Page 443 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 443
اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﺖ).(1
- 3ﺳﻌﺪان ﺑﻦ ﻣﺒﺎرك ،ﺗﺎرﻳﺦ وﻓﺎﺗﺶ ﺑﺪﺳﺖ ﻧﻴﺎﻣﺪ .ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ رﻳﺤﺎﻧﺔاﻻدب اﺻﻼ اﻫﻞ ﻃﺨﺎرﺳﺘﺎن اﺳﺖ
و ﻧﺎﺑﻴﻨﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ).(2
- 4اﺑﻮﺑﺸﺮ ،ﻋﻤﺮوﺑﻦ ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﻗﻨﺒﺮ ،ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﺳﻴﺒﻮﻳﻪ ﻣﺘﻮﻓﺎ در ﺣﺪود ﺳﺎل 180 .ﺳﻴﺒﻮﻳﻪ اﻫﻞ ﻓﺎرس
اﺳﺖ ،در ﺑﻴﻀﺎ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪ و ﺣﻴﺎت ﻋﻠﻤﻲ ﺧﻮﻳﺶ را در ﺣﻮزه ﻋﻠﻤﻴﻪ ﺑﺼﺮه ﻃﻲ ﻛﺮد و ﺳﻔﺮي ﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﻐﺪاد
رﻓﺖ.
ﺳﻴﺒﻮﻳﻪ در ﺳﻔﺮي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻐﺪاد رﻓﺖ داﺳﺘﺎن ﻣﻌﺮوﻓﻲ ﺑﺎ ﻛﺴﺎﺋﻲ دارد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺼﻪ زﻧﺒﻮرﻳﻪ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ .ﭘﺲ
از ﺳﻔﺮ ﺑﻐﺪاد ﺑﻪ ﻓﺎرس ﺑﺮﮔﺸﺖ و ﭼﻬﻞ ﺳﺎل ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﻪ در ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ در ﮔﺬﺷﺖ و در ﻣﻮﻟﺪ ﺧﻮﻳﺶ
دﻓﻦ ﺷﺪ .ﻛﺘﺎب ﻣﻌﺮوف ﺳﻴﺒﻮﻳﻪ در ﻧﺤﻮ ﺑﻨﺎم"اﻟﻜﺘﺎب"ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ و از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛﺘﺐ ﺟﻬﺎن در ﻓﻦ ﺧﻮد
ﻳﻌﻨﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﻣﺠﺴﻄﻲ ﺑﻄﻠﻤﻴﻮس در ﻫﻴﺌﺖ و ﻣﻨﻄﻖ ارﺳﻄﻮ در ﻣﻨﻄﻖ ﺻﻮري ﺗﻠﻘﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ ،ﺑﺎرﻫﺎ در
ﭘﺎرﻳﺲ و ﺑﺮﻟﻴﻦ و ﻛﻠﻜﺘﻪ و ﻣﺼﺮ ﭼﺎپ ﺷﺪه اﺳﺖ ،ﺳﻴﺪ ﺑﺤﺮاﻟﻌﻠﻮم و دﻳﮕﺮان ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﻫﻤﻪ ﻋﻠﻤﺎ در ﻧﺤﻮ
ﻋﻴﺎل ﺳﻴﺒﻮﻳﻪ ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ ،در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﺳﻴﺼﺪ و ﭼﻨﺪ آﻳﻪ از ﻗﺮآن ﻣﺠﻴﺪ اﺳﺘﺸﻬﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ ،ﻣﺎزﻧﻲ
ﻧﺤﻮي ﻣﻌﺮوف ﻋﺮب ،ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺸﺪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب را ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از اﻫﻞ ذﻣﻪ ﺗﺪرﻳﺲ ﻛﻨﺪ ﺑﺎ آﻧﻜﻪ ﭘﻮل زﻳﺎدي ﺑﻌﻨﻮان
ﺣﻖاﻟﺘﺪرﻳﺲ ﺑﺎو داده ﻣﻴﺸﺪ ،ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﻳﻦ دﻟﻴﻞ ﻛﻪ دﺳﺖ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن آﻳﺎت ﻗﺮآن را ﻟﻤﺲ ﻧﻜﻨﺪ.
- 5ﺳﻌﻴﺪﺑﻦ ﻣﺴﻌﺪه ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ اﺧﻔﺶ ﻳﺎ اﺧﻔﺶ اوﺳﻂ .اﻳﻦ ﻣﺮد از اﻛﺎﺑﺮ درﺟﻪ اول ﻧﺤﻮﻳﻴﻦ اﺳﺖ،
ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي زﻳﺎدي ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻛﺮده و ﻳﻚ ﺑﺤﺮ ﻋﺮوﺿﻲ ﺑﺮ آﻧﭽﻪ ﺳﺎﺑﻘﺎ ﺧﻠﻴﻞ ﺑﻦ اﺣﻤﺪ وﺿﻊ ﻛﺮده ﺑﻮد اﻓﺰوده
اﺳﺖ .اﻳﻦ ﻣﺮد ﺑﻨﺎ ﺑﮕﻔﺘﻪ اﺑﻦاﻟﻨﺪﻳﻢ ،ﺧﻮارزﻣﻲ اﺳﺖ .در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل او را ﻣﺠﺎﺷﻌﻲ ﻧﻴﺰ ﺧﻮاﻧﺪهاﻧﺪ ﻣﺴﻠﻢ
ﻧﻴﺴﺖ اﺻﻼ ﻋﺮب ﻣﺠﺎﺷﻌﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ از اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﻋﺮبﻧﮋاد اﺳﺖ و ﻳﺎ اﻧﺘﺴﺎﺑﺶ ﺑﻴﻚ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﻋﺮب،
ﭘﻴﻤﺎﻧﻲ و اﻟﺤﺎﻗﻲ اﺳﺖ آﻧﭽﻨﺎﻧﻜﻪ در آن ﻋﻬﺪ ﻣﺮﺳﻮم ﺑﻮده اﺳﺖ ،اﺧﻔﺶ در ﺳﺎل 215ﻳﺎ 221در ﮔﺬﺷﺘﻪ
اﺳﺖ.
- 6ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﺣﻤﺰه ﻛﺴﺎﺋﻲ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ در ﻋﺪاد ﻗﺮاء ذﻛﺮش ﮔﺬﺷﺖ .ﻛﺴﺎﺋﻲ ﻗﻄﻌﺎ اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﺖ ،ﻧﺎم ﺟﺪاﻋﻼﻳﺶ
ﻓﻴﺮوز اﺳﺖ .در ﺣﺪود ﺳﺎل دوﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺎروناﻟﺮﺷﻴﺪ ﺑﻪ
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1ﻫﻤﺎن ،ص 75
) (2رﻳﺤﺎﻧﺔاﻻدب ،ﺟﻠﺪ 8ﺻﻔﺤﻪ189 .
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬﺮ 442
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.

