Page 19 - หนังสือเรียนสาระความรู้พื้นฐาน

12

2) ระบบประสาทสวนปลาย (Peripheral nervous system. P.N.S) ระบบประสาทสวนปลายเปน

สวนที่แยกออกมาจากระบบประสาทสวนกลาง คือ สวนที่แยกออกมาจากสมองเรียกวา เสนประสาทสมอง
(Cranial nerve) และสวนที่แยกออกมาจากไขสันหลัง เรียกวา เสนประสาทไขสันหลัง (Spinal nerve) ถาหาก

เสนประสาทไขสันหลังบริเวณใดไดรับอันตราย จะสงผลตอการเคลื่อนไหวและความรูสึกของอวัยวะที่

เสนประสาทไขสันหลังไปถึง ตัวอยางเชน เสนประสาทไขสันหลังบริเวณเอวและบริเวณกนไดรับอันตราย

จะมีผลตออวัยวะสวนลางคือ ขาเกือบทั้งหมด อาจจะมีอาการของอัมพาตหมดความรูสึกและเคลื่อนไหวไมได
3) ระบบประสาทอัตโนมัติ (Autonomatic nervous system, A.N.S.) ระบบประสาทอัตโนมัติสวน

ใหญจะทําหนาที่ควบคุมการทํางานของอวัยวะภายใน และทํางานอยูนอกอํานาจจิตใจ แบงการทํางาน

ออกเปน 2 กลุม ดังนี้

1) ซิมพาเทติก (Sympathetic divison) ทําหนาที่เรงการทํางานของอวัยวะภายในใหทํางานเร็ว
หนักและแรงขึ้น รวมทั้งควบคุมการแสดงทางอารมณมีผลทําใหหัวใจเตนเร็วขึ้น ความดันเลือดเพิ่มขึ้น ตอม

ตางๆ ทํางานเพิ่มขึ้น รวมทั้งงานที่ตองทําในทันทีทันใด เชน ภาวะของความกลัว ตกใจ โกรธ และความ

เจ็บปวด หรือเปนการกระทําเพื่อความปลอดภัยของรางกายในภาวะฉุกเฉิน ประสาทสวนนี้ออกจาก
เสนประสาทไขสันหลังบริเวณอกและบริเวณเอว

2) พาราซิมพาเทติก (Parasympathetic divison) โดยปกติแลวประสาทกลุมนี้จะทําหนาที่รั้ง

การทํางานของอวัยวะภายใน หรือจะทํางานในชวงที่รางกายมีการพักผอน ประสาทสวนนี้มาจาก
เสนประสาทกนกบและจากสมอง

ในการทํางานทั้ง 2 กลุมจะทํางานไปพรอมๆ กัน ถากลุมหนึ่งทํางานมาก อีกกลุมหนึ่งจะทํางาน

นอยลงสลับกันไป และบางทีชวยกันทํางาน เชน ควบคุมระดับย้ําในรางกาย ควบคุมอุณหภูมิของรางกายให
อยูในระดับปกติ รวมทั้งควบคุมการทํางานจองอวัยวะภายในและตอมตางๆ ใหทํางานอยางมีประสิทธิภาพ

และเหมาะสม