Page 399 - خدمات متقابل ایران و اسلام

‫اﺳﺖ و ﻃﺒﻖ وﺻﻴﺖ ﺧﻮدش ﺟﻨﺎزهاش را از ﺑﻐﺪاد ﺑﻪ ﻧﺠﻒ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﺮدﻧﺪ و در ﺟﻮار ﻣﺮﻗﺪ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ‬
‫ﻋﻠﻲ ﻋﻠﻴﻪاﻟﺴﻼم دﻓﻦ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ - 4‬ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺗﺒﻴﺎن‪ .‬ﻣﺆﻟﻒ اﻳﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺷﻴﺦ اﻟﻄﺎﺋﻔﻪ اﺑﻮﺟﻌﻔﺮ ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ اﻟﺤﺴﻦ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ اﻟﻄﻮﺳﻲ اﺳﺖ‪ .‬در‬
‫ادﺑﻴﺎت‪ ،‬ﻛﻼم‪ ،‬ﻓﻘﻪ‪ ،‬ﺗﻔﺴﻴﺮ‪ ،‬ﺣﺪﻳﺚ اﻣﺎم و ﭘﻴﺸﻮا ﺑﻮده اﺳﺖ در ﺳﺎل ‪ 358‬ﺗﻮﻟﺪ ﻳﺎﻓﺖ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻛﻨﻮن در‬
‫ﺣﺪود ﻫﺰار ﺳﺎل از ﺗﻮﻟﺪ اﻳﻦ ﺳﺘﺎره درﺧﺸﺎن اﺳﻼم ﻣﻲﮔﺬرد‪ .‬ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻛﻨﮕﺮه ﻫﺰاره‬
‫وي در ﻣﺸﻬﺪ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺪ و ﮔﺮوه زﻳﺎدي از داﻧﺸﻤﻨﺪان اﻋﻢ از ﻣﺴﻠﻤﺎن و ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن و اﻋﻢ از ﺷﻴﻌﻪ و‬
‫ﺳﻨﻲ در آن ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺷﻴﺦ ﻃﻮﺳﻲ در ﺳﺎل ‪ 460‬ﻫﺠﺮي در ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺮد ﺑﺰرگ در ‪23‬‬
‫ﺳﺎﻟﮕﻲ از ﺧﺮاﺳﺎن ﺑﻪ ﻋﺮاق آﻣﺪ و از ﻣﺤﻀﺮ ﺷﻴﺦ ﻣﻔﻴﺪ و ﺳﻴﺪ ﻣﺮﺗﻀﻲ ﻋﻠﻢ اﻟﻬﺪي اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد و ﺳﭙﺲ‬
‫ﺧﻮدش ﭘﻴﺸﻮاي ﺗﺸﻴﻊ در ﻋﺼﺮ ﺧﻮد ﮔﺸﺖ‪ .‬در اﻋﺼﺎر ﺑﻌﺪ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻮاره در ﺻﻒ ﻣﻘﺪم ﻋﻠﻤﺎي ﺷﻴﻌﻪ ﻗﺮار‬
‫داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬دوازده ﺳﺎل آﺧﺮ ﻋﻤﺮ ﺧﻮد را ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﺣﻮادث ﻧﺎﮔﻮاري ﻛﻪ در ﺑﻐﺪاد رخ داد از آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﻧﺠﻒ‬
‫ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪ‪ .‬ﺣﻮزه ﻋﻠﻤﻴﻪ ﻧﺠﻒ را اﻳﻦ ﻣﺮد ﺑﺰرﮔﻮار ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﭘﺲ از ﻫﺰار ﺳﺎل ﺑﻪ ﺣﻴﺎت‬

‫ﻋﻠﻤﻲ و دﻳﻨﻲ ﺧﻮد اداﻣﻪ ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫‪ - 5‬ﻣﺠﻤﻊاﻟﺒﻴﺎن‪ .‬ﻣﺆﻟﻒ اﻳﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ‪ ،‬ﻓﻀﻞ ﺑﻦ ﺣﺴﻦ ﻃﺒﺮﺳﻲ اﺳﺖ‪ ،‬اﺻﻼ اﻫﻞ ﺗﻔﺮش اﺳﺖ‪ .‬در ذياﻟﻌﻘﺪه‬
‫‪ 536‬از ﺗﺄﻟﻴﻒ اﻳﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻓﺮاﻏﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺠﻤﻊاﻟﺒﻴﺎن از ﻧﻈﺮ ادﺑﻲ و ﺣﺴﻦ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻴﻌﻪ و ﺳﻨﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ اﻫﻤﻴﺖ ﻓﺮاوان ﻗﺎﺋﻠﻨﺪ‪ .‬ﻣﻜﺮر در اﻳﺮان و ﻣﺼﺮ و ﺑﻴﺮوت ﭼﺎپ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻃﺒﺮﺳﻲ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻣﺨﺘﺼﺮي دارد ﺑﻪ ﻧﺎم ﺟﻮاﻣﻊ اﻟﺠﺎﻣﻊ‪ .‬ﻃﺒﺮﺳﻲ ﭘﺲ از ﻓﺮاغ از ﻣﺠﻤﻊاﻟﺒﻴﺎن ﺑﻪ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻛﺸﺎف‬
‫ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻧﺎﻣﺪارش ﺟﺎراﷲ زﻣﺨﺸﺮي ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد وﻗﻮف ﻳﺎﻓﺖ و ﭘﺴﻨﺪﻳﺪ و در آن ﻧﻜﺎﺗﻲ از‬
‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ادﺑﻲ ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ از ﺧﻮدش در ﻣﺠﻤﻊاﻟﺒﻴﺎن ﻓﻮت ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺟﻮاﻣﻊ اﻟﺠﺎﻣﻊ را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬

‫ﻟﻄﺎﺋﻒ ﻛﺸﺎف ﻧﮕﺎﺷﺖ‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ اﻫﻞ ﻓﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻣﻲداﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﺮﺧﻲ ﻧﻜﺎت ﺧﺼﻮﺻﺎ از ﺟﻨﺒﻪ ﻓﻦ ﺑﻼﻏﺖ در ﻛﺸﺎف ﻫﺴﺖ ﻛﻪ در‬
‫ﻣﺠﻤﻊاﻟﺒﻴﺎن ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻧﻜﺎت زﻳﺎد ادﺑﻲ و ﺗﻔﺴﻴﺮي در ﻣﺠﻤﻊ اﻟﺒﻴﺎن ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ در ﻛﺸﺎف وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬
‫‪ - 6‬روض اﻟﺠﻨﺎن‪ ،‬ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﺗﻔﺴﻴﺮ اﺑﻮاﻟﻔﺘﻮح رازي‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ اﺳﺖ و از ﻣﻌﺮوﻓﺘﺮﻳﻦ و‬
‫ﻏﻨﻲﺗﺮﻳﻦ ﺗﻔﺎﺳﻴﺮ ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ ﻓﺨﺮاﻟﺪﻳﻦ رازي و ﺑﻪ ادﻋﺎي ﺑﻌﻀﻲ ﻃﺒﺮﺳﻲ ﻧﻴﺰ‪ ،‬از اﻳﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ زﻳﺎد اﺳﺘﻔﺎده‬

‫ﻛﺮدهاﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ در ﭼﻬﻞ ﺳﺎل اﺧﻴﺮ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬ ‫‪398‬‬

‫‪www.nasimemotahar.com‬‬

‫ﻟﻄﻔ ًﺎ ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬