Page 21 - جریان‌شناسی لیبرالیسم اسلامی
P. 21

‫جریان لیبرالیســـم اســلامی‬                  ‫‪19‬‬

                                                     ‫‪ .1‬نگاه حداقلی به دین در اداره جامعه‬
               ‫‪ .2‬اعتقاد به کثرت گرایی و پلورالیسم دینی وعدم تفاوت ادیان آسمانی و غیر آسمانی‬

                                                 ‫‪ .3‬اعتقاد به مشروعیت مردمی ولایت فقیه‬
                                                 ‫‪ .4‬تأکید بر تجربه فردی بودن معرفت دینی‬

                                                                     ‫‪ .4‬تساهل و تسامح‬
                                                        ‫‪ .5‬گرایش به اقتصاد سرمایه داری‬

                                                                      ‫‪ -3-4‬اعتدال‪:‬‬

‫مفهـوم اعتـدال پیـش از سـال ‪ 1392‬در اندیشـه جریـان سیاسـی میانـه ایـران و طیـف یـاران آقـای‬
‫هاشـمی رفسـنجانی تحـت عنـوان حـزب اعتـدال و توسـعه تعریـف شـده بـود امـا در سـطح نخبـگان‬
‫سیاسـی جریـان داشـت‪ ،‬از دیـدگاه نخبـگان سیاسـی اعتـدال بـه عنـوان احیـای تفـک تکنوکراتـی‬
‫در جامعـه بـوده اسـت کـه معتقـد بـه مبانـی اقتصـاد آزاد و تسـاهل و تسـامح بـوده اسـت‪ .‬انتخابـات‬
‫ریاسـت جمهـوری ‪ 1392‬و پیـروزی دکتـر حسـن روحانـی مفهـوم اعتـدال را بـه شـعار رایـج جامعـه‬
‫سیاسـی ایـران تبدیـل کـرد‪ .‬در سـطح نخبـگان سیاسـی‪ ،‬افـرادی بـه سـمت آن گرایـش پیـدا کردنـد‬
‫و برخـی هـم خواهـان آن شـدند تـا در قالـب شـعار اعتـدال بـه ادامـه حیـات سیاسـی بپردازنـد‪« .‬‬
‫اعتـدال در معنـای اخـص» یـک جریـان سیاسـی ـ اجتماعـی بـا اسـتراتژی مشـخص توسـعه اسـت‬
‫کــه دارای آرمــان خــاص خــود و وســایل رســیدن بــا آن آرمــان اســت‪ .‬تعریــف هــدف و وســایل‬
‫رسـیدن بـه هـدف در جریـان اعتـدال بـر مبنـای منطـق نظـام جمهـوری اسـامی صـورت مـی‬
‫گیـرد‪ .‬سیاسـتمدار اعتـدال گـرا بعنـوان نماینـده جریـان سیاسـی اعتـدال بـا ایـن منطـق تعریـف‬

                                                                           ‫مـی شـود‪.‬‬
‫از دیـدگاه جریـان موسـوم بـه اعتـدال نظـام جمهـوری اسـامی ایـران بـر دو پایـه «جمهوریـت»‬
‫و «اسـامیت» اسـتوار اسـت‪ .‬هـر پایـه ایـن نظـام مبتنـی بـر یـک «منطـق» اسـت‪ .‬جمهوریـت‬
‫نظـام بـر پایـه منطـق «واقـع بینـی» و اسـامیت آن بـر پایـه منطـق «آرمـان خواهـی» ابتنـا دارد‪.‬‬
‫در ایـن میـان‪ ،‬جریـان «اصـاح طلبـی» بیشـتر بـه پایـه جمهوریـت نظـام گرایـش دارد و جریـان‬
‫«اصـول گرایـی» بـه پایـه اسـامیت نظـام‪ .‬در حالـی کـه پایـداری نظـام جمهـوری اسـامی بـر‬
‫«تعـادل» میـان ایـن دو پایـه اسـتوار اسـت‪« .‬اعتـدال» بـه مثابـه راه سـوم مـی توانـد ایـن تعـادل را‬
‫برقـرار سـازد‪ .‬دال مرکـزی گفتمـان اعتـدال تعـادل مـی باشـد و مهمتریـن کانـون تعـادل در گفتمـان‬
‫اعتـدال‪ ،‬تـوازن بیـن واقـع بینـی و آرمـان خواهـی اسـت‪ .‬لـذا اعتـدال بـه معنـای «آرمـان خواهـی‬
‫واقـع بینانـه» اسـت‪ .‬در ایـن راسـتا جامعـه ی سیاسـی کـه مـد نظـر اعتـدال در ایـران شـکل گرفتـه‬
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26