป่วยที่ใช้เครื่องกระตุ้นการเต้นของหัวใจ (pace maker)

ข้อจ ากัดในการใช้คาร์บอนไดออกไซด์เลเซอร์
1. เนื้อเยื่อส่วนที่ต้องการท าลายหรือตัดออก จะต้องเห็นขอบเขตได้ชัดเจนหรือเห็นได้หมดทุกด้าน
2. บริเวณเนื้อเยื่อที่ต้องการท าลายหรือตัดออกจะต้องไม่เปียกจนเกินไป เช่น มีน้ า น้ าลาย น้ าเมือก หรือเลือด

ตกค้างปิดบังอยู่
3. เนื้อเยื่อบางชนิด เช่น กระดูกและกระดูกอ่อนซึ่งมีสารแคลเซียมสูง แห้งและแข็ง จะตัดด้วยแสงเลเซอร์ได้
ช้าและไม่ค่อยดีนัก ทั้งยังเกิดผงฝุ่นคาร์บอนได้มาก
4. ในกรณีที่มะเร็งมีขนาดใหญ่เกินกว่าจะตัดด้วยแสงเลเซอร์ได้หมด จึงท าได้เพียงลดขนาดมะเร็งลง เพื่อช่วย
ลดการอุดตันของทางเดินอาหารหรือทางเดินหายใจ

โรคทางคอที่น าเอาเลเซอร์มาใช้ในการรักษาและการผ่าตัด ได้แก่
1. โรคของช่องปากและคอหอย
มีหลายโรคที่ศัลยแพทย์ของโรงพยาบาลศรีนครินทร์ได้ให้การรักษา เช่น pyogenic granuloma,

papilloma, fibroma, เนื้องอกของหลอดเลือด (hemangioma) ที่ไม่ใหญ่มาก, hyperkeratosis และ gingival
hyperplasia เป็นต้น
2. โรคของกล่องเสียง
CO2 laser เป็นเลเซอร์ที่นิยมใช้กันมากที่สุดในการผ่าตัดกล่องเสียง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการท าผ่าตัดผ่าน

กล้องจุลทรรศน์ เพราะมีการบวมน้ าหลังผ่าตัดน้อยกว่า การบาดเจ็บของเนื้อเยื่อข้างเคียงจากความร้อนมีน้อยกว่า
โรคของกล่องเสียงที่พบบ่อยและมารับการผ่าตัดในโรงพยาบาลศรีนครินทร์ ได้แก่
- โรคตีบแคบของกล่องเสียง (laryngeal stenosis)
- โรคอ่อนน่วมของกล่องเสียง (laryngomalacia)

- การอัมพาตของสายเสียงจริงทั้งสองข้าง (bilateral true vocal cord paralysis)
- โรคแผ่นเยื่อพังผืดยึดระหว่างสายเสียง (anterior glottic web)

2