Page 16 - 09_กฎหมายอนทเกยวของกบการปฏบตหนาท_Neat
P. 16
๙
สิทธิหรือเสรีภาพใดที่รัฐธรรมนูญใหเปนไปตามที่กฎหมายบัญญัติ หรือใหเปนไปตาม
หลักเกณฑและวิธีการที่กฎหมายบัญญัติ แมยังไมมีการตรากฎหมายนั้นขึ้นใชบังคับ บุคคลหรือชุมชน
ยอมสามารถใชสิทธิหรือเสรีภาพนั้นไดตามเจตนารมณของรัฐธรรมนูญ
คําอธิบาย บุคคลซึ่งถูกละเมิดสิทธิหรือเสรีภาพที่ไดรับความคุมครองตามรัฐธรรมนูญ
สามารถยกบทบัญญัติแหงรัฐธรรมนูญเพื่อใชสิทธิทางศาลหรือยกขึ้นเปนขอตอสูคดีในศาลได
บุคคลซึ่งไดรับความเสียหายจากการถูกละเมิดสิทธิหรือเสรีภาพหรือจากการกระทํา
ความผิดอาญาของบุคคลอื่น ยอมมีสิทธิที่จะไดรับการเยียวยาหรือชวยเหลือจากรัฐตามที่กฎหมายบัญญัติ
มาตรานี้นับเปนมาตราที่สําคัญเปนอยางมากภายใตการปกครองแบบนิติรัฐ (Legal State)
กลาวคือ
๑. รัฐกระทําการใดๆ ที่ไปกระทบสิทธิเสรีภาพของประชาชนไมได เวนแตจะมีกฎหมาย
กําหนดไว
๒. สิทธิเสรีภาพของประชาชนตองไมกระทบกระเทือนตอ
๒.๑ ความมั่นคงของรัฐ
๒.๒ ความสงบเรียบรอย
๒.๓ ขัดตอศีลธรรมอันดีของประชาชน
๒.๔ ไมละเมิดตอสิทธิเสรีภาพตอบุคคลอื่น
๓. ในกรณีที่รัฐธรรมนูญใหสิทธิเสรีภาพ แตยังไมมีกฎหมาย หลักเกณฑวิธีการรองรับ
ใหบุคคลหรือชุมชนสามารถใชสิทธิเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญได
๔. บุคคลที่ถูกละเมิดสิทธิเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญ ยอมใชสิทธิทางศาลได
๕. บุคคลที่ถูกละเมิดสิทธิเสรีภาพและไดรับความเสียหายยอมมีสิทธิไดรับการเยียวยา
จากการละเมิดได
ÁÒμÃÒ òö การตรากฎหมายที่มีผลเปนการจํากัดสิทธิหรือเสรีภาพของบุคคลตองเปนไป
ตามเงื่อนไขที่บัญญัติไวในรัฐธรรมนูญ ในกรณีที่รัฐธรรมนูญมิไดบัญญัติเงื่อนไขไว กฎหมายดังกลาว
ตองไมขัดตอหลักนิติธรรม ไมเพิ่มภาระหรือจํากัดสิทธิหรือเสรีภาพของบุคคลเกินสมควรแกเหตุ และ
จะกระทบตอศักดิ์ศรีความเปนมนุษยของบุคคลมิได รวมทั้งตองระบุเหตุผลความจําเปนในการจํากัด
สิทธิและเสรีภาพไวดวย
กฎหมายตามวรรคหนึ่ง ตองมีผลใชบังคับเปนการทั่วไป ไมมุงหมายใหใชบังคับแกกรณีใด
กรณีหนึ่งหรือแกบุคคลใดบุคคลหนึ่งเปนการเจาะจง
คําอธิบาย มาตรานี้กลาวถึงแนวคิดการปกครอง อยู ๒ หลัก คือ หลักนิติรัฐ (มาจาก
ภาคพื้นยุโรป ระบบกฎหมาย Civil Law) กับหลักนิติธรรม จากอังกฤษ (ระบบกฎหมาย Common
Law) ดังนี้
๑. รัฐจะตรากฎหมายจํากัดสิทธิเสรีภาพไมได เวนแตกฎหมายกําหนดไว และตองบอก
เหตุผลในการจํากัดสิทธิเสรีภาพดวย