Page 113 - 02_สทธมนษยชนกบการปฏบตงานของตำรวจ_Neat

๑๐๖

เพื่อจะใชในการกระทําผิด หรือซึ่งไดมาโดยการกระทําความผิด หรือซึ่งมีไวเปนความผิด
เมื่อตรวจคนพบวาเปนความผิดซึ่งหนา และสิ่งของนั้นไมจําเปนตองอยูที่ตัวของผูที่ถูกคน ซึ่งดูจาก

พฤติการณหรือเจตนาในการแสดงความครอบครองก็เพียงพอแลว
(๒) การคนตัวบุคคลในที่รโหฐาน ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
มาตรา ๑๐๐ วรรคสอง สืบเนื่องจากการคนในที่รโหฐาน และมีคนในที่นั้นขัดขวางการคน โดยมีเหตุ
อันควรสงสัยวาบุคคลนั้นไดเอาสิ่งของที่ตองการพบซุกซอนในรางกาย เจาพนักงานผูตรวจคน

มีอํานาจคนตัวผูนั้นได
(๓) การคนตัวผูตองหา ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา

๘๕ เจาพนักงานผูจับหรือผูรับตัวผูถูกจับ มีอํานาจตรวจคนตัวผูตองหาและยึดสิ่งของตางๆ ใชเปน
พยานหลักฐานได
¡Ò䌹ÂÒ¹¾Ò˹Ð
ยานพาหนะนั้น ไมถือวาเปนที่รโหฐาน ไมจําเปนตองมีหมายคน เจาพนักงานฝายปกครอง

หรือตํารวจสามารถตรวจคนเมื่อมีเหตุตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๙๓
หรือเพื่อความเขาใจงายขึ้น ใหเปรียบเทียบวายานพาหนะก็คือ กระเปาใบหนึ่งเทานั้น

¢ŒÍ¤ÇÃÃÐÇѧ
กอนการตรวจคนทุกครั้ง ผูตรวจคนตองแสดงความบริสุทธิ์ใจ

ó. ¡ÒÃ㪌à¤Ã×èͧ¾Ñ¹¸¹Ò¡ÒÃ
ËÅÑ¡¡ÒÃ

การใชเครื่องพันธนาการในการควบคุมตัวผูกระทําความผิดนั้นจะกระทําไดก็ตอเมื่อ
มีความจําเปนเพื่อปองกันไมใหผูกระทําความผิดหลบหนีไปจากการควบคุมของเจาหนาที่ อยางไรก็ตาม
ถึงแมวาเจาหนาที่ตํารวจจะมีอํานาจในการควบคุมตัว และมีอํานาจที่จะใชเครื่องพันธนาการ
กับผูกระทําความผิดได แตก็เปนการใชอํานาจที่กระทบตอสิทธิเสรีภาพของบุคคล แตเมื่อบุคคลใด

ก็ตามกระทําความผิดอันมีโทษตามกฎหมายก็สมควรที่จะตองไดรับการลงโทษ ซึ่งการลงโทษ
ผูกระทําความผิดนั้นเปนไปตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๘ ไดแก ประหารชีวิต จําคุก กักขัง

ปรับและริบทรัพย ซึ่งการใชอํานาจดังกลาวของเจาหนาที่ตํารวจ ก็ตองคํานึงถึงศักดิ์ศรีของความเปน
มนุษยดวย
á¹Ç·Ò§ã¹¡Òû¯ÔºÑμÔ

(๑) ใชเทาที่จําเปนเพื่อปองกันมิใหเขาหลบหนีเทานั้น (ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณา
ความอาญา มาตรา ๘๖)
(๒) หากจําเปนตองใชเครื่องพันธนาการ เชน กุญแจมือกับโซรอย ในการควบคุม

ผูตองหา เจาหนาที่ตํารวจไมจําเปนตองใชทุกกรณี ดังนั้น กอนที่จะใชเครื่องพันธนาการจึงควรพิจารณา
จากปจจัยหลายๆ ดาน ดังนี้ (ระเบียบการตํารวจเกี่ยวกับคดี ขอ ๑๔๖)