Page 18 - กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา

๑๑

(ô) ¼ÙŒàÊÕÂËÒ หมายความถึง “บุคคลผูไดรับความเสียหายเนื่องจากการกระทําผิด
ฐานใดฐานหนึ่ง รวมทั้งบุคคลอื่นที่มีอํานาจจัดการแทนได ดั่งบัญญัติไวในมาตรา ๔, ๕ และ ๖”

จากมาตรา ๒ (๔) นี้ คําวาผูเสียหายสามารถแยกออกไดเปน ๒ ประเภท คือ
๑. บุคคลผูไดรับความเสียหายโดยตรง เนื่องจากการกระทําผิดอาญา
ฐานใดฐานหนึ่ง และ

๒. ผูที่มีอํานาจจัดการแทนผูเสียหายตามที่บัญญัติไวในมาตรา ๔, ๕ และ ๖
(๑) หลักเกณฑของผูเสียหายโดยตรง มีดังนี้

๑) มีการกระทําผิดทางอาญาฐานใดฐานหนึ่งเกิดขึ้น
๒) บุคคลนั้นไดรับความเสียหายจากการกระทําผิดอาญาดังกลาว

๓) บุคคลนั้นตองเปนผูเสียหายโดยนิตินัย
(๒) ผูที่มีอํานาจจัดการแทนผูเสียหาย

บุคคลใดบางที่จะมีอํานาจจัดการแทนผูเสียหาย ประมวลกฎหมายวิธี
พิจารณาความอาญา มาตรา ๔, ๕ และ ๖ ซึ่งจะกลาวโดยละเอียดในบทตอไป

(õ) ¾¹Ñ¡§Ò¹ÍÑ¡Òà หมายความถึง “เจาพนักงานผูมีหนาที่ฟองผูตองหาตอศาล ทั้งนี้
จะเปนขาราชการในกรมอัยการ หรือเจาพนักงานอื่นผูมีอํานาจเชนนั้นก็ได”

(กรมอัยการ ปจจุบันคือ สํานักงานอัยการสูงสุด)
อํานาจหนาที่ของพนักงานอัยการ ในคดีอาญามีหนาที่เปนโจทกฟองคดีอาญา

ตอศาลชั้นตน ตลอดจนฟองอุทธรณ ฟองฎีกา ยื่นคํารองเปนโจทกรวมในคดีอาญาที่ไมใชความผิด
ตอสวนตัว ซึ่งผูเสียหายยื่นฟองแลว สั่งฟองหรือสั่งไมฟองคดีอาญา

(ö) ¾¹Ñ¡§Ò¹ÊͺÊǹ หมายความถึง “เจาพนักงาน ซึ่งกฎหมายใหมีอํานาจและหนาที่
ทําการสอบสวน”

ซึ่งในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๘ ไดกําหนดหลักเกณฑไว
คือ

๑) ã¹à¢μ¡Ãا෾ÁËÒ¹¤Ã ใหขาราชการตํารวจซึ่งมียศตั้งแตนายรอยตํารวจตรี
หรือเทียบเทานายรอยตํารวจตรีขึ้นไป มีอํานาจสอบสวนคดีอาญา ซึี่งไดเกิดหรืออางหรือเชื่อวา
ไดเกิดภายในเขตอํานาจของตนหรือผูตองหามีที่อยูหรือถูกจับภายในเขตอํานาจของตน (มาตรา ๑๘

วรรคสอง)
๒) ã¹à¢μ¨Ñ§ËÇÑ´Í×è¹ æ ใหพนักงานฝายปกครองหรือตํารวจชั้นผูใหญ ปลัดอําเภอ

และขาราชการตํารวจซึ่งมียศตั้งแตนายรอยตํารวจตรีหรือเทียบเทา นายรอยตํารวจตรีขึ้นไป มีอํานาจ
สอบสวนความผิดอาญาซึ่งไดเกิดหรืออางวาหรือเชื่อวาไดเกิดภายในเขตอํานาจของตน หรือผูตองหา

ที่มีที่อยูหรือถูกจับภายในเขตอํานาจของตนได (มาตรา ๑๘ วรรคแรก)