Page 138 - ภาษาไทย ม.ปลาย

138 | ห น า

กงกรรมกงเกวียน = กรรมสนองกรรม
พกหินดีกวาพกนุน = ใจคอหนักแนนดีกวาหูเบา

การใชสํานวนไปประกอบการสื่อสารนั้น ผูใชตองรูความหมายและเลือกใชใหเหมาะสม

กับเพศ โอกาส และสถานการณ เชน
เฒาหัวงู = มักจะใชเปรียบเทียบ หมายถึงผูชายเทานั้น

ไกแกแมปลาชอน = มักใชเปรียบเทียบกับผูหญิงเทานั้น

ขบเผาะ = มักใชกับผูหญิงเทานั้นไมใชกับผูชาย

คําพังเพย มีความหมายลึกซึ้งกวาสํานวน ซึ่งจะหมาถึงถอยคําที่กลาวขึ้นมาลอยๆเปนกลางๆ มี
ลักษณะติชมหรือแสดงความเห็นอยูในตัว มีความหมายเปนคติสอนใจคําพังเพยเมื่อนําไปตีความแลว

สามารถนําไปใชประกอบการพูดหรือเขียนใหเหมาะสมกับเรื่องที่เราตองการถายทอดหรือสื่อความหมาย

ในการสื่อสาร เชน
ชี้โพรงใหกระรอก = การแนะนําใหคนอื่นทําในทางไมดี

ปลูกเรือนตามใจผูอยู = จะทําอะไรใหคิดถึงผูที่จะใชสิ่งนั้น

รําไมดีโทษปโทษกลอง = คนทําผิดไมยอมรับผ ิด กลับไปโทษคนอื่น
นอกจากนี้ยังมีคําพังเพยอีกมากที่เราพบเห็นนําไปใชอยูเสมอ เชน

กําแพงมีหูประตูมีชอง เห็นกงจักรเปนดอกบัว

ทํานาบนหลังคน เสียนอยเสียยากเสียมากเสียงาย

ฯลฯ
สุภาษิต หมายถึง คํากลาวดี คําพูดที่ถือเปนคติ เพื่ออบรมสั่งสอนใหทําความดีละเวนความชั่ว

สุภาษิต สวนใหญมักเกิดจากหลักธรรมคําสอน นิทานชาดก เหตุการณหรือคําสั่งสอนของบุคคลสําคัญซึ่ง

เปนที่เคารพนับถือ เลื่อมใสของประชาชน ตัวอยาง เชน

ตนแลเปนที่พึ่งแหงตน
ทําดีไดดี ทําชั่วไดชั่ว

ที่ใดมีรักที่นั่นมีทุกข

หวานพืชเชนไร ยอมไดผลเชนนั้น
ความพยายามอยูที่ไหน ความสําเร็จอยูที่นั้น

ใจเปนนายกายเปนบาว

ฯลฯ
การนําสํานวน คําพังเพย สุภาษิตไปใชประกอบการถายทอดความรูความคิดอารมณความรูสึกใน

ชีวิตนั้น คนไทยเรานิยมนําไปใชกันมาก ทั้งนี้เพราะสํานวน สุภาษิต คําพังเพย มีคุณคาและความสําคัญ

คือ