Page 37 - เอกสารฝนหลวง
P. 37
เมื่อวันที่ 19 – 20 กรกฎาคม 2512 ทรงเลือกนํ้าแข็งแห้ง (Dry Ice) เป็นสาร
ทดลองเริ่มต้นโดยโปรยนํ้าแข็งแห้งที่ถูกย่อยเป็นก้อนขนาด 1 ลูกบาศก์นิ้ว ในอัตรา
การโปรย 100 กรัม ในทุก 30 วินาที เข้าไปในเมฆคิวมูลัสโดยตรงที่ระดับยอดเมฆ
ไม่เกิน 10,000 ฟุต ซึ่งเป็นเมฆเดิมที่ลอยกระจายอยู่ในท้องฟ้าเหนือพื้นที่เป้าหมาย
การทดลองปรากฏว่าสัมฤทธิ์ผลตามข้อสมมติฐานที่ทรงคาดหมายไว้ กล่าวคือ
ก้อนเมฆที่ได้รับนํ้าแข็งแห้งเข้าไปในเมฆโดยตรง (Direct Seeding) เจริญเติบโต
ฐานเมฆใหญ่ขึ้นยอดเมฆสูงและหนาแน่นยิ่งขึ้นจนเป็นสีเทาเข้มทั้งก้อน โดยเฉพาะ
ฐานเมฆเป็นสีเทาเข้มเกือบดําอย่างรวดเร็วภายในเวลาประมาณ 15–30 นาที และ
ลอยตามทิศทางลมไปทางใต้ลมจนไม่สามารถสังเกตจากสนามบินได้ว่ามีฝนตก
หรือไม่เพราะยอดเขาบัง แต่จากการสํารวจทางภาคพื้นดินในวันรุ่งขึ้นพบร่องรอย
และได้รับการยืนยันจากชาวบ้านว่ามีฝนตกพอประมาณในพื้นที่เป้าหมายการทดลอง
ด้านใต้ลม นอกจากนั้นยังสังเกตเห็นปรากฏการณ์ที่มิได้คาดหวังไว้ในข้อสมมติฐาน
การทดลองครั้งแรกนี้กล่าวคือ สังเกตเห็นเมฆเกิดใหม่สีขาวหรือสีเทาอ่อนในระหว่าง
ช่องว่างระหว่างเมฆแล้วถูกชักนําเข้าไปรวมตัวกับเมฆก้อนใหญ่ที่อยู่ใกล้หรือ
อยู่ใต้ลมของเมฆที่เกิดใหม่นั้น สันนิษฐานว่าก้อนนํ้าแข็งแห้งพลาดจากก้อนเมฆ
ร่วงหล่นลงมาในช่องว่างระหว่างเมฆ เมฆก้อนที่เล็กกว่าที่เกิดใหม่ถูกชักนํา
เข้าไปรวมตัวกับเมฆก้อนที่ใหญ่กว่า ทําให้เมฆก้อนที่ใหญ่กว่าเจริญเติบโตเป็น
เมฆก้อนที่ใหญ่ยิ่งขึ้นอย่างรวดเร็ว
เมื่อเสร็จสิ้นภารกิจปฏิบัติการค้นคว้าทดลองการทําฝนเป็นครั้งแรกแล้ว
โปรดเกล้าฯ ให้ย้ายมาใช้สนามบินบ่อฝ้าย อําเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
ซึ่งเป็นสนามบินพาณิชย์ตั้งอยู่ติดชายฝั่งทะเล มีหอบังคับการ ทางบินขึ้นลง
อุปกรณ์ควบคุมการบิน อุปกรณ์รักษาความปลอดภัยที่ทันสมัยและได้มาตรฐานสากล
และทันสมัย จึงเป็นสนามบินที่ปลอดภัย โปรดเกล้าฯ ให้ใช้เป็นฐานปฏิบัติการหลัก
ตั้งแต่เดือนสิงหาคม พ.ศ. 2512 เป็นต้นมา ทรงวางรากฐานและกรอบให้คณะ
ปฏิบัติการฯ สลับสับเปลี่ยนไปตั้งฐานปฏิบัติการ ณ สนามบินในแต่ละภาคของประเทศ
ทุกช่วงสัปดาห์ของแต่ละเดือน และในแต่ละช่วงฤดูกาลต่างๆ กัน เพื่อให้มีโอกาส
ปฏิบัติการเหนือพื้นที่เป้าหมายการค้นคว้าทดลองของแต่ละฐานปฏิบัติการฯ
ซึ่งมีองค์ประกอบ ทั้งลักษณะภูมิประเทศ ภูมิอากาศประจําถิ่น และช่วงฤดูกาลที่
แตกต่างกัน นอกจากนั้นยังทรงกําหนดแนวทางและแบบอย่างการปฏิบัติการ
XXXVI