Page 130 - ภาษาไทย ม.ปลาย

130 | ห น า

สมรู หมายความวา รวมคิดกัน
สมทบ หมายความวา รวมเขาดวยกัน

ค. การสนธ ิ การสรางคําในภาษาบาลี สันสกฤต ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงรูปคํา อันเนื่องมาจากการ

เปลี่ยนแปลงทางเสียง ซึ่งเราเรียกวา “สนธิ”

สนธิ เปนการเปลี่ยนแปลงเสียง การสนธิเปนวิธีการสมาส โดยการเชื่อมคําใหกลมกลืนกัน คือท
ายเสียงคําตนกับเสียงของคําที่นํามาตอ จะกลมกลืนกัน เปนวิธีสรางคําใหมในภาษาวิธีหนึ่ง วิธีสนธิมี 3

วิธีคือ

1. สระสนธ ิ คือการรวมเสียงสระตัวทายของคํานําหนากับสระตัวหนาของคําหลังใหกลมกลืน
สนิทกันตามธรรมชาติการออกเสียง

อะ+อ เปน อา เชน สุข+อภิบาล = สุขาภิบาล

อะ+อุ หรือ อู เปน อุ อู หรือ โอ เชน
อรุณ+อุทัย = อรุโณทัย

ราช+อุปโภค = ราชูปโภค

ฯลฯ

2. พยัญชนะสนธิ เปนลักษณะการเชื่อมและกลมกลืนเสียงระหวางคําที่สุดศัพทดวยพยัญชนะ
กับคําที่ขึ้นตนดวยพยัญชนะหรือสระ เมื่อเสียงอยูใกลกัน เสียงหนึ่งจะมีอิทธิพลดึงเสียงพยัญชนะอีกเสียง

หนึ่งใหมีลักษณะเหมือนหรือใกลเคียงกัน พยัญชนะสนธินี้จะมีเฉพาะในภาษาสันสกฤตเทานั้น ในภาษา

บาลีไมมีเพราะศัพทในภาษาบาลีทุกคําตองสุดศัพทดวยสระ ตัวอยาง เชน

ธต เปลี่ยน เปน ทธ เชน พุธ+ต = พุทธ
ราชน+บุตร = ราชบุตร ไทยใช ราชบุตร

กามน-เทว = กามเทว ไทยใช กามเทพ

3. นฤคหิตสนธิ สนธินิคหิตจะมีลักษณะการตอเชื่อมและกลมกลืนเสียงระหวางคําตนที่ลงทายด
วยนิคหิต กับคําที่ขึ้นตนดวยสระหรือพยัญชนะนิคหิตเทียบไดกับเสียงนาสิก ดังนั้น นิคหิตจะกลายเปน

นาสิกของพยัญชนะตัวที่ตามมา คือ ง ญ น ณ ม ถาตัวตามนิคหิตอยูวรรคเดียวกับ ง ก็จะเปลี่ยนเปน ง ถา

อยูวรรคเดียวกับ ญ หรือ น หรือ ณ หรือ ม ก็จะเปลี่ยนเปน ญ น ณม ตามวรรค เชน
สํ + เกต = สังเกต (เครื่องหมายรู)

สํ + ถาร = สันถาร (การปูลาด)

สํ + พนธ = สัมพันธ
การนําวิธีการสรางคําแบบคําสมาส คําลงอุสรรคและวิธีสนธิในภาษาบาลีสันสกฤตมาใชใน

ภาษาไทย ถือวาเปนการสรางคําหรือเพิ่มคําในภาษาไทยมีมาก