Page 47 - รายงานวิจัยน้ำทะเล_Neat

37

5. การจัดท ายุทธศาสตร์
การวางแผนยุทธศาสตร์ หรือการวางแผนกลยุทธ์ (Strategic Planning) เป็นกระบวนการ
ตัดสินใจเพื่อก าหนดทิศทางในอนาคตขององค์กร โดยก าหนดสภาพการณ์ในอนาคตที่ต้องบรรลุและ

ก าหนดแนวทางในการบรรลุสภาพการณ์ที่ก าหนดบนพื้นฐานข้อมูลที่รอบด้านอย่างเป็นระบบ โดยค านึง
ถึงสภาพการณ์ที่ต้องการให้เกิดศักยภาพหรือขีดความสามารถขององค์กร และการเปลี่ยนแปลงของ
สภาพแวดล้อมต่างๆ ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม การเมือง และสิ่งแวดล้อม ภายใต้กระบวนการการวางแผน
ยุทธศาสตร์ (Strategic Planning Processes) ซึ่งประกอบด้วยขั้นตอนดังต่อไปนี้

5.1 การก าหนดวิสัยทัศน์ (Vision) วิสัยทัศน์ หมายถึง สภาพการณ์ที่เราปรารถนาให้
เกิดขึ้นในอนาคต ซึ่งวิสัยทัศน์ที่ดีมีลักษณะ ควรเป็นข้อความที่เข้าใจง่าย แสดงให้เห็นถึงจุดมุ่งหมาย
และทิศทาง มีความเป็นไปได้ในการบรรลุถึงภายในระยะเวลาที่ก าหนด มีการสร้างแรงบันดาลใจ
มีความสอดคล้องกับขนมธรรมเนียม ประเพณี และวัฒนธรรมอันดีงามของสังคม สามารถวัดผลส าเร็จได้

และเป็นที่ยอมรับของผู้ที่เกี่ยวข้อง
5.2 การก าหนดภารกิจหรือพันธกิจ (Mission) พันธกิจหรือภารกิจหลัก หมายถึง
ขอบเขตของบทบาทหน้าที่หลักที่จ าเป็นต่อการบรรลุวิสัยทัศน์

5.3 การก าหนดวัตถุประสงค์หรือจุดมุ่งหมาย (Objective) เป็นการก าหนดผลผลิต
(Output) ที่ต้องการให้เกิดขึ้น เมื่อได้กระท าสิ่งต่างๆ ตามที่ได้ก าหนดพันธกิจไว้ วัตถุประสงค์จึงต้อง
ก าหนดให้ชัดเจนวัดได้และปฏิบัติได้ เป็นรูปธรรมกว่าจุดมุ่งหมาย (Goal) และต้องเกิดขึ้นก่อนผลลัพธ์
5.4 การก าหนดยุทธศาสตร์ (Strategy) การก าหนดยุทธศาสตร์มักจะมีที่มาจากแนวทาง
หลักในการบรรลุวิสัยทัศน์ขององค์กร นโยบายหรือความจ าเป็นเร่งด่วนจากภายนอกที่มีผลกระทบต่อ

การบรรลุวิสัยทัศน์ โดยอาศัยการประเมินสภาพแวดล้อมและวิเคราะห์ให้เห็นถึงเงื่อนไขปัจจัยที่ส าคัญ
ต่อการบรรลุวิสัยทัศน์ ได้แก่
5.4.1 จุดแข็ง (Strength-S) หมายถึง ทรัพยากรด้านต่างๆ ที่ได้เปรียบหรือ

ส่วนที่เข้มแข็งภายในองค์กรที่สามารถใช้ประโยชน์เพื่อผลักดันให้องค์การสามารถด าเนินงานบรรลุ
วัตถุประสงค์และภารกิจขององค์การ เช่น ด้านโครงสร้างด้านระบบงาน ด้านบุคลากร ด้านงบประมาณ
ด้านวัสดุอุปกรณ์ ด้านกฎหมาย
5.4.2 จุดอ่อน (Weakness-W) หมายถึง ข้อเสียเปรียบ ข้อผิดพลาดในองค์การ

ที่เป็นข้อด้อยหรือเป็นข้อจ ากัดต่างๆ ที่ส่งผลท าให้ไม่บรรลุวัตถุประสงค์และภารกิจขององค์การ เช่น
ด้านโครงสร้าง ด้านระบบงาน ด้านบุคลากร ด้านงบประมาณ ด้านวัสดุอุปกรณ์ ด้านกฎหมาย เป็นต้น
5.4.3 โอกาส (Opportunity-O) หมายถึง สถานการณ์หรือปัจจัยที่เกิดจาก
สภาพแวดล้อมที่มีลักษณะเกื้อกูลต่อการบรรลุวัตถุประสงค์และภารกิจขององค์การ เช่น สภาพแวดล้อม

ภายนอกทั่วไป ได้แก่ ด้านเศรษฐกิจ ด้านสังคม ด้านการเมือง ด้านเทคโนโลยี สภาพแวดล้อมการ
ด าเนินงาน ได้แก่ ด้านลูกค้า ด้านสถานภาพการแข่งขัน ด้านผู้สนับสนุนปัจจัย ด้านแรงงาน ด้าน
สถานการณ์นานาชาติ
5.4.4 อุปสรรค (Threat-T) หมายถึง สถานการณ์หรือปัจจัยที่เกิดจากสภาพแวดล้อม

ภายนอกที่มีลักษณะเป็นอุปสรรค ขัดขวาง หรือท าให้เกิดผลเสียหาย ผลกระทบในทางลบต่อการบริหาร
งานขององค์การ เช่น สภาพแวดล้อมภายนอกทั่วไป ได้แก่ ด้านเศรษฐกิจ ด้านสังคม ด้านการเมือง