Page 16 - PAH 7.4
P. 16
Banten yang dikategorikan sebagai badan atau sering juga disebut
banten ayaban adalah canang ajengan atau canang raka atau canang ketipat,
pengulap pengambean (sorohan), pulagembal, dan pulagembal bebangkit.
Banten yang dikategorikan sebagai kaki atau sering disebut banten
sor adalah nasi sego, nasi kepel, segehan pancawarna, nasi wong-wongan,
segehan agung, gelar sanga, dan caru dari tingkatan eka sata sampai tawur
agung.
Selain jenis upakara tumpeng di atas, coba kalian perhatikan beberapa
sarana upakara jawa yang sering dilaksanakan untuk menyambut hari raya
agama Hindu.
Sarana Upakara Jawa (saranane Sesaji) dalam rangka untuk menyambut
Hari Raya Siwaratri:
a. Jinis Tumpeng; Tumpeng putih, Tumpeng abang, Tumpeng kuning,
Tumpeng ireng, Tumpeng sewu, Tumpeng kabuli, Tumpeng byar.
b. Jinis Sego (Nasi); Sego among, Sego punar, Sego liwet, Sego golong lulut
wulung.
c. Jinis Jenang; Jenang panca warna, Jenang tolak balak.
d. Jinis Jajan; Kupat lepet, Timpuh.
e. Jinis Sesaji Jangkep/Sorohan; Gedhang ayu, Cak bakal, Wedang,
Kinangan, Kembang setaman.
Sarana Upakara Jawa (saranane Sesaji) dalam rangka untuk menyambut
Hari Raya Galungan:
a. Jinis Tumpeng; Tumpeng putih, Tumpeng abang, Tumpeng kuning,
Tumpeng ireng, Tumpeng sewu, Tumpeng kebuli, Tumpeng byar.
b. Jinis Sego; Sego among, Sego punar, Sego liwet, Sego golong lulut
wulung.
c. Jinis Jenang; Jenang panca warna, Jenang ombak-ombak, Jenang menir,
Jenang arang-arang kambang, Jenang tolak balak, Jenang katul leteng.
d. Jinis Jajan; Orok-orok/keleman, Jajan pasar warna 7.
e. Jinis Sesaji Jangkep/sorohan; Gedhang ayu, Kinangan, Cok bakal,
Wedang, Kembang setaman.
102 | Pendidikan Agama Hindu dan Budi Pekerti untuk SMP Kelas VII