Page 289 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 289
اﺳﻘﻒ ﺑﺰرگ اﺳﻜﻨﺪرﻳﻪ ﺑﻮد ،ﻓﺘﺢ اﻳﻦ ﺷﻬﺮ را ﺑﻪ دﺳﺖ ﻋﺮﺑﺎن ﺑﺎ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﻓﺮاوان ﻧﻘﻞ ﻛﺮده اﺳﺖ ،ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ
ﺟﻬﺖ ﻏﺎﻟﺐ ﻣﻮرﺧﺎن اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ را ﻧﻤﻲﭘﺬﻳﺮﻧﺪ و آﻧﺮا اﻓﺴﺎﻧﻪ ﻣﻲﭘﻨﺪارﻧﺪ ،ﻧﺎﺑﻮدي ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ اﺳﻜﻨﺪرﻳﻪ ﻛﻪ
ﺑﺘﺪرﻳﺞ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ از ﺣﻮادث ﻏﻢ اﻧﮕﻴﺰ ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻬﺎن ﺑﻮد").(1
وﻳﻞ دوراﻧﺖ ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﺪرﻳﺠﻲ ﻧﺎﺑﻮدي اﻳﻦ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ را وﺳﻴﻠﻪ ﻣﺴﻴﺤﻴﺎن در ﺗﺎرﻳﺦ ﺗﻤﺪن ذﻛﺮ ﻛﺮده اﺳﺖ،
ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪان ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻤﺠﻠﺪات ﺷﺸﻢ و ﻧﻬﻢ و ﻳﺎزدﻫﻢ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺗﺎرﻳﺦ ﺗﻤﺪن ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﻨﻨﺪ.
ﮔﻮﺳﺘﺎوﻟﻮﺑﻮن ،در ﺗﻤﺪن اﺳﻼم و ﻋﺮب ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
"ﺳﻮزاﻧﻴﺪن ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ اﺳﻜﻨﺪرﻳﻪ ﻛﻪ آﻧﺮا ﺑﻔﺎﺗﺤﻴﻦ اﺳﻼم ﻧﺴﺒﺖ دادهاﻧﺪ ﺟﺎي ﺑﺴﻲ ﺗﻌﺠﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ
ﭼﻨﻴﻦ اﻓﺴﺎﻧﻪ ﻣﻮﻫﻮﻣﻲ ﭼﮕﻮﻧﻪ در اﻳﻦ ﻣﺪت ﻣﺘﻤﺎدي ﺑﻪ ﺷﻬﺮت ﺧﻮد ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ و آﻧﺮا ﺗﻠﻘﻲ ﺑﻘﺒﻮل
ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ .وﻟﻲ اﻣﺮوز ﺑﻄﻼن اﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪه ﺑﺜﺒﻮت ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ و ﻣﻌﻠﻮم و ﻣﺤﻘﻖ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮد ﻧﺼﺎري
ﭘﻴﺶ از اﺳﻼم ،ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻌﺎﺑﺪ و ﺧﺪاﻳﺎن اﺳﻜﻨﺪرﻳﻪ را ﺑﺎ ﻛﻤﺎل اﻫﺘﻤﺎم ﻣﻨﻬﺪم ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ
ﻣﺰﺑﻮر را ﻧﻴﺰ ،ﺳﻮزاﻧﻴﺪه ﺑﺮ ﺑﺎد دادﻧﺪ .ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ در زﻣﺎن ﻓﺘﺢ اﺳﻼم از ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻣﺰﺑﻮر ﭼﻴﺰي ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﺎﻧﺪه ﺑﻮد
ﺗﺎ آﻧﺮا ﻃﻌﻤﻪ ﺣﺮﻳﻖ ﺳﺎزﻧﺪ.
ﺷﻬﺮ اﺳﻜﻨﺪرﻳﻪ از زﻣﺎن ﺑﻨﺎء آن ﻛﻪ در ﺳﺎل 332ﭘﻴﺶ از ﻣﻴﻼد ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ زﻣﺎن ﻓﺘﺢ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻳﻌﻨﻲ
ﺗﺎ ﻣﺪت ﻫﺰار ﺳﺎل ﻳﻜﻲ از ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻣﻌﻈﻢ و ﻣﻬﻢ دﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲرﻓﺖ.
در ﻋﺼﺮ ﻣﻠﻮك ﺑﻄﺎﻟﺴﻪ ﺗﻤﺎم ﺣﻜﻤﺎ و ﻓﻼﺳﻔﻪ دﻧﻴﺎ در اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺟﻤﻊ ﺷﺪه ﻣﺪارس و ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎي ﻣﻬﻤﻲ
ﺗﺎﺳﻴﺲ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ .وﻟﻲ آن ﺗﺮﻗﻴﺎت ﻋﻠﻤﻲ آﻧﻘﺪر دوام ﭘﻴﺪا ﻧﻜﺮد ،ﭼﻨﺪاﻧﻜﻪ در ﺳﺎل 48ﻗﺒﻞ از ﻣﺴﻴﺢ
روﻣﻴﺎن ﺗﺤﺖ ﺳﺮداري"ﺳﺰار "ﺑﻪ اﺳﻜﻨﺪرﻳﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﺮده ﻟﻄﻤﻪ زﻳﺎدي ﺑﻪ ﺣﻴﺎت ﻋﻠﻤﻲ آن وارد ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ .اﮔﺮ
ﭼﻪ در ﺳﻠﻄﻨﺖ روﻣﻴﺎن دوﺑﺎره اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺗﺮﻗﻲ ﻛﺮده اﻫﻤﻴﺘﻲ ﺑﻪ ﺳﺰا ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻮد ،ﻟﻜﻦ اﻳﻦ ﺗﺮﻗﻲ ﻣﻮﻗﺘﻲ ﺑﻮده
اﺳﺖ ،زﻳﺮا در اﻫﺎﻟﻲ ﺟﻨﻮن ﻣﻨﺎﻗﺸﺎت ﻣﺬﻫﺒﻲ ﭘﻴﺪا ﺷﺪه ﺑﺎ وﺟﻮد ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻳﻬﺎي ﺳﻔﺎﻛﺎﻧﻪ
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1ﺗﺎرﻳﺦ ﺗﻤﺪن ،ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ،ﺟﻠﺪ 11ﺻﻔﺤﻪ219 .
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄ ﻬﺮ 288
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔ ًﺎ ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
