Page 350 - خدمات متقابل ایران و اسلام

‫اﺑﻮﻣﺴﻠﻢ ﺧﺮاﺳﺎﻧﻲ‪ ،‬ﺑﺮاﻣﻜﻪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﻀﻲ از ﻧﺎﻣﺒﺮدﮔﺎن از ﻗﺒﻴﻞ اﺑﻦ اﺑﻲ اﻟﻌﻮﺟﺎء ﻗﻄﻌﺎ ﺑﻪ ﻣﺎوراء ﻣﺎده و ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻧﺒﻮدهاﻧﺪ‪ .‬از ﻧﻈﺮ اﺣﺎدﻳﺚ‬
‫ﺷﻴﻌﻪ ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻲ از ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت و اﺣﺘﺠﺎﺟﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺮد ﺑﺎ اﺋﻤﻪ اﻃﻬﺎر و اﺻﺤﺎب اﺋﻤﻪ ﻣﻲﻛﺮده اﺳﺖ‬
‫ﺟﺎي ﺗﺮدﻳﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ وي ﻣﻨﻜﺮ ﻣﺎوراء ﻣﺎده و ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬زﻧﺪﻳﻖ ﺑﻮدن ﺑﻌﻀﻲ از اﻓﺮاد دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ‬

‫ﻧﺎﻣﺸﺎن ﺑﺮده ﺷﺪ ﺟﺎي ﺗﺮدﻳﺪ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬وﻟﻲ زﻧﺪﻳﻖ ﺑﻮدن ﺑﺮﺧﻲ دﻳﮕﺮ از آﻧﺎن ﺳﺨﺖ ﻣﻮرد ﺗﺮدﻳﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﻗﺮاﺋﻦ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲآﻳﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﮔﺮوﻫﻲ زﻧﺪﻳﻖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻣﺎﻧﻮي و دو ﺧﺪاﺋﻲ و ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ دو اﺻﻞ ﻧﻮر‬
‫و ﻇﻠﻤﺖ‪ ،‬و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ دﻫﺮي و ﻣﻨﻜﺮ ﻣﺎوراء ﻃﺒﻴﻌﺖ و ﻣﺎده‪ ،‬دﺳﺘﺎوﻳﺰي ﺑﺮاي رﺟﺎل ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺑﺮﺧﻲ‬
‫ﻣﺘﻨﻔﺬﻳﻦ دﻳﮕﺮ ﺷﺪ ﻛﻪ دﺷﻤﻨﺎن ﺷﺎن را ﺑﺎ اﻳﻦ ﻧﺎم و اﻳﻦ ﺑﻬﺎﻧﻪ از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬ﻟﻬﺬا ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮان‬
‫اﻋﺘﻤﺎد ﻛﺮد ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻮرد اﻳﻦ اﺗﻬﺎم واﻗﻊ ﺷﺪهاﻧﺪ واﻗﻌﺎ زﻧﺪﻳﻖ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ .‬ﺧﺼﻮﺻﺎ اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﻴﺎن‬
‫ﻣﺘﻬﻤﺎن اﻓﺮادي دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ زﻫﺪ و ﻧﻴﻜﻲ و وﻓﺎداري ﺑﻪ اﺳﻼم ﻣﻌﺮوﻓﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮﺧﻲ از آﻧﻬﺎ از ﺷﻴﻌﻴﺎن‬
‫ﻣﺨﻠﺺ و ﻣﻮرد ﻋﻨﺎﻳﺖ اﻫﻞاﻟﺒﻴﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ و دﺷﻤﻦ ﺳﺮﺳﺨﺖ ﺧﻠﻔﺎ‪ .‬ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻃﺒﻌﺎ‬

‫از ﻃﺮف دﺳﺘﮕﺎه ﺧﻼﻓﺖ ﻣﻮرد اﺗﻬﺎم ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮﺧﻲ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﺷﺘﻐﺎل ﺑﻪ ﻋﻠﻮم ﻋﻘﻠﻲ ﻣﻮرد اﻳﻦ اﺗﻬﺎم واﻗﻊ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫اﺑﻦ اﻟﻨﺪﻳﻢ دراﻟﻔﻬﺮﺳﺖ‪ ،‬ﺿﻤﻦ ﺷﺮح ﺣﺎل اﺑﻮزﻳﺪ اﺣﻤﺪﺑﻦ ﺳﻬﻞ ﺑﻠﺨﻲ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ‪:‬‬
‫"وي ﻣﺘﻬﻢ ﺑﻪ زﻧﺪﻗﻪ ﺑﻮد"و از ﻳﻜﻲ از دوﺳﺘﺎن ﻧﺰدﻳﻜﺶ ﻧﻘﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ‪:‬‬
‫"اﻳﻦ ﻣﺮد ﻣﻈﻠﻮم ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺮدي ﺑﻮد ﻣﻮﺣﺪ و ﺧﺪاﭘﺮﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻬﺘﺮ از دﻳﮕﺮان او را ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺰرگ‬
‫ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻋﻠﺖ ﺷﻬﺮﺗﺶ ﺑﻪ زﻧﺪﻗﻪ اﺷﺘﻐﺎل ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻖ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻨﻄﻖ ﺧﻮاﻧﺪﻳﻢ و ﻫﻴﭽﻜﺪام ﺗﻤﺎﻳﻠﻲ ﺑﻪ‬

‫اﻟﺤﺎد ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ")‪(1‬‬
‫اﺣﻤﺪ اﻣﻴﻦ)‪ (2‬از اﻻﻏﺎﻧﻲ ﻧﻘﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ‪:‬‬
‫ﺣﻤﻴﺪﺑﻦ ﺳﻌﻴﺪ از ﭼﻬﺮهﻫﺎي ﻧﻤﺎﻳﺎن ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ ﺑﻮد‪ ،‬در ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺎ اﺑﻦ اﺑﻲ دواد‪ ،‬ﻗﺎﺿﻲ اﻟﻘﻀﺎه ﻣﻌﺮوف‬
‫دوره ﻣﻌﺘﺼﻢ‪ ،‬ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮد‪ .‬اﺑﻦ اﺑﻲ دواد ذﻫﻦ ﻣﻌﺘﺼﻢ را درﺑﺎره او ﺧﺮاب ﻛﺮد ﻛﻪ او ﺷﻌﻮﺑﻲ و زﻧﺪﻳﻖ‬

‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺎورﻗﻲ‪:‬‬
‫)‪ (1‬اﻟﻔﻬﺮﺳﺖ‪ ،‬ﺻﻔﺤﻪ ‪204‬‬
‫)‪ (2‬ﺿﺤﻲاﻻﺳﻼم‪ ،‬ﺟﻠﺪ ‪ 1‬ﺻﻔﺤﻪ ‪163‬‬
‫درﺑﺎره اﺑﻦ ﻣﻨﺎذر ﻧﻴﺰ از ﺷﺨﺼﻲ ﻧﻘﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ در ﻣﺠﻠﺲ ﻳﻮﻧﺲ ﺑﻦ اﺑﻲ ﻓﺮوه رﺳﻤﺎ او را در ردﻳﻒ زﻧﺎدﻗﻪ‬
‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺼﺎدﻓﺎ آن ﺷﺨﺺ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﻣﻲرود و ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ اﺑﻦ ﻣﻨﺎذر ﺗﻨﻬﺎ در ﮔﻮﺷﻪاي ﻣﺸﻐﻮل ﻧﻤﺎز‬

‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻓﺸﻴﻦ را ﺑﻪ زﻧﺪق ﻣﺘﻬﻢ ﻛﺮدﻧﺪ‪ ،‬وﻟﻲ ﻋﻘﻴﺪه ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻮرﺧﻴﻦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺪﻗﻪ ﭘﺎﭘﻮﺷﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ رﻗﺒﺎي‬

‫ﺳﻴﺎﺳﻲ اﻓﺸﻴﻦ ﺑﺮاي او ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺼﻮر دواﻧﻴﻘﻲ ﺧﻠﻴﻔﻪ ﻋﺒﺎﺳﻲ‪ ،‬و ﺳﻔﻴﺎن ﺑﻦ ﻣﻌﺎوﻳﻪ ﻣﻬﻠﺒﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺼﺮه ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺧﺎﺻﻲ دﺷﻤﻦ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬ ‫‪349‬‬

‫‪www.nasimemotahar.com‬‬

‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬