Page 134 - ภาษาไทย ม.ปลาย
P. 134
134 | ห น า
ค. ประโยคบอกใหทําหรือประโยคคําสั่ง เปนประโยคที่ผูพูดใชเพื่อใหผูฟงกระทําอาการบางอย
างตามความตองการของผูพูด การบอกใหผูอื่นทําตามความตองการของตนนั้นอาจตองใชวิธีขอรองออน
วอน วิงวอน เชิญชวน บังคับ ออกคําสั่ง ฯลฯ
การเรียงลําดับในประโยค
การเรียงลําดับในภาษาไทยมีความสําคัญมากเพราะถาเรียงลําดับตางกันความสัมพันธ
ของคําในประโยคจะผิดไป เชน
สุนัขกัดงู สุนัขเปนผูทํา งูเปนผูถูกกระทํา
งูกัดสุนัข งูเปนผูทํา สุนัขเปนผูถูกกระทํา
โครงสรางของประโยค
ประโยคในภาษาไทยแบงเปน 3 ชนิด คือ
ก. ประโยคความเดียว คือประโยคที่มุงกลาวถึงสิ่งใดสิ่งหนึ่งเพียงสิ่งเดียวและสิ่งนั้นแสดงกิริยา
อาการหรืออยูในสภาพอยางใดอยางหนึ่งแตเพียงอยางเดียว ประโยคความเดียวแบงออกเปนสวนสําคัญ 2
สวน คือภาคประธานและภาคแสดง เชน
ผูหญิงชอบดอกไม ถึงแมจะมีรายละเอียดเขาไปในประโยค ก็ยังเปนประโยคความเดียว เชน ผู
หญิงคนนั้นชอบดอกไมสวย
ข. ประโยคความซอน คือ ประโยคความเดียวที่เพิ่มสวนขยายภาคประธานหรือภาคแสดงดวย
ประโยค ทําใหโครงสรางของประโยคเปลี่ยนไปแตถาประโยคที่เพิ่มขึ้นนั้นเปนประโยคชวยจํากัดความ
หมายของคําถามหรือคํากริยา ก็เปนประโยคซอน เชน
ผูหญิงที่นั่งขางๆ ฉันชอบดอกไมที่อยูในแจกัน
ประโยคที่ชวยจํากัดความหมายของคํานาม “ดอกไม” คือประโยคที่วา “ที่อยูใน
แจกัน” เปนตน
ค. ประโยคความรวม คือ ประโยคที่มีสวนขยายเพิ่มขึ้นและสวนที่ขยายสัมพันธกับประโยคเดิม
โดยมีคําเชื่อม และ แตถา ฯลฯ อยูขางหนาหรืออยูขางในประโยคเดิมหรือประโยคที่เพิ่มขึ้น ทําใหรูวา
ประโยคทั้งสองสัมพันธกันอยางไร เชน
ผูหญิงชอบดอกไมสวนเด็กชอบของเลน เปนประโยคความรวม
ประโยคที่เพิ่มขึ้นและสัมพันธกับประโยคเดิมโดยมีคําเชื่อม “สวน” มาขางหนาคือประโยค “เด็ก
ชอบของเลน” เปนตน