Page 26 - หนังสือเรียนสาระความรู้พื้นฐาน

19

(2) ฮอรโมนมิเนราโลคอรติคอนด (mineralocorticiod) ทําหนาที่ควบคุมสมดุลของน้ําและ

เกลือแรในรางกาย ฮอรโมนที่สําคัญ คือ อัลโคสเตอโรน ซึ่งควบคุมการทํางานของไตในการดูดน้ําและ
โซเดียมเขาสูเสนเลือด ทั้งยังควบคุมสมดุลของความเขมขนของฟอสเฟตในรางกายดวย

(3) ฮอรโมนเพศ (adrenalsex hormone) สรางฮอรโมนหลายชนิด เชน แอนโดรเจน เอสโตรเจน

แตมีปริมาณเล็กนอย เมื่อเทียบกับฮอรโมนเพศจากอัณฑะและไข
2) อะดรีนัลเมดัลลา ฮอรโมนจากอะดรีนัลเมดัลลา ประกอบดวยฮอรโมนสําคัญ 2 ชนิด คือ

อะดรีนัลนาลีน หรือเอปเนฟริน และนอรอะดรีนาลิน หรือนอรเอปเนฟริน ปกติฮอรโมนจากอะดรีนัลเมดัล

ลาจะเปนอะดรีนาลินประมาณรอยละ 70 และนอรอะดรีนาลินเพียงรอยละ 10 ในผูใหญจะพบฮอรโมนทั้ง

สองชนิด แตในเด็กจะมีเฉพาะนอรอะดรีนาลินเทานั้น
(1) อะดรีนาลินฮอรโมน (adrenalin hormone) หรือฮอรโมนเอปเนฟริน (epinephrine)

ฮอรโมนอะดรีนาลินเปนฮอรโมนที่หลั่งออกมาแลวมีผลใหน้ําตาลในเลือดเพิ่มมากขึ้น นอกจากนี้ยังกระตุน

ใหหัวใจเตนเร็ว ความดันเลือดสูง ทําใหเสนเลือดอารเตอรีขนาดเล็กที่อวัยวะตางๆ ขยายตัว สวนเสนเลือด
อารเตอรีขนาดเล็กที่บริเวณผิวหนังและชองทองหดตัว

(2) นอรอะดรีนาลินฮอรโมน (noradrenalin hormone) หรือฮอรโมนนอรเอปเนฟริน

(noepinephrine) ฮอรโมนนอรอะดรีนาลินจะแสดงผลตอรางกายคลายกับผลของอะดรีนาลินฮอรโมน แต

อะดรีนาลินฮอรโมนมีผลดีกวา โดยฮอรโมนชนิดนี้จะหลั่งออกมาจากปลายเสนประสาทซิมพาเทติกไดอีก
ดวยฮอรโมนนี้จะทําใหความดันเลือดสูงขึ้น ทําใหหลอดเลือดอารเตอรีที่ไปเลี้ยงอวัยวะภายในตางๆ บีบตัว

2.5 ตับออน ภายในเนื้อเยื่อตับออนจะมีไอสเลตออฟแลงเกอรฮานสเปนตอมเล็กๆ ประมาณ

2,500,000 ตอมหรือมีจํานวนประมาณรอยละ 1 ของเนื้อเยื่อตับออนทั้งหมด ฮอรโมนผลิตจากไอสเลตออฟ
แลงเกอรฮานสที่สําคัญ 2 ชนิดคือ

1) อินซูลิน (insulin) สรางมาจากเบตตาเซลลที่บริเวณสวนกลางของไอสเลตออฟแลงเกอร

ฮานส หนาที่สําคัญของฮอรโมนนี้คือ รักษาระดับน้ําตาลในเลือดใหเปนปกติ เมื่อรางกายมีน้ําตาลในเลือดสูง

อินซูลินจะหลั่งออกมามากเพื่อกระตุนเซลลตับ และเซลลกลามเนื้อนํากลูโคสเขาไปในเซลลมากขึ้น และ
เปลี่ยนกลูโคสใหเปนไกลโคเจน เพื่อเก็บสะสมไว นอกจากนี้อินซูลินยังกระตุนใหเซลลทั่วรางกายมีการใช

กลูโคสมากขึ้น ทําใหระดับน้ําตาลในเลือดลดลงสูระดับปกติ ถากลุมเซลลที่สรางอินซูลินถูกทําลายระดับ

น้ําตาลในเลือดจะสูงกวาปกติทําใหเปนโรคเบาหวาน
2) กลูคากอน (glucagon) เปนฮอรโมนที่สรางจากแอลฟาเซลล ซึ่งเปนเซลลอีกประเภทหนึ่ง

ของไอสเลตออฟแลเกอรฮานส กลูคากอนจะไปกระตุนการสลายตัวของไกลโคเจนจากตับและกลามเนื้อให

น้ําตาลกลูโคสปลอยออกมาในเลือดทําใหเลือดมีกลูโคสเพิ่มขึ้น

2.6 รังไข (ovaries) ตอมอวัยวะสืบพันธุของเพศหญิงซึ่งอยูที่รังไขจะสรางฮอรโมนที่สําคัญคือ
เอสโตรเจน (estrogens) และโปรเจสเตอโรน (progesterrone)