Page 8 - donnaya_thai
P. 8
ส + จร เป็น สัญจร ส + ชาติ เป็น สัญชาติ
ถ้านิคหิตสนธิกับพยัญชนะวรรค ฏ ได้แก่ ฏ ฐ ฑ ม ให้เปลี่ยน เป็น ณ
ส + ฐาน เป็น สัณฐาน ส + ฐิติ เป็น สัณฐิติ
ถ้านิคหิตสนธิกับพยัญชนะวรรค ตได้แก่ ต ถ ท ธ ให้เปลี่ยน เป็น น ดังนี้
ส + ธาน เป็น สันธาน ส + นิบาต เป็น สันนิบาต
ถ้านิคหิตสนธิกับพยัยชนะวรรค ป ได้แก่ ป ผ พ ภ ให้เปลี่ยน เป็น ม ดังนี้
ส + ผสฺส เป็น สัมผัสส ไทยใช้ สัมผัส
ส + ภาษณ เป็น สัมภาษณ์ ส + ภว เป็น สมภพ
๒) ถ้าค าที่ลงท้ายด้วยนิคหิตไปสนธิกับพยัญชนะเศษวรรค (พยัญชนะอวรรค) ให้เปลี่ยนเป็นดัง
ก่อนแล้วจึงสนธิกัน พยัญชนะเศษวรรค ได้แก่ ย ร ล ว ศ ษ ส ห ฬ สนธิดังนี้
ส + โยค เป็น สังโยค ส + วร เป็น สังวร
ส + วาส เป็น สังวาส ส + หร เป็น สังหรณ์
๓) ถ้าค าที่ลงท้ายด้วยนิคหิตไปสนธิกับค าที่ขึ้นต้นด้วยสระ จะต้องเปลี่ยน เป็น ม ก่อนแล้วจึง
สนธิกัน เพื่อให้เสียงของค าเชื่อมกันสนิท
ส + อาทาน เป็น สมาทาน ส + อิทธิ เป็น สมาธิ
การสนธิเป็นการเปลี่ยนแปลงเสียงเมื่อเสียง ๒ เสียงใกล้กัน และการเปลี่ยนแปลงเสียงนี้ จะ
ปรากฏในค าสมาสและค าที่ลงอุปสรรคดังกล่าวแล้ว ดังนั้น การสนธิจึงเป็นการเปลี่ยนแปลงเสียงเท่านั้น มีอยู่
ในการสมาสและการลงอุปสรรค ไม่ใช่การสร้างค าใหม่
๑.๒ การสร้างค าตามวิธีของภาษาเขมร
๑.๒.๑ การลงอุปสรรค โดยการเติมหน่วยค าเข้าข้างหน้าค าเดิม ท าให้ค าเดิมพยางค์เดียวเป็น
ค าใหม่ ๒ พยางค์
การลงอุปสรรค บ ซึ่งจะเปลี่ยนเป็น บัง บัน บ่า เช่น เพ็ญ – บ าเพ็ญ, เกิด – บังเกิด
เมื่อ บ อยู่หน้าวรรค กะ หรือ เศษวรรค จะอ่านว่า "บัง" เช่น บังคม , บังเกิด
เมื่อ บ อยู่หน้าวรรค ตะ อ่านว่า "บัน" เช่น บันดาล , บันโดย, บันเดิน
เมื่อ บ อยู่หน้าวรรค ปะ อ่านว่า "บ า" เช่น บ าบัด , บ าเพ็ญ, บ าบวง
๑.๒.๒ การลงอาคม โดยการเติมหน่วยค าเข้ากลาง ค าหลัก ท าให้ค าเดิมพยางค์เดียวเป็นค าใหม่ ๒
พยางค์เรียกการลงอาคม
การลง น (อ า น) ระหว่างพยัญชนะขึ้นของค า เช่น จง - จ านง ทาย – ท านาย
การเติม (อ า) ระหว่างพยัญชนะต้นที่เป็นพยัญชนะประสม บางค าก็เปลี่ยนพยัญชนะต้นด้วย
เช่น