Page 44 - ΑΝΤΙ - ΤΕΥΧΟΣ 29 - 1975
P. 44
μνήμη έχει πεπερασμένες ἰδιότητες τὸ
r ἀρχειακὸ ὑλικὸ ἀπὸ τὴ (pilon του δὲ μπο-
ρεῖ να καλύψει δλο τὸ εὖρος τῆς ἀντίστα-
. σης- χρειάζεται ἡ συλλογικη μνήμη. Ἡ
έλλειψη τῆς γνώσης τῆς ἀντ ίστασης ὁὲν θ’
ἀποτελέσει ἁπλῶς κενὸ στῆν ἱστορία,
ΙΣΪΟΡΙΚΟ rEYxoz1°.v ἀλλά καὶ κενὸ στῆν ἴδια τὴ ζωή. Ἔτσι εἱ-
BPXEIO ναι, εὐνόητο ὅτι ἡ ἀποσπασματικὴ προσ-
ΕΘΝ [KHZ πάθεια εἶναι ἀναγκαστικά προτιμότερη
ΙὶΙΙῘΙΣῘΙὶΣΕΩΣ . ἀπὸ τὸν ὁλοκληριιιτικὸ ἐξαφανισμὸ μιᾶς
ἱστορικῆς μνήμης που ἀξίζει νά δι οισιυθεῖ.
Ἐν ὄψει μιᾶς προσπάθειας γιά τὴ διά-
σιιιση τῶν τεκμηρίων τῆς ἀντίστασης, θα
μποροῡσε νά διατυπώσει κανεὶς ὁρισμέ-
νες γενικότητες.
I. Συνεννόηση σὲ μερικὰ στοιχειώδη
ζητήματαε Ἐξυπακούεται ότι τὴν ἐργα-
σία αὐτὴ θά τὴν ἀναλάβουν ἂνθρωποι
διαφορετικιῦν πολιτικῶν ἀπόψειιηι καὶ
ΙΣΤοΡΙΚΗ διαφορετικῆς ἀντιστασιακῆς προελευ-
σης· χρειάζεται συνεπῶς
να γίνει ἀπὸ ὅλους δεκτὸ ἕνα κριτήριο
βάσει τοῦ ὁποίου οἱ διάφορες ὀργανιίι-
σεις θά κρίνονται ὡς ἀντιστασιακὲς
νά ληφθεῖ ὑπ’ ὂψη ὁ κοινωνικὸς προσ-
ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΙΣ ανατολισμὸς τῶν ἀντιστασιακιῑιν ὀργα-
νώσεων.
Ἀπ’ αὐτὲς τὶς δύο διαπιστώσεις θα γί-
νει δυνατὸ νά καθοριστεῑ τὸ εὖρος που θά
καλυψουν τὰ ζητούμενα στοιχεῖα.
Τὸ κριτήριοηγιά τη συλλογὴ τοῦ ὺλικοῦ
θα πρέπει νά εἰναι ἱστορικό, συνεπιῖ)ς όχι
σκοπιμοθηρικό αὐτὸ σημαίνει ὅτι θά
ἀναζητεῐται ὁτιδήποτε στοιχεῐο ἀνεξάρ-
τητα ἀπὸ τῆν προέλευσή του, ἐφ’ ὅσον,
βάσει τῆς ἱστορικῆς μεθοδολογίας, ἔχει τὸ
’χαρακτῆρα τῆς ἱστορικῆς πηγῆς.
II. Κατηγορίες τοῦ ὺλικοῠι Τὸ ὑλικὸ
μπορεῖ νὰ διακριθεῐ σε τρεῖς στοιχειώδεις
κατηγορίεςῑ l) Γραπτό, 2) ἀγραφο, 3) ἀν-
τικείμενα. 1) Ὡς γραπτὸ ὑλικὸ ἐννοοῦμε
ὅ, τι έχει, γραφεῖ καὶ ἔχει σχέση μὲ τὴν
ἀντίσταση, χωρὶς να έξαιροῦνται ἀκόμη
καὶ τὰ συνθήματα στοὺς τοίχους 2) ὡς
ἀγραφο, τὶς προσωπικες ἀναμνήσεις, ποὺ
πρέπει να καταγραφοῦψ 3) ὡς ἀντικεί-
'I'PIMHNIAION I'IEPIOAIKON
μενα, σειρά πραγμάτιον που ἔχουν τὴ
A Θ H N Α I θέση τους οὲ ἕνα Μουσεῑο Ἀντίστασης,
ὅπως σφραγίδες, σημαῑες, εἰκόνες, ἑμ-
βληματα, ὁμόλογα κ. ἀ. Κάθε μιὰ κατη-
γορία διακρίνεται σὲ περισσότερους κλά-
δους.
. ,1) Γραπτὸ ὑλικόε A. α) Ἀρχεῖα ὀργα-
ᾼΙαδέχτηῑκε τὸ Ι.Α.Ε.Α, KI’ ἐβγαλε συνολικὰ 77 τεύχη
cm" τον Ιουλιο 7963, μέχρι τὸ 1966. νώσεων. β) Προσωπικά ἀρχεῖα. γ) Τὺπος
τῆς Κατοχῆς (ἀντιστασιακός, ἐφημερίδες
τυπωμένες ἢ χειρόγραφες, περιοδικά,
προκηρύξεις, προγράμματα κ.ἆ.). ὃ) Ἐκ-
δόσεις τῆς Κατοχῆς, ποὺ ἔχουν τὴ μορφὴ
τοὺς ὁποίους θα εὐοδωνόταν ἡ ἔρευνα, κάμειχὲκκληση στῆν ἰδιωτικὴ πρωτοβου- φυλλαδίου ἢ βιβλίου, συνθήματα, φ’έϊγ
θα- μιλουσαμε γιά ἕνα κέντρο ἔρευναί, λία με τη σκέψη ὅτι ἡ ἰδιωτικὴ πρωτο- βολὰν κ. ἀ. ε) Ἡμερολόγια καὶ ἀπομνη-
του ὁποιου τὸ ἐπιστημονικὸ προσωπιιῖὁ βουλια μπορεῖ νὰ στερεώσει συλλογικῆς μονεύματα. στ) Πολεμικὰ καὶ ἀπολογη-
θα ειδικευόταν στῆν ἱστορία τοῦ φαινο- ὁλκης προσπάθειες ποὺ θὸι τείνουν, βέ- τικὰ ἔργα. ζ) Λογοτεχνία τῆς Ἀντίστασης
μενου αὐτοῦ. Τὸ ἓργο του θὰ ἀποσκο- βαια, στηνἱ ὀργάνωση τοῦ ἑρευνητικοῦ - σύγχρονη καὶ μεταγενέστερη. B. Ἀρ-
πουσε στη βιβλιογράφηση, ἐπισήμανση, κέντρου. Δεν μπορεῖ κανεὶς νὰ περιμένει χειακὸ ὑλικὸ εκδομένσ καὶ ἀνέκδοτο ποὺ
συγκεντρυωη, ταξινόμηση, εὑρετηρίαση απαμια προσπάθεια ὅπως θὰ ἧταν αὐτὴ βρίσκεται σὲ ἀλλες χῶρες; α) ἀρχεῖα ξέ-
και εκδοση τοῦ ὑλικοῡ μὲ προσεχέστερο του ιδιωτικοῦ ἐνδιαφέροντος γιὰ τὴν ἀν- νων ὑπηρεσιῶν· β) ἀρχεῖα βαλκανικῶν
σκοπο το σχηματισμὸ μιᾶς χρονολογίας τίσταση, τὴ συστηματικὴ εὐόὸωση τοῦ ἀντιστασιακῶν ὀργανώσεων. Ἕνα μέρος
και τη δημοσίευση μελετῶν ἀναφορικά με θεματος- σταθμίζοντας ὅμως τὰ πρά- ἀπὸ τὰ ἀρχεῖα τῶν βαλκανικιῦν ἀντιστα-
τη μεθοδολογία καὶ τῆν ἱστορία τῆς ἀντί- γματα καταλαβαίνει κανεὶς πολὺ καλὰ σιακῶν ὀργανώσεων ἔχει ἐκδοθεῑ καὶ συ-
στααης. 'IH δημιουργία αὐτοῦ τοῦ ἑοευνη- ὅτι αν δεν ἱἐκδηλωθεῖ καποια ἔστω ἀπο- νεχίζεται νὰ έκδίδεται· μιὰ ἀποὸελτίωση Γ
τικου κεντρου θὰ πρέπει να ml“ τὸ σπασματικη ερευνα, ἡ ἱστορία τῆς ἀντί- τῶνέκδομένων τεκμηρίων ,ἔχει νὰ προσ-
προιονκσυμπτωσης κρατικοῡ ένδιαψέωον- στασης θαίκαταστεῖ ὁτιδήποτε ἀλλο ἐκτὸς φέρει ἀρκετὲς πληροφορίεςγιὰίτὴν έλληὲ
τος και ευρυτερου πολιτικοῦ εοηεεηξυε· ἀπο ιστορια; τὸ ἀποδεικτικὸ ὑλικὸ καὶ οἱ νικὴ ἀντίσταση καὶ τὶς σχέσεις της με τὶς
για την ωρα ὃεν μπορεῖ κανεὶς παρὰ νὰ
ανθρωποι τῆς ἀντίστασης χάνονται, ἡ βαλκανικὲς ἀντιστάσεις. . - ζ
44