Page 27 - หนังสือเรียนสาระความรู้พื้นฐาน

20

ฮอรโมนเอสโตรเจน มีหนาที่สําคัญในการควบคุมลักษณะของเพศหญิง คือลักษณะการมีเสียง

แหลม สะโพกผาย การขยายใหญของอวัยวะเพศและเตานม การมีขนขึ้นตามอวัยวะเพศ และรักแร
นอกจากนี้ยังมีสวนในการควบคุมการเปลี่ยนแปลงที่รังไขและเยื่อบุมดลูกอีกดวย

ฮอรโมนโปรเจสเตอโรน เปนฮอรโมนที่สรางจากสวนของอวัยวะเพศ คือ คอรปส ลูเตียม และ

บางสวนสรางมาจากรกเมื่อมีครรภ นอกจากนี้ยังสรางมาจากอะดรีนัล คอรเทกซ ไดอีกดวย ฮอรโมนชนิดนี้
เปนฮอรโมนที่สําคัญที่สุดในการเตรียมการตั้งครรภ และตลอดระยะเวลาของการตั้งครรภ มีบทบาท

โดยเฉพาะตอเยื่อบุมดลูก ทําใหมีการเปลี่ยนแปลงที่รังไขและมดลูกการทํางานของฮอรโมนเพศนี้ยังอยู

ภายใตการควบคุมของฮอรโมน ฟอลลิเคิล สติมิวเลดิง ฮอรโมน (follicle stmulating hormone เรียก ยอ ๆ วา

FSH ) และ ลูนิไนซิง ฮอรโมน ( luteinging hormone เรียกยอ ๆ วา LH ) จากตอมใตสมองสวนหนาอีกดวย
2.7 อัณฑะ (testis) ตอมอวัยวะสืบพันธุของเพศชายซึ่งอยูที่อัณฑะจะสรางฮอรโมนที่สําคัญที่สุดคือ

เทสโตสเตอโรน (testosterone) ซึ่งจะสรางขึ้นเมื่อเริ่มวัยหนุม โดยกลุมเซลลอินเตอรสติเซียล สติมิวเลติง

ฮอรโมน ( interstitial cell stimulating hormone เรียกยอ ๆ วา ICSH)จะไดรับการกระตุนจากฮอรโมนจาก

ตอมใตสมองสวนหนา คือ LH หรือ ICSH นอกจากสรางเทสโทสเตอโรนแลวยังพบวาเซลลสติเซียลยัง
สามารถสรางฮอรโมนเพศหญิง คือเอสโตรเจน (estrogen) ไดอีกดวย

ฮอรโมนนี้ทําหนาที่ควบคุมลักษณะที่สองของเพศชาย (secondary sex characteristic) ซึ่งมีลักษณะ

สําคัญ คือเสียงแตก นมขึ้นพาน ลูกกระเดือกแหลม มีหนวดขึ้นบริเวณริมฝปาก มีขนขึ้นบริเวณหนาแขง รักแร
และอวัยวะเพศ กระดูกหัวไหลกวาง และกลามเนื้อตามแขน ขา เติบโตแข็งแรงมากกวาเพศตรงขาม

ความผิดปกติเกี่ยวกับฮอรโมน ที่พบมีดังนี้

(1) ถาตัดอัณฑะออก นอกจากจะเปนหมันแลว ยังมีผลใหลักษณะตางๆ ที่เกี่ยวกับเพศไมเจริญ
เหมือนปกติ

(2) ถาระดับฮอรโมนสูงหรือสรางฮอรโมนกอนถึงวัยหนุมมาก เนื่องจากมีเนื้องอกที่อัณฑะจะ

ทําใหเกิดการเติบโตทางเพศกอนเวลาอันสมควร (percocious puberty) ไมวาจะเปนลักษณะทางเพศและ
อวัยวะสืบพันธุ