Page 27 - 06_การปองกนและปราบปรามการทจรต_Neat

๒๐

สิ่งนั้น สงผลใหการคอรรัปชันเปนสิ่งที่ทําได หากทําแลวตนเองไดประโยชน แมจะทําในสิ่งที่ไมถูกตอง
หรือทําดวยวิธีการไมถูกตอง หรือทําไมถูกกฎระเบียบก็ตาม คานิยมเชนนี้ทําใหเกิดการละเลยที่จะ

ตระหนักถึงผลเสียของการคอรรัปชันที่ในที่สุดจะตกแกระบบราชการ ประชาชน และสังคมโดยสวนรวม
ó. ¤‹Ò¹ÔÂÁã¹Êѧ¤ÁÃÙŒÃÑ¡ÉÒμÑÇÃʹ໚¹ÂÍ´´Õ สาเหตุของความลมเหลวในการปราบปราม

การคอรรัปชันประการหนึ่งคือ การที่สังคมยึดคานิยม “รูรักษาตัวรอดเปนยอดดี” หรือการรูจักเอาตัวรอด
จากสถานการณรายตาง ๆ โดยใชทุกวิถีทางไมขึ้นกับวาทางนั้นถูกตองชอบธรรมหรือไม ขอเพียง

ทําใหชีวิตตนเองพนภัยหรือไดรับผลประโยชนอื่นๆ ถือเปนทางเลือกที่ฉลาดแลว คานิยมในสังคม
รูรักษาตัวรอดเปนยอดดีที่เปนสาเหตุใหเกิดการคอรรัปชันทั้งทางตรงและทางออม อาทิ

ó.ñ ¤‹Ò¹ÔÂÁࢌÒàÁ×ͧμÒËÅÔèÇμŒÍ§ËÅÔèÇμÒμÒÁ โดยปกติแลวการวายทวนนํ้ายอมยาก
ลําบาก และอาจไปไมถึงฝง แตการวายตามนํ้างายสบายและถึงฝงอยางปลอดภัย เชนเดียวกับระบบ

คอรรัปชันที่ฝงลึกในระบบราชการและระบบการเมือง มักจะเปนเหตุใหขาราชการใหมซึ่งกําลังเปนคนไฟแรง
มีอุดมการณ มีความมุงมั่นตั้งใจที่จะทํางาน ตองถูกดึงดวยอิทธิพลของระบบกินตามนํ้า คนที่
วายทวนกระแสไมไหวจะกลายเปน “แกะดํา” ที่คนอื่นไมคบคาดวย จนในที่สุดตองหลุดออกจากระบบไป

ในขณะเดียวกัน คนอีกจํานวนไมนอยตัดสินใจยอมทําตามระบบเพื่อความอยูรอด ดวยเหตุนี้จึงยังไมมี
ใครตอตานหรือกวาดลางการคอรรัปชันในระบบใหหมดไปไดตราบเทาที่คานิยม “เขาเมืองตาหลิ่ว

ตองหลิ่วตาตาม” ยังคงมีอิทธิพลตอขาราชการรุนใหมๆ อยู
ó.ò ¤‹Ò¹ÔÂÁÍ‹Òá¡Ç‹§à·ŒÒËÒàÊÕé¹ การคอรรัปชันยังเปนมะเร็งรายเรื้อรัง

ในระบบราชการและระบบการเมือง สาเหตุประการหนึ่งเนื่องจากไมมีใครกลาเปนพยานโจทก มีการ
วิเคราะหไววา การนําตัวพยานบุคคลมาขึ้นศาลนั้นเปนการยาก เนื่องจากธรรมเนียมประเพณีของ

คนไทยนั้นมีคําพังเพยอยูวา “กินขี้หมาดีกวาขึ้นศาล” “คาขี้ดีกวาคาความ” “อยาแกวงเทาหาเสี้ยน” และ
“บานเมือง ไมใชของเราคนเดียว ใครกินใครโกงก็ชางหัวมัน” หรือหากโจทกพิสูจนไมไดวาจําเลยผิดจริง

อาจถูกฟองกลับในฐานะหมิ่นประมาทได ทางการจึงไมจับคนผิดมาลงโทษได แมจะมีตัวบทกฎหมาย
ที่เขมงวดเพียงใดก็ตาม

ó.ó ¤‹Ò¹ÔÂÁ»ÃйջÃйÍÁ สังคมไทยมีลักษณะปฏิบัติการนิยมมากกวาอุดมการณ
นิยม ซึ่งสะทอนออกมาชัดเจน เชน การที่โดยทั่วๆ ไป คนไทยไมชอบการตัดสินปญหาในลักษณะ

โผงผาง แตกหัก แตจะนิยมการผอนปรนรอมชอมเขาหากันเมื่อมีกรณีขัดแยง ไมวาจะเปนในครอบครัว
ในที่ทํางาน หรือในระดับประเทศชาติก็ตาม

ô. ¤‹Ò¹ÔÂÁã¹Êѧ¤ÁÍíÒ¹Ò¨¹ÔÂÁ ในสมัยอยุธยาอาชีพที่ถือวาเปนเกียรติและศักดิ์ศรี
มากที่สุด คืออาชีพ “รับราชการ” บุคคลที่เปนขาราชการจะอยูในฐานะผูปกครอง ซึ่งเต็มเปยมไปดวย
อํานาจ เกียรติยศ บรรดาศักดิ์ ชื่อเสียง ขาทาสบริวาร และมีเสถียรภาพในการดําเนินชีวิต ขาราชการ

ในอดีต ถืออยูในฐานะเปน “นาย” ของประชาชน เนื่องจากมีฐานะทางสังคมสูงกวาประชาชนตามการ

กําหนดโดยระบบศักดินา ประชาชนซึ่งเปนชนชั้นผูถูกปกครองตางใหความเคารพยําเกรงขาราชการ