Page 95 - خدمات متقابل ایران و اسلام

‫ﻓﺮﻫﻨﮓ اﻳﺮان ﺑﻪ ﺻﺒﻐﻪ اﺳﻼﻣﻲ ﺟﻠﻮه ﮔﺮي آﻏﺎز ﻧﻬﺎد و ﭘﺎﻳﻪ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت ﺑﺮ اﺳﺎس ادﺑﻴﺎت ﻋﺮﺑﻲ و ﻣﺒﺎﻧﻲ دﻳﻦ‬
‫اﺳﻼم ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻌﺮا و ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﻧﻘﻞ اﻟﻔﺎظ و ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ ﻋﺮﺑﻲ ﻓﺰوﻧﻲ ﮔﺮﻓﺖ و ﻛﻠﻤﺎت‬
‫و اﻣﺜﺎل و ﺣﻜﻢ ﭘﻴﺸﻴﻨﻴﺎن)ﻗﺒﻞ از اﺳﻼم( در ﻧﻈﻢ و ﻧﺜﺮ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻲ آﻣﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﺣﺴﺐ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ در ﺳﺨﻦ‬
‫دﻗﻴﻘﻲ و ﻓﺮدوﺳﻲ و دﻳﮕﺮ ﺷﻌﺮاي ﻋﻬﺪ ﺳﺎﻣﺎﻧﻲ و اواﺋﻞ ﻋﻬﺪ ﻏﺰﻧﻮي ﻧﺎم زرﺗﺸﺖ و اوﺳﺘﺎ و ﺑﻮذرﺟﻤﻬﺮ و‬
‫ﺣﻜﻢ وي ﺑﻴﺸﺘﺮ دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﺗﺎ در اﺷﻌﺎر ﻋﻨﺼﺮي و ﻓﺮﺧﻲ و ﻣﻨﻮﭼﻬﺮي ﻛﻪ در اواﺧﺮ ﻗﺮن ﭼﻬﺎرم و اواﺋﻞ‬

‫ﻗﺮن ﭘﻨﺠﻢ ﻣﻲ زﻳﺴﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻴﺰ ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ اﺳﺘﻘﻼل ﺳﻴﺎﺳﻲ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺪه اﻗﺒﺎل آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻮﻳﺎت و واﻗﻌﻴﺎت‬

‫اﺳﻼم ﻓﺰوﻧﻲ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻃﺎﻫﺮﻳﺎن و آل ﺑﻮﻳﻪ و دﻳﮕﺮان ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺘﺎ اﺳﺘﻘﻼل ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻛﺎﻣﻠﻲ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ اﻳﻦ ﻧﻴﻔﺘﺎدﻧﺪ ﻛﻪ‬
‫اوﺳﺘﺎ را دوﺑﺎره زﻧﺪه ﻛﻨﻨﺪ و دﺳﺘﻮرات آن را ﺳﺮﻣﺸﻖ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﻗﺮار دﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺑﺎ ﺗﻼﺷﻬﺎي‬

‫ﭘﻴﮕﻴﺮ ﺑﺮاي ﻧﺸﺮ ﺣﻘﺎﻳﻖ اﺳﻼﻣﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﭘﺲ از ﺻﺪ ﺳﺎل ﻛﻪ از ﻓﺘﺢ اﻳﺮان ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﮔﺬﺷﺖ‪ ،‬ﻧﻴﺮوي ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻋﻈﻴﻤﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد‬
‫آوردﻧﺪ دﺳﺘﮕﺎه ﺧﻼﻓﺖ اﻣﻮي در اﺛﺮ اﺟﺤﺎﻓﺎت و اﻧﺤﺮاﻓﺎت از ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻮرد ﺑﻴﻌﻼﻗﮕﻲ ﻋﻤﻮم‬

‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﺠﺰ اﻋﺮاﺑﻲ ﻛﻪ روي ﺗﻌﺼﺐ ﻋﺮﺑﻲ ﮔﺎم ﺑﺮ ﻣﻲداﺷﺘﻨﺪ واﻗﻊ ﺷﺪ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﺎ ﻗﺪرت و ﻧﻴﺮوي ﺧﻮد‬
‫ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺧﻼﻓﺖ را از ﺧﺎﻧﺪان اﻣﻮي ﺑﻪ ﺧﺎﻧﺪان ﻋﺒﺎﺳﻲ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻗﻄﻌﺎ در آن زﻣﺎن اﮔﺮ ﻣﻲﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪ و ﻳﺎ آﻳﻴﻦ ﻛﻬﻦ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ را ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاي آﻧﺎن ﻛﺎﻣﻼ ﻣﻘﺪور‬
‫ﺑﻮد‪ .‬وﻟﻲ در آن وﻗﺖ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺴﺘﻘﻞ در ﺑﺮاﺑﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺧﻼﻓﺖ اﻓﺘﺎدﻧﺪ و ﻧﻪ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ‬
‫ﺗﺠﺪﻳﺪ آﻳﻴﻦ ﻛﻬﻦ و دور اﻓﻜﻨﺪن آﻳﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﺎ آن وﻗﺖ ﺗﺼﻮر ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻼﻓﺖ از دودﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ‬
‫دودﻣﺎن دﻳﮕﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ آرزوي ﺧﻮد ﻛﻪ زﻧﺪﮔﻲ در ﻇﻞ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ دﻳﻨﻲ اﺳﻼﻣﻲ در ﭘﺮﺗﻮ ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ‬

‫ﺑﻮد ﻧﺎﻳﻞ ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺎ آﻧﻜﻪ دوره ﺑﻨﻲ اﻟﻌﺒﺎس ﭘﻴﺶ آﻣﺪ و از دودﻣﺎن ﻋﺒﺎﺳﻲ ﻧﻴﺰ ﻧﺎراﺿﻲ ﺷﺪﻧﺪ در دوره ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﺟﻨﮓ ﻣﻴﺎن‬
‫ﻃﺎﻫﺮ ﺑﻦ اﻟﺤﺴﻴﻦ و ﺳﭙﺎه اﻳﺮاﻧﻲ ﺑﻪ ﻃﺮﻓﺪاري از "ﻣﺎﻣﻮن"از ﻳﻜﻄﺮف‪ ،‬و ﻋﻠﻲ ﺑﻦ ﻋﻴﺴﻲ و ﺳﭙﺎﻫﻴﺎن ﻋﺮب ﺑﻪ‬

‫ﻃﺮﻓﺪاري"اﻣﻴﻦ"از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ واﻗﻊ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄﻬ‪‬ﺮ‬ ‫‪94‬‬

‫‪www.nasimemotahar.com‬‬

‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬